اولیاء

معنی کلمه اولیاء در لغت نامه دهخدا

اولیاء. [ اَ ل ِ ] ( ع اِ ) وَلی . ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) : والذین کفروا اولیاؤهم الطاغوت یخرجونهم من النور الی الظلمات. ( قرآن 257/2 ). رجوع به ولی شود.
- اولیاء عهود ؛ ج ِ ولی عهد : آنچه رسم است که اولیاء عهود را دهنداز غلام و تجمل و... هر چه تمامتر ما را فرمود. ( تاریخ بیهقی ).
اولیاء. [ اَ ل ِ ] ( اِخ ) نامی که امیرالمؤمنین علی علیه السلام به یکی از چهار طبقه شیعه خویش داد. ( از ابن الندیم ).
اولیاء. [ اَ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان چهاربلوک بخش سیمینه رود شهرستان همدان. آب آن از چشمه و محصول آن غلات و لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان جاجیم بافی است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ).

معنی کلمه اولیاء در فرهنگ معین

(اَ یا اُ ) [ ع . ] (اِ. ) جِ ولی . ۱ - بزرگان . ۲ - یاران ، دوستان ، عارفان .

معنی کلمه اولیاء در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی أَولِیَاءَ: دوستان-سرپرستان-صاحب اختیاران (کلمه اولیا جمع کلمه ولی است ، که از ماده ولایت است ، و ولایت در اصل به معنای مالکیت تدبیر امر است ، مثلا ولی صغیر یا مجنون یا سفیه ، کسی است که مالک تدبیر امور و اموال آنان باشد ، که خود آنان مالک اموال خویشند ، ولی تدب...
معنی ذِی ﭐلْقَرْنَیْنِ: لقب یکی از اولیاء الهی علیهم السلام (در روایتی از امام صادق علیه السلام درمورد ذی القرنین علیه السلام آمده است که کارهائی میکرد که از بشر عادی ساخته نیست و شخصی از حضرت علی (علیهالسلام) پرسید : آیا ذو القرنین پیغمبر بود ؟ در پاسخ فرمود : نه ، ولی بن...
ریشه کلمه:
ولی (۲۳۱ بار)
«أولیاء» جمع «ولیّ» از مادّه «ولایت» (ولی یلی) به معنای عدم واسطه میان دو چیز و پی در پی بودن آنها و به معنای نزدیکی فوق العاده میان دو چیز است که به معنای دوستی، و نیز به معنای هم پیمانی و سرپرستی، حامی و یار و یاور آمده است. ولی با توجّه به شأن نزول آیه، و سایر قرائنی که در دست است، منظور از آن در اینجا این نیست که مسلمانان هیچگونه رابطه تجاری و اجتماعی با یهود و مسیحیان نداشته باشند، بلکه منظور این است که با آنها هم پیمان نگردند و در برابر دشمنان روی دوستی آنها تکیه نکنند; به همین دلیل، به هر چیزی که نسبت به دیگری قرابت و نزدیکی داشته باشد، خواه از نظر مکان یا زمان، یا نسب و یا مقام، «ولیّ» گفته می شود. استعمال این کلمه به معنای «سرپرست» و «دوست» و مانند اینها نیز، از همین جا است. بنابراین، «اولیاء خدا»، کسانی هستند که میان آنان و خدا حائل و فاصله ای نیست، حجاب ها از قلبشان کنار رفته، و در پرتو نور معرفت، و ایمان و عمل پاک، خدا را با چشم دل چنان می بینند; که هیچ گونه شک و تردیدی به دل هایشان راه نمی یابد، و به خاطر همین آشنایی با خدا ـ که وجود بی انتها و قدرت بی پایان و کمال مطلق است ـ ماسوای او در نظرشان کوچک، کم ارزش، ناپایدار و بی مقدار است. تعبیر به «اولیاء» (جمع ولی) ـ در سوره «عنکبوت» ـ به جای «اصنام» و بت ها، شاید برای اشاره به این نکته است که نه فقط معبودهای ساختگی، که پیشوایان و رهبران غیر الهی، نیز در همین حکم اند.

معنی کلمه اولیاء در ویکی واژه

جِ ولی.
بزرگان.
یاران، دوستان، عارفان.

