اهل بیت

معنی کلمه اهل بیت در لغت نامه دهخدا

اهل بیت. [ اَ ل ِ ب َ / ب ِ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) کسان خانه و ساکنان آن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). کسان خانه. مردم خانه. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) : یک نفس را فدای اهل بیتی باید کرد. ( کلیله و دمنه ). و کدام خدمت در موازنه آن کرامت آید که در غیبت من بنده ، اهل بیت را ارزانی فرموده است. ( کلیله و دمنه ). اهل بیت شیخ شادی آن شام تضرع بسیار کردند. ( انیس الطالبین ص 105 ). من و اهل بیت من سر بر زمین نهادیم و تضرع و زاری کردیم. ( انیس الطالبین ص 104 ). || خاندان رسول ( ص ). خاندان محمد ( ص )، پیغمبر مسلمانان :
منم بنده اهل بیت نبی
ستاینده خاک پای وصی.فردوسی.محمد بدو اندرون با علی
همان اهل بیت نبی و وصی.فردوسی.بحق اهل بیت او که پاکانند...( تاریخ بیهقی ص 316 ).
گنجور علم امام زمان است ز اهل بیت
کاین شهره منزلت سوی او از نیا شده ست.ناصرخسرو.اگر فرمان تن کردی و در اصطخر بنشستی
از اهل بیت پیغمبر نگشتی نامور سلمان.ناصرخسرو.درود و سلام و تحیات و صلوات ایزدی بر ذات معظم و روح مقدس مصطفی و اهل بیت... اوباد. ( کلیله و دمنه ). || قریب یا خویشان از اقارب باشند یا از اباعد. ( منتهی الارب ) : دختران را جز با کسانی کی از اهل بیت ایشان بودند مواصلت نکردندی. ( فارسنامه ابن البلخی ص 98 ). اما چون از اهل بیت ملک دیگری نبود او را بنشاندند به طیسبون. ( فارسنامه ابن البلخی ص 158 ).

معنی کلمه اهل بیت در فرهنگ فارسی

۱ - ساکنان یک حانه افراد خانواده ۲ - خاندان پیغمبر خویشان پیغمبر : اگر خواهی که با حشمت زاهل البیت دین باشی بباید در ره ایمان یکی تسلیم سلمانی . ( سنائی ) ۳ - زن وفرزندشخص
کسان خانه و ساکنان آن

معنی کلمه اهل بیت در دانشنامه آزاد فارسی

اَهْلِ بَیْت
(یا: اَهْلُ الْبَیْت) اصطلاحی قرآنی ، حدیثی و کلامی به معنای خانواده و ذرّیۀ پیامبر اسلام (ص ). این اصطلاح در این معنا فقط یک بار در قرآن (آیۀ تطهیر) به کار رفته است . برخی مفسّران اهل سنّت ، اهل بیت را همسران پیامبر(ص ) و حضرت علی (ع) ، حضرت فاطمه (س) و حسنین (ع ) و برخی نیز همۀ خاندان پیامبر(ص )، اعم از همسران ، فرزندان ، نزدیکان و حتی غلامان و کنیزان وی می دانند. اما مفسران شیعه و برخی از مفسران اهل سنت با استناد به روایات بر آن اند که آیۀ تطهیر در شأن اصحاب کساء، یعنی حضرت محمد(ص )، علی (ع )، فاطمه (س) و حسنین (ع )، نازل شده است و منظور از اهل بیت این پنج تن هستند که پنج تن آل عبا نیز خوانده می شوند. نیز ← آیۀ تطهیر

