اعراض

ز پای تا به سرش ناز و غمزه در اعراض هزار معرکه و رخصت تماشا نیست

وی همچنین اجرای حدود در عصر غیبت امام زمان (عج) را جایز نمی‌دانست. خوانساری در نظریه‌ای دیگر دلایل فقهایی که اهل کتاب را نجس می‌دانستند، کافی ندانسته و معتقد بود: «آنچه از روایات به دست می‌آید طهارت اهل کتاب است.» و شاید به دلیل اعراض اصحاب حضرت رسول از اهل کتاب بود که ایشان در این باب فتوا ندادند.

«محمد بن زبرقان گوید، که بوعلی رودباری گفت که: الطرف طهارة الضمایر، و الحیا خوف السّرایر؛ و حسین بن احمد الفارسی گوید که بوعلی رودباری گفت: علامة اعراض اللهّ عن العبدان یشغله بما لاینفعه. بوجعفر گوید، محمّد بن احمد للنجار که بوعلی رودباری گفت: «ما لم تخرج من کلیتک لم تدخل فی حد المحبة»

و گفت: بلندترین مقام خوف آن بود که ترسد که خدای درو نگرد خشمگین و او را به مقت گرفتار کند و ازو اعراض نماید.

این مظلوم اراده نموده لوجه اللّه بر شما القا نماید آنچه را که سبب بقای ابدی و ذکر سرمدیست. شکّی نبوده و نیست که مقصود از آفرینش معرفت حقّ جلّ جلاله بوده. حال باید خالصا لوجه المقصود انسان تفکّر نماید که سبب اقبال نفوس بمشارق وحی و مطالع الهام در قرون و أعصار چه بوده و علّت اعراض چه. اگر بعرفان اینمقام فائز شوی بکلّ خیر فائزی و از امواج بحر عرفان حقّ جلّ جلاله محروم نمانی. ما سوی الحقّ را معدوم مشاهده کنی و مفقود بینی. انسان چون بمقام بلوغ فائز شد باید تفحّص نماید و متوکّلا علی اللّه و مقدّسا عن الحبّ و البغض در امریکه عباد بآن متمسّکند تفکّر کند و بسمع و بصر خود بشنود و ببیند چه اگر ببصر غیر ملاحظه نماید از مشاهده تجلّیات أنوار نیّر عرفان الهی محروم ماند.

حسن و بوی و رنگ بود اعراض من پاک بفگند این عرضها جوهرم

چون وقت نماز بودی آن گروه که جامه داشتند نماز کردندی، آن گه جامه بدیگران دادندی و اهل مذهب تصوّف از طریقت ایشان گرفته‌اند، از دنیا اعراض کردن و از راه خصومت برخاستن و بر توکّل زیستن و بیافته قناعت کردن و آز و حرص و شره بگذاشتن.

«وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ» الاعراض ها هنا الامهال و الکفّ عن البرّ، «ابْتِغاءَ» منصوب لانّه مفعول له و الرّحمة ها هنا رزق الدّنیا، و قیل الفی‌ء و الغنیمة. درویشان صحابه چون مهجع و بلال و صهیب و سالم و خباب گاه گاه بوقت حاجت و ضرورت از رسول خدای (ص) چیزی خواستندی و رسول (ص) نداشتی و نه خواستی که ایشان را ردّ صریح کند از شرم اعراض کردی و خاموش نشستی بر انتظار رزقی که اللَّه تعالی فرستد و بایشان دهد، ربّ العالمین آیت فرستاد که: «وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ» یعنی و ان تعرض عن هؤلاء الّذین امرتک ان تؤتیهم حقوقهم عند مسئلتهم ایاک مالا تجد الیه سبیلا حیاء منهم، «ابْتِغاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّکَ» ای لانتظار رزق من اللَّه سبحانه ترجوه ان یأتیک، «فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَیْسُوراً» ای عدهم وعدا جمیلا یعنی در آن حال خاموش منشین و ایشان را وعده جمیل ده، سخنی نرم و لطیف گوی.

زیرا مال مزبور پس از اعراض از مباحات می گردد و حیازت آن به قصد تملک موجب مالکیت خواهد بود. و در صورتی که اعراض مالک از آن معلوم نباشد تابع مقررات اشیاء پیدا شده است.

و رسول (ص) گفته است، «بیشتر منافقان امت من قرآن خوانان باشند» و بوسلیمان دارانی می گوید که «زبانیه در قرآن خوان مفسد زودتر آویزد از آن که در بت پرستان» و در توراه حق تعالی می گوید، «یابنده من! شرم نداری که اگر نامه برادری به تو رسد و تو در راه باشی، بایستی و به یک سو شوی یا بنشینی و یک حرف برخوانی و تامل کنی و این کتاب من نامه من است که به تو نوشته ام تا تامل کنی و بدان کار کنی و تو از آن اعراض همی کنی و بدان کار نکنی و اگر برخوانی تامل نکنی تا چیست؟»

تصوف در لغت به معنای پوشیدن صوف - به معنای پشمینه - و کنایه از زهد و اعراض از دنیاست. صوفیان غالباً علی بن ابی‌طالب را مرشد و پیشوای خود می‌دانند و او را آدم اولیاء می‌دانند. بر همین اساس بسیاری از رهبران فرقه‌های صوفی، طریقت‌هایی که به علی بن ابی‌طالب نمی‌رسند را رسمی نمی‌شمارند و آنها را قابل پیروی نمی‌دانند. ارتباط صوفیان بزرگی چون بایزید بسطامی، شقیق بلخی، معروف کرخی و حسن بصری با امامان شیعه سبب نزدیکی تصوف به فرقه تشیع شد. با وجود آنک نمی‌توان از تأثیر تشیع بر تصوف چشم پوشاند، اما بزرگان شیعه همواره هرگونه ارتباط تصوف با امامان و ارتباط عالمان شیعه با طریق تصوف را منکر هستند.

