اللهم

معنی کلمه اللهم در لغت نامه دهخدا

اللهم. [ اَل ْ لا هَُ م ْ م َ ] ( ع منادا، صوت ) ای بارخدا. ( زمخشری ). ای بارخدایا . ( صراح ) ( مجمل اللغة ). ای بارخدای. ( ترجمان علامه تهذیب عادل ) . در اصل یا اﷲ بود لفظ «یا» را حذف کردند ومیم مفتوح و مشدد بعوض آن در آخر افزودند. ( از غیاث اللغات ) ( از آنندراج ). بارالها. بارخدایا. خدایا.
- اللهُم َّ اًلاّ أن ْ... ؛ مگر اینکه. جز اینکه. چنانکه ملاحظه میشود لفظ «اللهم » زاید آمده ، و در کلام عرب از اینسان بسیار است.
- اللهم بیربیر. رجوع به همین ماده شود.

معنی کلمه اللهم در فرهنگ معین

(اَ لْ لا هُ ) [ ع . ] (شب جم . ) بار خدایا. ،~صل علی محمد و آل محمد بار خدایا درود بفرست بر محمد و خاندان او.

معنی کلمه اللهم در فرهنگ عمید

یااللّه، ای خدا، خدایا.

معنی کلمه اللهم در فرهنگ فارسی

ای بار خدا . ای بار خدای

معنی کلمه اللهم در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
الله (۲۸۱۶ بار)اله (۲۹۶۳ بار)امم (۱۲۴ بار)وله (۲۸۱۶ بار)
اصل آن یااللّه است، حرف ندا از اولش حذف شده، و میم مشدّد در آخر جای آن را گرفته است، در قرآن فقط در معنای ندا بکار رفته، در زبان عرب به معنای تمکین جواب و استثناء نیز استعمال شده است، و در قرآن مجید فقط پنج بار آمده است.

معنی کلمه اللهم در ویکی واژه

بار خدایا. ؛~صل علی محمد و آل محمد بار خدایا درود بفرست بر محمد و خاندان او.

جملاتی از کاربرد کلمه اللهم

خراباتست و رندان مست و سید ساقی مجلس حریف نعمت اللهم نه من در بند دربندم
اعراب پیش از اسلام هنگام طواف «لبیک یا لات»، «لبیک یا عزی» و «لبیک یا منات» می‌گفتند و هر قومی بت خود را می‌خواند و در اسلام، «اللهم» جای بت‌ها را گرفت و آن عبارت بدین شکل تغییر کرد: «لبیک اللهم لبیک»
بت پرستی می کند با بت پرست اندر جهان من خلیل اللهم و باشم همیشه بت شکن
برای آنکه آمار «الله» به نصاب مورد نظر برسد، لازم است «بالله»، «تالله»، «لله» و «فالله» شمارش شوند اما «اللهم» در شمار نیاید. .
جامه ز غم کبود کنم چون نمی رسد جز نیل معصیت ز خم صبغة اللهم
واژه "اللهم" مجموعا ۵ مرتبه در قرآن ذکر شده است که (از آغاز تا پایان) بدین قرارند: ۱. سوره آل عِمران، آیه ۲۶/، ۲. سوره مائده، آیه ۱۱۴/، ۳. سوره اَنفال، آیه ۳۲/، ۴. سوره یونس، آیه ۱۰/، ۵‌. سوره زُمَر، آیه ۴۶.
«اللهم صل علی محمد المصطفی و صل علی علی المرتضی و حسن الرضا و الحسین الشهید بکربلا و علی زین العابدین و محمد الباقر و جعفر صادق و موسی الکاظم و علی الموسی الرضا و محمد التقی و علی النقی و حسن العسکری و حجه القائم الامام محمد المهدی صلوات الله علیهم اجمعین.»
بالای پیش آمدگی آجری در، قاب کوچکی از کاشی لاجوردی رنگ دیده می‌شود که روی آن به خط نستعلیق نوشته شده: ((اللهم صل علی محمد و آل محمد)). در صورت بازبودن در امامزاده، با مشاهده پارچه‌های سبز رنگی که داخل بنا نصب شده است، می‌توان متوجه بقعه امامزاده شد.
هر چند برای شیعیان هم مستحب است که صلوات بفرستند، ولی صرفاً ذکر «اللهم صلّی علیٰ محمّد و آلِ محمد»(به معنی:خداوندا بر محمد و خاندان محمد درود بفرست)برای آنها کفایت می‌کند.این، عبارتی دعایی برای پیامبر و خاندان اوست.همچنین در شیعه به آن صلوات محمدی پسند میگویند.
از آنکه عاشق و معشوق نعمةاللهم به گرد کار خود و کردگار خود باشم
نعمت اللهم و با ساقی سرمست حریف باده از صدق و نه از روی و ریا می نوشم
و عفوّ نامی است از نامهای خداوند عز و علا، نص قرآن بدان آمده. و در خبر است که عایشه گفت یا رسول اللَّه اگر شب قدر دریابم و بدانم، چه گویم؟ و از خدا چه خواهم؟ گفت «قولی اللهم انک عفو تحبّ العفو، فاعف عنی»
چون جمله وامها رد کند و رهنها بازستاند و بمقر اصلی باز آید او را بسلطنت خلافت نصب کنند و با خلعت نیابت و منشور سیادت بر جملگی ممالک غیب و شهادت مالک گردانند و زمام مملکت بدست جهانداری او دهند «قل اللهم مالک الملک توتی الملک من تشاء و تنزع الملک ممن تشاء».
نعمت اللهم وز آل رسول نسبتم با علی است زوج بتول
وَ اشْدُدْ عَلی‌ قُلُوبِهِمْ ای اقسها و اطبع علیها حتّی لا تلین و لا تنشرح للایمان فلا یؤمنوا. قیل: هو نصب بجواب الدعاء بالفاء و قیل: هو عطف علی قوله لیضلوا ای لیضّلوا فلا یؤمنوا. قال الفراء: و هو دعاء و محله جزم کانه قال «اللهم فلا یؤمنوا حتی یروا العذاب الالیم» و هو الغرق. می‌گوید: بار خدایا ایدون بادا که ایمان نیارند تا بعذاب دردناک رسند امروز غرق و فردا حق امروز بکفر مرده، فردا بآتش دوزخ سوخته.
۱۵-اللهم ربناانزل علینامائده من السما…۱۱۴مائده
( در عربی: ٱللَّٰهُمَّ ) اصطلاحی خطاب به الله است، اصطلاح اسلامی و عربی برای خطاب قرار دادن خدای واحد است. این اصطلاح به معنای "ای خدا" ترجمه شده و معادل "یا الله" در نظر گرفته شده است. برخی از دستور زبان شناسان (مانند: سیبویه) معتقدند که این مخفف کلمه: "یا اللّهُ اُمَّنا بخیر = اِقصِدنا بخیر" به معنی "خدایا، ما را به خیر و نیکی هدایت کن" است. برخی استدلال کرده اند که پسوند ـ مَّ جای یا را می گیرد. ابن عاشور دانشمند مسلمان، در تفسیر خود از سوره آل عمران بیان میدارد که کلمه اللهم از عبری یا از قحطانی مشتق شده است.
ان تغفر اللهم تغفر جما