افلاطونی. [ اَ ] ( ص نسبی ) نسبت است به افلاطون حکیم یونانی. - عشق افلاطونی ؛ عشق خالص از شهوت. عشقی که آلوده بشهوت نباشد. آن عشقی که سعدی گوید : ما را نظر بخیر است از عشق خوبرویان آنکو بشر کند میل او خود بشر نباشد. سعدیا عشق نیامیزد و شهوت با هم پیش تسبیح ملائک نرود دیو رجیم.( یادداشت مؤلف ).
معنی کلمه افلاطونی در فرهنگ فارسی
نسبت است به افلاطون حکیم یونانی
جملاتی از کاربرد کلمه افلاطونی
کوس افلاطونی از یونان زمین می‌برم در ملک گیلان می‌زنم
مهم‌ترین کتاب وی در حکمت، کتاب المعتبر است. کسانی مانند قفطی این کتاب را ستایش می‌کنند و شهرستانی این کتاب را منبع اشکال‌های فخررازی بر حکماء می‌داند. این تیمیمه از نظرات ابوالبرکات در رد آرای مشائیان استفاده کرده‌است. کتاب المعتبر حاصل دوران بلوغ فکری بفدادی و نطریات فلسفی وی است. این کتاب شباهت بسیاری با کتاب شفای بوعلی سینا دارد. اما نظریات فلسفی ابوالبرکات فاقد انسجام نظام مند است. این کتاب بیشتر جنبهٔ افلاطونی و نوافلاطونی دارد تا آن که مشایی باشد.
در یک کاربرد محدودتر، فلسفه افلاطونی به عنوان یک اسم عام در مقابل نام‌گرایی به کار می‌رود و "وجود" اموری انتزاعی را تأیید می‌کند که گفته می‌شود در یک "حوزه سوم" در مقابل دو حوزه دیگر اظهار وجود می‌کند: دنیای محسوس بیرونی و دنیای هوشیاری درونی. لازم به ذکر است که "فلسفه افلاطونی" در صورتی که در مقابل نام گرایی به کار برده شود، نیازی به پذیرش هیچیک از دکترین افلاطون را ندارد.
ادوارد نلسون (۴ مه ۱۹۳۲–۱۰ سپتامبر ۲۰۱۴) استاد گروه ریاضیات در دانشگاه پرینستون بود. او به دلیل کار در زمینه ریاضی فیزیک و منطق ریاضیاتی شناخته شده‌است. در منطق ریاضی، او به ویژه برای نظریه مجموعه داخلی خود، و دیدگاه‌هایی در مورد فرانهایتی و سازگاری حساب برجسته است. در فلسفه ریاضیات او از نظر فرمالیسم به جای افلاطونی یا شهودگرایی حمایت می‌کرد. وی همچنین در مورد رابطه دین و ریاضیات نوشته‌است.
او را نخستین حکیم اسکولاستیک می‌دانند. او مدعی‌ست که حکمت حقیقی با دیانت مخالف نیست و حکم خدا آن است که عقل به آن حکم می‌کند و در باب حقیقت خلقت متمایل به نظر افلاطون و وحدت وجود است. به مثل افلاطونی قائل و آنها را صادر اول و مخلوق بی‌واسطه خداوند و خلاق موجودات می‌شمارد. مخلوق را ناشی از ذات باری و مظهر او می‌داند. انسان را عالم صغیر و مرکز و خلاصه عالم خلقت می‌پندارد و می‌گوید در آغاز تن انسان، پاک و شبیه به ذات الوهیت خلق شده بود، سپس جدایی افتاد و از شباهت دور شد و باید با طی مراحل چند دوباره به خدا بازگشت.