معنی کلمه اهل بیت در دانشنامه اسلامی

[ویکی حج] اهل بیت(ع)، به خاندان معصوم پیامبر اسلام(ص) اطلاق می گردد. در منابع اسلامی اهل بیت پیامبر(ص) به شش معنای، پنج تن، پنج تن به همراه نه تن از فرزندان امام حسین(ع)، همسران پیامبر، پنج تن و همسران پیامبر، خویشاوندان نسبی پیامبر و پیروان راستین پیامبر و امامان به کار رفته است. بر اساس دیدگاه شیعیان دوازده امامی به استناد برخی از روایات، اهل بیت علاوه بر پنج تن، شامل نه تن دیگر از نوادگان پیامبر(ص) از نسل امام حسین(ع) نیز می باشد. به باور بسیاری از علمای شیعه و اهل سنت آیات زیادی از قرآن کریم درباره اهل بیت نازل شده است. همچنین در سیره و روایات پیامبر(ص) نیز جایگاه ویژه ای برای اهل بیت وجود دارد.
به باور شیعه اهل بیت پیامبر(ع) دارای خصوصیاتی از جمله: عصمت، علم و امامت هستند. البته پشتوانه این دیدگاه پاره ای از دلایل عقلی آمیخته با دلایل روایی و قرآنی است. در قرآن و روایات اسلامی بر لزوم معرفت اهل بیت و ابراز محبت به ایشان تأکید فراوان شده اشت.
حرمین شریفین نزد اهل بیت(ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار بودند بطوری که ایشان اشتیاق فراوان به زندگی در مکه و مدینه داشتند و نیز برای مراسم حج اهتمام ویژه ای قائل بودند به طوری که تعداد دفعات شرکت اهل بیت در مراسم حج خیلی زیاد است. به عنوان مثال آورده اند که امام حسن مجتبی(ع) بیست یا بیست و پنج مرتبه به حج رفتند. ایشان علاوه بر انجام مناسک حج از ایام حج برای هدایت مردم، دستگیری نیازمندان، مقابله با فرقه های انحرافی، اعلان حقانیت خویش و... بهره می بردند.
[ویکی فقه] اهل بیت (قرآن). مقصود از اهل بیت، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم، علی ، فاطمه ، حسن و حسین علیهم السلام است.
درباره مصداق اهل بیت در آیه ۳۳ سوره احزاب اقوال گوناگونی وجود دارد؛ ولی طبق شواهد فراوان روایی در منابع اهل سنت و منابع شیعی مقصود از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم علی ، فاطمه ، حسن و حسین علیهم السلام است.«إنّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرّجس أهل البیت ویطهّرکم تطهیرا» خداوند فقط می خواهد پلیدی و گناه را از شما اهلبیت دور کند و کاملا شما را پاک سازد.
اختصاص عصمت
کلمه «انما» در آیه انحصار خواست خدا را می رساند، و می فهماند که خدا خواسته که رجس و پلیدی را تنها از اهل بیت دور کند، و به آنان عصمت دهد، و کلمه (اهل البیت) چه اینکه صرفا برای اختصاص باشد، تا غیر از اهل خانه داخل در حکم نشوند، و چه اینکه این کلمه نوعی مدح باشد، و چه اینکه نداء ، و به معنای (ای اهل بیت) بوده باشد، علی ای حال دلالت دارد بر اینکه دور کردن رجس و پلیدی از آنان، و تطهیرشان، مساله ای است مختص به آنان، و کسانی که مخاطب در کلمه (عنکم - از شما) هستند.بنابراین در آیه شریفه در حقیقت دو قصر و انحصار بکار رفته، یکی انحصار اراده و خواست خدا در بردن و دور کردن پلیدی و تطهیر اهل بیت، دوم انحصار این عصمت و دوری از پلیدی در اهل بیت.
اهل بیت در لسان علما
اهل البیت به اتفاق همه علمای اسلام و مفسران، اشاره به اهلبیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم است، و این چیزی است که از ظاهر خود آیه نیز فهمیده می شود، چرا که بیت گرچه به صورت مطلق در اینجا ذکر شد، اما به قرینه آیات قبل و بعد، منظور از آن، بیت و خانه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم است. اما اینکه مقصود از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم در اینجا چه اشخاصی می باشد؟ در میان مفسران گفتگو است بعضی آن را مخصوص همسران پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم دانسته اند، و آیات قبل و بعد را که در باره ازواج رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم سخن می گوید، قرینه این معنی شمرده اند.
اهل بیت در لسان پیامبر و ائمه
...

معنی کلمه اهل بیت در ویکی واژه

نسبت داده شده به خانواده معزز پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص) که به آل‌کسا یا همان پنج‌تن هم معروف هستند.

