ایتالیا
معنی کلمه ایتالیا در فرهنگ فارسی
معنی کلمه ایتالیا در دانشنامه عمومی
این کشور از شبه جزیره ایتالیا و دو جزیرهٔ سیسیل و ساردِنی در دریای مدیترانه تشکیل شده است. امروزه ایتالیا کشوری توسعه یافته است و جزو گروه هفت به شمار می آید. کشور ایتالیا به دلیل شکل ظاهری قلمرو آن به کشور چکمه ای معروف و ملقب است. واحد پول ایتالیا، یورو و زبان رسمی آن ایتالیایی است. جمعیت ایتالیا حدود ۶۰٫۴ میلیون نفر است و ۹۳/۹ درصد مردم آن مسیحی هستند. ایتالیا پنجمین کشور پرجمعیت اروپا و بیست و سومین کشور پرجمعیت دنیا است.
ایتالیا آب و هوای معتدل فصلی دارد و آب وهوای مناطق ساحلی آن با شرایط هوایی کوهستان های داخلی تفاوت زیادی دارد. دو کشور مستقل بسیار کوچک به نام های واتیکان و سان مارینو در درون خاک ایتالیا قرار دارند و یک تکه از خاک ایتالیا هم در داخل سوئیس قرار دارد که کامپیونه دیتالیا نامیده می شود. رم، به عنوان پایتخت امپراتوری روم و اقامتگاه پاپ، برای سده های پیاپی از مراکز سیاسی و مذهبی تمدن غرب بود. پس از فروپاشی امپراتوری روم، منطقهٔ ایتالیا به مناطق و شهرهای خودگردان بسیاری تقسیم شده بود ( ازجمله جمهوری ونیز و دولت کلیسا ) ولی واحدهای مختلف سیاسی در منطقه ایتالیا در سال ۱۸۶۱ متحد شده و کشور کنونی ایتالیا را به وجود آوردند. ایتالیا خاستگاه رنِسانس است که دورهٔ تجدید بزرگ فرهنگ و هنر از نقاشی و مجسمه سازی تا ادبیات و نمایش بود.
یکی از فرضیه های بی شمار خاستگاه نام ایتالیا این است که از واژه Víteliú در زبان باستانی اتروسکی وام گرفته که هم ریشه آن در زبان لتونیایی، تلش به معنای گوساله است. واژه هم ریشه آن در فارسی واژه تلیسه به معنای گاو شیرده است.
اتروسک ها، یونانی ها و سپس رومی ها در دوران باستان بر ایتالیا حکمرانی می کردند و در قرون وسطی کنترل ایتالیا در دست پاپ ها، فرانک ها، بیزانسی ها و سپس نورمن ها در پاره ای از اوقات بوده است. از میان مشکلات پرشماری که اتحاد ایتالیا ( ۱۸۷۰–۱۸۴۸ ) در پی داشت، آنچه بیش از همه اضطراری می نمود، همانا یکدست ساختن سرزمینی بود که از لحاظ سیاسی و اقتصادی بسیار متفاوت بود
معنی کلمه ایتالیا در دانشنامه آزاد فارسی
واتیکان، رم
موقعیت. ایتالیا کشوری در جنوب اروپاست. کشورهای سوئیس و اتریش از شمال، اسلوونی و دریای آدریاتیکاز شرق، دریای ایونیو مدیترانه از جنوب و دریای تیرنهو دریای لیگوریاو فرانسه از غرب آن را در میان گرفته اند. این کشور علاوه بر سرزمین اصلی، مالک جزایر البا، ساردنی، سیسیل، و جزایر کوچک دیگری در دریای مدیترانه است و کشورهای کوچک سان مارینو و واتیکان، که هر دو مستقلاً اداره می شوند، در درون بوم آن جا دارند. مساحت ایتالیا ۳۰۱,۳۲۳ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر رُماست.سیمای طبیعی. بیش از نیمی از خاک این کشور را شبه جزیرۀ ایتالیا تشکیل داده که به سان چکمه ای به سوی جنوب شرقی در دریای مدیترانه پیش رفته است. درازای این شبه جزیره از شمال تا ساحل تنگۀ مسینا، ۱,۳۶۰ کیلومتر است. کوه های آلپدر مرزهای شمالی آن سر برافراشته و بلندترین نقطۀ کشور، با ارتفاع ۴,۸۰۷ متر نزدیک قلۀ مون بلانو در مرز فرانسه، در همین بخش جا دارد. بین کوه های آلپ و رشته کوه های اَپنن، که استخوان بندی سراسری شبه جزیرۀ ایتالیا را تشکیل می دهد، جلگۀ پهناور لومباردیقرار دارد و رود پو، بزرگ ترین رودخانۀ ایتالیا، آن را مشروب می کند. این کشور آتشفشان های فعّالی دارد؛ ازجمله اِتنا، با ارتفاع ۳,۳۲۳ متر در جزیرۀ سیسیل؛ وسوویوس، با ارتفاع ۱,۲۷۷ متر در ساحل شرقی خلیج ناپل؛ و استرومبولی، با ارتفاع ۹۲۶ متر در جزیرۀ لیپاری، ایتالیا در ضمن از زلزله خیزترین نواحی اروپا نیز محسوب می شود. این کشور اقلیم متنوعی دارد؛ کوهستان های شمال آن سرد و نیمه قطبی، کرانه های غربی آن گرمسیری، و جلگۀ لومباردی تحت تأثیر اقلیم قاره ای است.