موزائیک‌کاری صفحه‌ها با استفاده از چندضلعی منتظم محدب به‌طوری که اضلاع واحدها روی هم بیفتند و درزی باقی نماند (اصطلاحاً «لانه‌زنبوری دوبعدی»[ض]) به سه روش ممکن است که با سه گروه تقارن اجسام افلاطونی متناظرند؛ ازین رو می‌توان اجسام افلاطونی را موزائیک‌کاری منتظم سطح کُره‌ای هم‌مرکز با آن دانست.
افلاطونی جالینوسی بشکن صفرا بنشین بنشین
در سال ۱۸۵۲، لودویگ شلفلیِ ریاضی‌دان ثابت کرد که در فضای چهاربعدی شش «چندوجهی» هست که شروط اجسام افلاطونی را احراز می‌کند.
شیخ اشراق همچنین در بحث مُثُل افلاطونی از آیات و روایاتی که دربارهٔ فرشتگان و نقش آنان در نظام آفرینش آمده بهره گرفته‌است.سهروردی با استناد به آیه شریفه «الحق من ربک» حقیقت را امری واحد شمرده و آن را منسوب به خداوندی واحد می‌داند: «حقیقت، خورشید واحدی است که به جهت کثرت مظاهرش تکثر نمی‌یابد. شهر واحدی است که باب‌های کثیری دارد و راه‌های فراوان به آن منتهی است»
المپیودوروس (یونانی: Ὀλυμπιόδωρος ὁ Νεώτερος؛ زاده ۵۰۵–۴۹۵، درگذشته پس از ۵۶۵) فیلسوف، اخترشناس و معلم نوافلاطونی بود که در سال‌های اولیه امپراتوری بیزانس زندگی می‌کرد، پس از فرمان ژوستینین یکم در سال ۵۲۹ پس از میلاد که آکادمی افلاطون در آتن و سایر مدارس را تعطیل کرد، او آخرین کسی بود که فلسفه افلاطونی را در اسکندریه حفظ کرد. پس از مرگ او مدرسه به‌دست ارسطوییان مسیحی افتاد و در نهایت به قسطنطنیه منتقل شد. او را نباید با المپیودوروس دیاکون، نویسنده معاصر اسکندریه تفاسیر کتاب مقدس، اشتباه گرفت.
عمدهٔ آثار فلسفی روزن در شرح دیالوگ‌هایِ افلاطونی نوشته شده‌است. وی پنج دیالوگِ ضیافت، جمهوری، سوفیست، مرد سیاسی، و فایدروس افلاطون را به‌طور مستقل در پنج کتاب خود تفسیر کرده‌است. دو اثر مستقل دربارهٔ هگل با عناوین ایدهٔ علم منطق هگل و مقدمه‌ای بر علم حکمت هگل به رشتهٔ تحریر درآورده‌است. وی یک اثر مستقل دربارهٔ نیچه با عنوان نقاب روشنگری؛ زرتشت نیچه و یک اثر مستقل دربارهٔ هایدگر با عنوان پرسشِ هستی؛ واژگونگیِ هایدگر نیز تألیف کرده‌است. وی در دیگر آثارش به فراخور موضوع به فیلسوفانی همچون کانت، دریدا، گادامر، رورتی، فوکو، و بسیاری دیگر نیز پرداخته‌است.
تا آغاز سدهٔ دوم میلادی، آثار کمی دربارهٔ میترا ایزد ایرانی در سرزمین روم یافت شده‌است؛ در صورتی که از سال ۱۳۶ میلادی به بعد صدها کتیبه و سنگ‌نبشته وقف‌شده به این ایزد وجود دارند. شرح سبب این تجدید محبوبیت آسان نیست و امروزه یک نظریه این است که شاید آیین میترائیسم قدیمی، توسط نابغه‌ای مذهبی که در حدود صد سال پس از میلاد می‌زیسته‌است تجدید بنا گردیده و به منظور پذیرفته شدن مناسک باستانی ایرانی در سرزمین روم، تفسیر و تعبیری افلاطونی و جدید به آن بخشیده شده‌است.