جملاتی از کاربرد کلمه اهل بیت

اهل بیتش یزید بد بنیاد در خوابه مکان و منزل داد
صفت گشودن در کعبه شرفهاالله تعالی. کلید خانه کعبه گروهی از عرب دارند که ایشان را بنی شیبه گویند و خدمت خانه را ایشان کنند و از سلطان مصر ایشان را مشاهره و خلعت بودی. و ایشان را رئیسی است که کلید به دست او باشد و چون او بیاید پنج شش کس دیگر با او باشند چون بدان جا رسند از حاجیان مردی ده بروند و آن نردبان که صفت کرده ایم برگیرند و بیارند و در پیش نهند و آن پیر بر آن جا رود و بر آستانه بایستد و دو تن دیگر بر آن جا روند و جامه و دیبای در را باز کنند یک سر از آن یکی از این دو مرد بگیرد و سری مردی دیگر همچون لباده‌ای که آن پیر بپوشند که در گشاید و او قفل بگشاید و از آن حلقه‌ها بیرون کند و خلقی از حاجیان پیش در خانه ایستاده باشند و چون در باز کنند ایشان دست به دعا برآرند و دعا کنند و هرکه در مکه باشد چون آواز حاجیان بشنود داند که در حرم گشودند همه خلق به یک بار به آوازی بلند دعا کنند چنان که غلغله ای عظیم در مکه افتد پس آن پیر در اندرون شود و آن دو شخص همچنان آن جامه می‌دارند و دو رکعت نماز کند و بیاید و هر دو مصراع در باز کند و بر آستانه بایستد و خطبه برخواند به آوازی بلند و بررسول الله علیه الصلوة و السلام صلوات فرستد و بر اهل بیت او آن وقت آن پیر و یاران او بر دو طرف در خانه بایستند و حاج در رفتن گیرند و به خانه در می‌روند و هر یک دو رکعت نماز می‌کنند و بیرون می‌آیند تا آن وقت که نیمروز نزدیک آید، و در خانه که نماز کنند روبه در کنند و به دیگر جوانب نیز رواست، وقتی که خانه پر مردم شده بود که دیگر جای نبود که در روند مردم را شمردم هفتصد و بیست مرد بودند. مردم یمن که به حج آیند عامه آن چون هندوان هر یک لنگی بربسته و موی‌ها فرو گذاشته و ریش‌ها بافته و هریک کتاره‌ٔ قطیفی چنان که هندوان در میان زده و گویند اصل هندوان از یمن بوده است و کتاره قتاله بوده است معرب کرده اند. و در میان شعبان و رمضان و شوال روزهای دوشنبه و پنجشنبه و آدینه در کعبه بگشایند و چون ماه ذی القعده درآید دیگر در کعبه باز نکنند.
با تو که گفت ازحسین چشم بپوشان خاصه در آندم که اهل بیت خروشان
اهل بیت مصطفی را چون اسیران فرنگ جمله را بستی به یک بند وطناب، ای آسمان!
فخر جهان فخر دین عاقله اهل بیت کز و روان است باز قافله منتسب
۱. مؤسسه حکمت اهل بیت؛ در شهر گاردابانی؛ به سرپرستی «نامیک حسین‌اف».
وبر سلطه سنتی را از پدرسالاری و خانواده‌های آنها می‌گیرد - به عبارت دیگر، از سنت دیرینه خانواده (اقتدار ارباب بر اهل بیت خود)، استاد بر اساس قوانین ارث تعیین می‌شود. او هیچ کارمند اداری و هیچ دستگاهی ندارد که اراده خود را تنها با زور اجرا کند. وی به تمایل اعضای گروه برای احترام به اقتدار او بستگی دارد. آن اعضا در روابط شخصی با او ایستاده‌اند. آنها بر اساس اعتقاد به این که این وظیفه‌ای است که در سنت دیرینه و به سبب احساس فرزندی تقوا نسبت به شخص استاد، از او اطاعت می‌کنند.