اقتصاد. کشاورزی در ایتالیا به سبب شرایط اقلیمی و نامساعدبودن زمین، رونق چندانی ندارد؛ کمبود ذخایر زیرزمینی از دیگر دشواری های آن است. گاز طبیعی عمده ترین منبع طبیعی این کشور است و نفت، لیگنیت (زغال قهوه ای)، گوگرد و پیریت از دیگر منابع مهم این کشور است. انواع سنگ های ساختمانی به ویژه مرمر در این کشور فراوان است و آب های ساحلی آن سرشار از انواع ماهی هاست. گیاهان نواحی مرکزی و زمین های پست جنوبی از گونه های مدیترانه ای است و پوشش گیاهی ارتفاعات آپنن شباهت بسیاری به گیاهان اروپای مرکزی دارد و با مخروطیان و درختان برگ ریز هم خانواده است. اقتصاد ایتالیا تا پیش از جنگ جهانی دوم وابسته به کشاورزی بود. پس از پایان جنگ رو به صنعتی شدن نهاد و نواحی شمالی آن به قطب صنعتی کشور مبدّل شد و به مرور در ردیف کشورهای پیشرفتۀ صنعتی جهان قرار گرفت. کمبود امکانات مالی و فشارهای اقتصادی، صنعتی شدنِ نواحی جنوبی را با مشکل رو به رو کرده و در این نواحی روند صنعتی شدن رضایت بخش نبوده است. در حدود ۳۷ درصد از اراضی ایتالیا به کشت غلّات، میوه و انگور اختصاص دارد و از نظر تولید انواع انگور، شراب، زیتون و روغن زیتون از پیشروترین کشورهای جهان است. لبنیات و شیلات نیز دیگر فعالیت های اقتصادی مهم ایتالیا را تشکیل می دهند. نسّاجی، صنایع شیمیایی، خودرو، آهن و فولاد، لاستیک، ماشین آلات سنگین، ابزارهای الکتریکی، فرآورده های غذایی به ویژه ماکارونی، مهم ترین اقلام صنعتی این کشور است. ایتالیا زغال، نفت و برخی مواد اولیۀ خام را وارد می کند و برقراری تعادل بین واردات و صادرات، این کشور گاه با مشکل مواجه کرده است؛ به همین علت توجه خاص خود را روی صنعت گردشگری و درآمدِ ارزی ایتالیایی هایی متمرکز کرده است که در مأموریت های برون مرزی به سر می برند. وجود سازمان های مزاحمی چون مافیا، که امنیت اجتماعی و اقتصادی کشور را تهدید می کنند، از دیگر موانع رونق اقتصادی این کشور است و مبارزه با سازمان های زیرزمینی تروریستی نیز روز به روز بر دشواری های آن می افزاید.
حکومت و سیاست. ایتالیا از ۱۹۴۶ دارای نظام حکومتی جمهوری دموکراتیک است. قوۀ مقننۀ کشور از مجلس سنا و مجلس نمایندگان تشکیل شده است. مجلس نمایندگان آن ۶۳۰ عضو و مجلس سنای آن نیز ۳۱۵ عضو دارد که مردم آنان را برای پنج سال انتخاب می کنند. رئیس جمهور کشور در نشست مشترک مجلسین، با حضور نمایندگان فرمانداری بیست گانۀ کشور و کسب اکثریت آرا برای مدت هفت سال انتخاب می شود. ریاست جمهوری ایتالیا مقامی تشریفاتی است و مسئولیت اجرایی و تشکیل هیئت دولت و ادارۀ امور کشور برعهدۀ نخست وزیر این کشور است.