جملاتی از کاربرد کلمه اولیاء

هم میان اولیاء آنماه شمع انجمن هم میان انبیاء آن شاه فرد انتخاب
پس طایفه ی اول مرشدان کامل اند از انبیاء و اولیاء و طایفه ی دوم ارباب ایمان که قابل اکتساب عرفان اند. و طایفه ی سیم اصحاب کفر و طغیان که نه مرشدند و نه مسترشد . . .
و گفت: سه جای ملایکه از اولیاء هیبت دارند یکی ملک الموت در وقت نزع دوم کرام الکاتبین دروقت نبشتن سوم نکیر و منکر دروقت سؤال.
در نثر نمایندگانی مانند نظام‌الملک نویسنده سیاست‌نامه، کیکاووس زیاری مؤلف قابوس‌نامه، محمد بن منور نویسنده اسرارالتوحید، عطار نویسنده تذکرةالاولیاء، گردیزی مؤلف زین‌الاخبار، ابوالفضل بیهقی نویسنده تاریخ بیهقی، راوندی نویسنده راحةالصدور، غزالی مؤلف کیمیای سعادت، نصرالله منشی مترجم کلیله و دمنه، نظامی عروضی مؤلف چهار مقاله، رشید وطواط نویسنده حدائق‌السحر، حمیدالدین بلخی نویسنده مقامات حمیدی، اسماعیل گرگانی مؤلف ذخیره خوارزمشاهی (در طب) ظهور کردند.
قبول خرد گر بدی رد نکردی شه اولیاء صاحب ذوالفقارش
عارفان را ز جان کنم خدمت بکشم همچو اولیاء صدمت
ابهر دارای حصار عظیم در زمان ساسانیان بوده و دو دروازه شرقی و غربی داشته که دروازه شرقی آن جنب قلعه تپه به نام دَرْبُ اَلْمَذوقْ نامیده می‌شده و دروازه غربی آن به نام فلاج آباد یا خلج آباد مشهور بوده سید محمد نوربخش در مشجره سلسله الاولیاء خود در صفحات ۳۴ و ۳۸ از این دو دروازه ابهر نام برده‌است.
اللَّه تعالی دعاء وی مستجاب کرد و با وی کرامتها کرد. از آنجا برگشت و روی بخانه کعبه نهاد سالها آنجا مجاور شد و از جمله اولیاء گشت.
بر سنگ مزارش چنین نگاشته شده: مرقد مطهر قطب الاولیاء و العارفین الهادی الی محبت چهارده معصومین شیخ حافظ علی شاه ابردهی مرید شیخ المشایخ اخی علی شاه.
در دین اسلام بیشتر کلمات احترام توسط شیعیان و به زبان عربی به کار برده می‌شود که عقاید خاص خود را در احترام به درگذشتگان دارند و احترام زیادی برای امامان و اولیاء قائل هستند.
بهنود شجاعی، فردی که به ارتکاب قتل در سن نوجوانی مجرم شناخته شده بود، در زندان اوین توسط اولیاء دم اعدام شد. پیش از این بهنود شجاعی پنج بار برای اجرای حکم اعدام به قرنطینه زندان اوین منتقل شده بود و هر بار به دلیلی، از جمله دستور مقام‌های قضایی، این مجازات درباره او به اجرا در نیامد. صدور حکم اعدام برای بهنود شجاعی، بر اساس کنوانسیون حقوق کودک که ایران آن را پذیرفته باعث شد، شخصیت‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی و اتحادیه اروپا به آن اعتراض کنند. بی‌بی‌سی فارسی
پیر طریقت گفت: هر کرا مشاهدت باطن درست گشت نخواهد که زبان از آن عبارت کند. یا ظاهر وی از آن با خبر شود، شبلی گفت: آن شب که حسین منصور را کشته بودند همه شب با حق مناجات داشتم تا سحرگاه، پس سر بر سجده نهادم گفتم خداوندا بنده‌ای بود از آن تو مؤمن و موحّد و معتقد در عداد اولیاء این چه بلا بود که بوی فرو آوردی و از کجا مستوجب این فتنه گشت؟ گفتا بخواب اندر شدم چنان نمودند مرا که نداء عزت بسمع من رسیدی که: هذا عبد من عبادنا اطّلعناه علی سرّ من اسرارنا فافشاه فانزلنا به ما تری. آن تره فروش است که او را بر بقله خود ندا کردن مسلم است اما جوهری را بر جوهر شب افروزند کردن محال است.
ابوالقاسم محمد بن احرش حسنی همچنین شهرت‌یافته به محمد الجزایری (؟ - ۱۸۶۴م) صوفی و نویسندهٔ الجزایری بود. «الفیض الرحمانی فی قول بعض الاولیاء من رآنی ومن رآی من رآنی» از آثار اوست.
گرچه در کتابهایی که موضوع اصلی آنها شرح و بیان اصول و عقاید عرفانی است کم‌وبیش بخشهایی هم به شرح اقوال و احوال متصوفه اختصاص دارد، اما کتابهایی مستقل نیز در شرح احوال صوفیه و پاره‌ای از سخنان آنان نوشته شده‌است. از آن جمله کتاب بزرگ «حلیه‌الاولیاء» تألیف حافظ ابونُعیم اصفهانی (م۴۳۰ق) است که در ده مجلد به چاپ رسیده‌است. پیش از آن ابوعبدالرحمان سُلَمی (م۴۱۲ق) در همین زمینه کتاب مختصری به نام «طبقات الصوفیه» تألیف کرده بود؛ این کتاب را بعدها خواجه عبدالله انصاری (م۴۸۱ق) در مجالس ذکر و تدریس خود به زبان هروی با افزایش مطالبی املا کرد. «نفحات‌الانس» جامی شاعر قرن نهم‌ق نیز بر اساس آن تألیف شده‌است.
او جمیع اولیاء را راهبر از معارف گفته او بی‌حدّ ومر
قدمت کتابخانه دانشگاه به زمان تأسیس مدرسه علمیه میرزاجعفر (۱۲۳۱ ق) برمی‌گردد و میراثی ماندگار از فرهنگ گذشتگان می‌باشد. تعدادی از نسخ خطی نفیس کتابخانة میرزاجعفر و خیراتخان به منظور حفظ و نگهداری این آثار و استفادة بهینه در سال ۱۳۶۳ با نظر اولیاء امور به بخش کتب خطی کتابخانه آستان قدس رضوی منتقل گردید و کتابهای چاپ سنگی و چاپ قدیم اولیه کتابخانه دانشگاه علوم اسلامی رضوی را تشکیل داد.
در این مجموعه برخی از سخنان زیبای این عارف شوریده را از زبان عارف بزرگ و نامی ایران شیخ فریدالدین عطار نیشابوری که در کتاب تذکرة‌الاولیاء ذکر شده است، بیان می‌کنیم:
غاصب حق اولیاء رهزن منهج هدی عار علی مرتضی، ننگ محمد امین
و لم تنل اولیاء نثار مآربه سوی عتاق سه من رمح معتقل
محوطهٔ داخلی کلیسای ارتدکس چهارگوش است و در دو سطح قرار دارد که قسمت بالایی به منزله آسمان، محل اولیاء دین و روحانیون و قسمت پایینی به منزلهٔ زمین و محل اجتماع پیروان است.