۲- جدایی، اعراض و فاصله گرفتن ۳- سفر رفتن و ترک منزل ۴- سخت‌گیری در نفقه زن ناشزه ۵- توجه و محبت بیشتر، به شوق درآوردن، روی آوردن، معاشقه

یکی لطیفه ز اعراض جوهرت بشنو که قدر و جاهت اگر چرخ گردد از امکان

ماده ۱۷۸ قانون مدنی: «مالی که در دریا غرق شده و مالک از آن اعراض کرده است مال کسی است که آن را بیرون بیاورد».

معترضان طرفدار فلسطین اقدام به برگزاری تظاهراتی علیه مکرون کردند. علت این اعتراضات اختصاص جایگاهی توسط امانوئل مکرون به بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل در مراسم هولوکاست در پاریس بود. حزب کمونیست فرانسه نیز با دیدار نتانیاهو مخالفت کرد. سازمان‌دهندگان اعتراض، ناشناخته بودند. نمایش رادیویی پست مسلمان، با تشویق شنوندگان خود به شرکت در تظاهرات، این اعراضات را تبلیغ نمود.

فَاصْفَحْ عَنْهُمْ القول هاهنا مضمر، التاویل فقلنا له فاصفح عنهم. و الصفح‌ الاعراض و العفو و هو منسوخ بآیة القتال، وَ قُلْ سَلامٌ هذه براءة و لیست بتحیة، کقول ابراهیم لابیه، سَلامٌ عَلَیْکَ سَأَسْتَغْفِرُ لَکَ رَبِّی و کقوله تعالی: سَلامٌ عَلَیْکُمْ لا نَبْتَغِی الْجاهِلِینَ ثم هدّدهم فقال: فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ. قرأ نافع و ابن عامر بالتاء علی المخاطبة ای قل لهم یا محمد فسوف تعلمون و الباقون بالیای للغیبة.

و اما فرق به میان صورت و عرض آن است که چو صورت از جوهر زایل شود، جوهر از حال خویش برگردد و جوهر مر آن نام را (که دارد) بدو مستحق شده است و فعل (از) او بدان صورت همی آید و به (زوال او نام و فعل جوهر از او زایل شود و جوهر بر حال خویش نماند، و عرض آن است که چو از جوهر که اندر اوست زایل) شود، جوهر بر حال خویش بماند. و صورت ها بعضی صناعی است و بعضی الهی است. (اما صورت های صناعی چو صورت شمشیر و صورت) انگشتری است که اندر آهن و سیم به صنعت مردم آمده است. و این دو صورت مر حاملان (خویش را نام و فعل داده اند) و ممکن است که این دو صورت از آن دو حامل زایل شوند. و آن آهن که اندر شمشیر است و آن سیم که اندر انگشتری (است، مر نام انگشتری) و شمشیر را (و) مر پدید آمدن دو فعل را که بدیشان مخصوص است از بریدن و مهر کردن و پیرایه بودن (مر انگشت مردم را، مستحق) جز بدین دو صورت نگشته اند که اندر ایشان آمده است. پس این دو صورت‌ها اند مر این دو گوهر را چو (یکی شمشیر باشد و یکی) انگشتری (باشد)، و اعراض اند اندر آهن و سیم. نبینی که چو این دو صورت از آن آهن و (از آن) سیم برخیزند، نه مر (آن را سپس از آن شمشیر) گویند ونه مر این را انگشتری گویند، بل (که) آن آهنی باشد و این سیمی (باشد؟) پس صورت شمشیر و انگشتری مر شمشیر و انگشتری را صورت‌ها اند و اندر آهن و سیم عرض‌ها اند، و هم چنین آهنی و سیمی اندر آهن و سیم صورت‌ها اند الهی و اندر جسم عرض ها اند. و این دو صورت الهی مر آن دو مقدار طبایع را از آهن و سیم شرف داده اند، هم چنانکه آن دو صورت صناعی مر آن دو مقدار آهن و سیم را شرف داده اند.

بدو قائم همه اعراض، او در معرض عرفان همه محتاج عون او واو، در عین استغنا

مورخان اسلامی معتقدند که فارابی فردی زهد پیشه و عزلت‌گزین و اهل تأمل بود. اعراض او از امور دنیوی به حدی بود که با آن که سیف الدوله برایش از بیت‌المال حقوق بسیار تعیین کرده بود، به چهار درهم در روز قناعت می‌ورزید.

ابونصر عضد بعد از شهریور ۱۳۲۰ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و چندی عضویت حزب تودهٔ ایران را پذیرفت. پس از چندی از این رویه اعراض نمود.