مردم و تاریخ. جمعیت ایتالیا۶۰,۶۲۶,۴۴۲ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به۲۰۱.۲ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد جمعیت آن۰.۴ درصد است و۶۷.۵ درصدشان شهرنشین هستند. نژاد مردم ایتالیا تقریباً یک دست است و اکثر آنان زادۀ ایتالیا یا ایتالیایی تبارند و اکثر نزدیک به اتفاق آنان به زبان ایتالیایی گفتگو می کنند و عمدتاً پیرو کلیسای کاتولیک هستند. ایتالیایی ها از روزگار باستان مردمی هنرمند و صاحب ذوق بوده اند. معماری، نقاشی، ادبیات، و موسیقی ازجمله هنرهایی است که این مردم به شدت به آن علاقه مندند. تنوّع فرهنگ ایتالیایی، که تا حدی زاییدۀ مرزهای جغرافیایی و محدودیت های طبیعی است، عمدتاً از یونانی ها، اتروسکن ها، عرب ها، نورمان ها و لومباردیایی ها اقتباس شده است. در قرن ۱۳پ م اقوام مختلف ساکن اروپای مرکزی در سرزمینی ساکن شدند که به ایتالیا موسوم است. در حدود ۹۰۰پ م اتروسک ها در ساحل رود پو ساکن شدند و یونانی ها نیز نواحی جنوبی ایتالیا را برای سکونت برگزیدند. در اواخر قرن ۶پ م، سلت ها به ایتالیا تاختند و اتروسک ها را از درۀ پو بیرون کردند و به سوی جنوب عقب راندند. اتروسک ها با اقوام دیگری که در آن نواحی ساکن بودند درآمیختند و امپراتوری بزرگ روم را پایه گذاری کردند. این امپراتوری که به مرور وسعت بسیاری یافته بود، در ۳۹۵م به دو امپراتوری روم غربی و روم شرقی تقسیم شد. امپراتوری روم غربی که پایتخت آن شهر رُم بود تا ۴۷۶م ادامه یافت و امپراتوری روم شرقی (بیزانس) تا ۱۴۵۳م، (زمان تصرف شهر قسطنطنیه به دست سلطان محمد فاتح) دوام آورد. امپراتوری روم شرقی در اوایل قرن ۵م به ایتالیا تاخت و آن جا را تصرّف کرد و در ۵۶۸م لومباردها به نواحی شمالی ایتالیا حمله کردند و به مرور بر سراسر این کشور، به جز ایالات پاپی، رم، و کرانه های جنوبی، مسلّط شدند. پاپ که در معرض تهدید لومباردها بود، در نیمۀ اول قرن ۸م از فرانسه یاری طلبید. شارلمانی لومباردها را مغلوب نمود و در ۸۰۰م با عنوان امپراتوری روم غربی تاج گذاری کرد. امپراتوری روم غربی در ۸۴۰م تجزیه شد و ایتالیا تحت سلطۀ لوتار اول درآمد. در ۹۶۲م، اوتوی اول، پادشاه آلمان، به دعوت پاپ به ایتالیا حمله کرد و امپراتوری مقدس روم را بنیاد نهاد که از اتحاد آلمان و ایتالیا تشکیل شده بود. در قرن ۱۱م ایتالیا نخست به تصرف نورمان ها درآمد و اندکی بعد تحت سلطۀ خاندان هوهنشتاوفن قرار گرفت و بعدها به کشورهای مستقل کوچکی همچون ونیز و جنووا مبدل شد. ایتالیا از ۱۴۹۴م درگیر جنگ های گوناگون بود و در ۱۸۰۵ رسماً تحت سلطنت ناپلئون اول، امپراتور فرانسه، قرار گرفت. میهن پرستان ایتالیایی که به چاره اندیشی و مبارزه علیه سلطۀ بیگانگان وادار شده بودند در ۱۸۴۸ به نتیجه رسیدند و به کوشش ویکتور امانوئل، کاوور، و گاریبالدی یکپارچگی میهن خود را تأمین کردند. ویکتور امانوئل در ۱۸۶۱ به سلطنت ایتالیا رسید و این کشور در اوایل قرن ۲۰ به یکی از قدرت های استعماری اروپا مبدّل شد و سومالی لند، اریتره، و لیبی را به متصرّفات خود افزود. ایتالیا در جنگ جهانی اول به متفقین پیوست و پس از پایان جنگ تیرول جنوبی، تریست، ایستریا، جزایر دالماسی، و دودکانز را نیز به دست آورد. بنیتو موسولینی، از حزب فاشیست، در ۱۹۲۲ به نخست وزیری ایتالیا رسید و به اصلاحاتی دست زد و اتیوپی را به متصرّفات ایتالیا افزود و آلبانی را نیز در ۱۹۳۹ ضمیمۀ این کشور کرد. ایتالیا در همان سال به منزلۀ متحد آلمان رسماً وارد جنگ جهانی دوم شد. در ۱۹۴۳م همۀ متصرّفات افریقایی خود را از دست داد و نظام حکومتی آن پس از پایان جنگ به جمهوری مبدّل شد. این کشور در ۱۹۴۹ به پیمان آتلانتیک شمالی پیوست؛ در ۱۹۵۵ به عضویت سازمان ملل متحد درآمد و به مرور در شمار قدرت های صنعتی اروپا قرار گرفت. ایتالیا اکنون از اعضای فعّال اتحادیۀ اروپا است.