و باید که هیچ طعام خوش نخورد و اگر بخواهد خورد پنهان دارد و طعامی که نخواهد ساخت صفت آن در پیش ایشان نگوید. و ابن سیرین می گوید که در هفته ای یک بار باید که حلوا یا شیرینی سازد که از حلاوت دست باز داشتن بیکبارگی از مروت نباشد. و نان با اهل به هم خورد و به جمع چون مهمانی دیگر ندارد که در اثر چنین است که خدای و فرشتگان صلوات می دهند بر اهل بیتی که طعام جمله به هم خورند و اصل آن است که آنچه نفقه کند از حلال به دست آرد که هیچ خیانت و جفا بیش از این نبود که ایشان را به حرام پرورد.
زی اهل بیت احمد مرسل شوم تن را رهی و بندهٔ ایشان کنم
به نوشته دانشنامهٔ اسلام حسن تنها هفت سال اول عمرش را با پدربزرگش گذراند، اما بعضی از سخنان و اعمال وی را به‌یاد داشت. از جمله اینکه پیامبر به او نماز آموخت و همچنین لحظه‌ای که پیامبر خرمای صدقهای را از دهانش خارج کرد و توضیح داد که صدقه برای اهل بیتش جایز نیست.
نیست اهل بیت را رنگین تر از وی مصرعی گر بود بر صدر نه معصوم جای او، بجاست
فلک تا کی جفا بر آل پیغمبر روا دارد روا تا کی جفا با اهل بیت مصطفی دارد
حسن بن علی بن ابی‌طالب (به عربی: ٱلْحَسَن ٱبْن عَلِيّ ٱبْن أَبِي طَالِب؛ ۱۵ رمضان ۳ هجری قمری / ۲۹ فوریهٔ ۶۲۵ میلادی – ۷ یا ۲۸ صفر ۵۰ هجری قمری / ۵ یا ۲۶ مارس ۶۷۰ میلادی) امام دوم شیعیان است و جدِّ مادری سلسلهٔ امامان شیعه دوازده‌امامی از محمد باقر تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه به‌شمار می‌رود. او فرزندِ علی بن ابی‌طالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. مسلمانان و به ویژه شیعیان از وی با عنوان امام حسن مجتبی یاد می‌کنند. کُنیهٔ وی ابومحمّد است. او از اهل بیت و نیز آل کسا به‌شمار می‌آید. از دیدگاه برخی از اهل سنت همچون ابن کثیر و ابن حجر، او پنجمین و آخرین خلیفه از خلفای راشدین محسوب می‌شود.
روزی که لشکر ابن‌زیاد از کوفه بیرون آمدند منزل اول شهر قادسیه بود که از آن اهل بیت حسین را عبور دادند.
ای قبله سعادت و اقبال اهل بیت میمون شده به دولت تو فال اهل بیت
در حدود ۱۲۴۰ (قمری) در روستای ارقین از توابع بخش سُجاسرود در شهرستان خدابنده استان زنجان متولد شد. پدرش کشاورزی معتقد و شیفته اهل بیت موسوم به علی عسکر بود و مادرش سارا نام داشت.
از حسن بن علی روایات، خطبه‌ها و نامه‌هایی به‌جا مانده که در منابع اهل سنت و شیعه موجود است. روایات پراکندهٔ وی دربردارندهٔ بیان سیرهٔ پیامبر اسلام، علی بن ابی‌طالب و فاطمه زهرا، جایگاه اهل بیت و امامان شیعه است. روایات وی در مجموعه‌هایی با عنوان «مُسنَدُ الْحَسَن» یا «حَدیثُ الْحَسَن» در ضمن مجموعه‌های حدیثی گردآوری شده است. نمونهٔ آن روایات ابوالحوراء در مسند احمد بن حنبل و المعجم الکبیر طبرانی است. در عصر حاضر عزیزالله عطاردی مُسنَدُ الإمامِ الْمُجْتَبیٰ أبی مُحَمَّدِ الْحَسَنِ بنِ علی را گردآوری کرده است.
عبارت «بیت» به معنی منزل یا مسکن که شامل چادر و ساختمان می‌شود. اهل بیت به معنای تمام اعضای خانوادهٔ یک مرد یا تمام کسانی که با او زندگی می‌کنند، می‌شود. اهل بیت حالت مودبانهٔ خطاب قرار دادن خانواده یا زن خانواده است.
از وی اشعاری عرفانی معنوی به سبک عراقی و مدایح و مراثی اهل بیت بجا مانده‌است:
ابوالفرج محمد بن هندوی رازی شاعر اهل بیت است.