معنی کلمه ایتالیا در دانشنامه اسلامی
ایتالیا کشوری در جنوب اروپا و پایتخت آن شهر رم است. این کشور از شبه جزیره ایتالیا و دو جزیره سیسیل و ساردِنی در دریای مدیترانه تشکیل شده است. امروزه ایتالیا کشوری توسعه یافته است و جزو گروه هشت به شمار می آید.
واحد پول این کشور یورو و زبان رسمی آن ایتالیایی است. جمعیت ایتالیا حدود ۶۰ میلیون نفر است و ۹۱.۶ درصد مردم آن مسیحی هستند.
جملاتی از کاربرد کلمه ایتالیا
وی همچنین در تیم ملی فوتبال زیر ۱۹ سال ایتالیا بازی کرده‌است.
وی همچنین در تیم‌های ملی فوتبال زیر ۲۰ سال ایتالیا و زیر ۲۱ سال ایتالیا بازی کرده‌است.
که خود به نمسه و ایتالیا چگونه گذشت همان به مصر چه کرد آن امیر نام‌آور
وی همچنین در تیم ملی فوتبال زیر ۱۶ سال ایتالیا بازی کرده‌است.
در بین اینها کارگردانی ایتالیایی به نام فرانکو ایندووینا که پیش از این نیز به ثریا، پیشنهاد بازی در فیلمی را داده بود و ثریا به دلیل اینکه ممکن بود محمدرضا اجازه ندهد پیشنهادِ وی را رد کرده بود، این بار پیشنهاد فرانکو را می‌پذیرد و در فیلمی بنام سه چهره یک زن ایفای نقش می‌کند. بعدها با رفت‌وآمدهای با فرانکو این دو شریک زندگی می‌شوند؛ و ثریا در ایتالیا همراه فرانکو زندگی جدیدی را آغاز می‌کند.
وی از ۱۹۹۷ میلادی عضو تیم ملی فوتبال ایتالیا بوده و در ۱۲ بازی ملی حضور داشته‌است. او در بازی‌های ملی‌اش ۱ گل به ثمر رساند.
در فصل ۲۸–۱۹۲۷ باشگاه رم اولین جام خود را در کنی کاپ با شکست مودنا در فینال کسب کرد. ستاره آن زمان رم آتیلیو فرراریس بود؛ بازیکن تیم ملی ایتالیا که در رم متولد شده بود و چندی بعد همراه تیم ملی ایتالیا قهرمان جام جهانی ۱۹۳۴ شد و در تیم منتخب جام قرار گرفت.
نامه ساسان و زرتشت و جی افرام مهین نامه پولس به سوی مردم ایتالیا
از فیلمهای او می‌توان به ایتالیا بیدار گشته است اشاره کرد.
این موفقیت‌ها سبب شد تا ساکی در سال ۱۹۹۱ به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایتالیا معرفی شود، تیمی که در بحران قرار داشت و و نتوانسته بود به جام ملت‌های ۱۹۹۲ اروپا که در سوئد برگزار می‌شد، راه پیدا کند. ساکی با ستاره‌های میلان تیمی تهاجمی ساخت که البته به دلیل نبودن ستاره‌های هلندی در آن، تیمی که کاملاً دلخواه او بود، شکل نگرفت. با این وجود ایتالیا با رهبری وی موفق شد به مسابقات جام جهانی سال ۱۹۹۴ در آمریکا صعود کند. اما این جام با یک نتیجه یاس‌آور آغاز شد.
گزارش سفر به ایران از ایتالیا و از طریق یوگسلاوی و ترکیه و از آنجا مسیر را تا بامیان و کابل و هرات. مترجم: فرزانه قوجلو.
آلدو میلی، تاریخ علم در ایتالیا، فلورانس، ۱۹۱۶، رم، ۱۹۲۶،
در ایران اگر زیست بی احترام در ایتالیا محترم فوت شد