اعراب

معنی کلمه اعراب در لغت نامه دهخدا

اعراب. [ اَ ] ( ع اِ ) عربان صحرانشین. به این معنی لفظ جمعی است که مفرد ندارد. ( قاموس و صراح و لطائف و کنز از غیاث اللغات ) ( آنندراج ). تازیان بیابان باش. ج ، اَعاریب. این کلمه جمع عرب نیست بلکه اسم جنس است. ( ناظم الاطباء ). ج ِ اعرابی. ( ترجمان القرآن ترتیب عادل بن علی ). مردم تازی بیابان باش. ( بحر الجواهر ). اهالی بادیه. الواحد اعرابی. ( مهذب الاسماء نسخه خطی ). بصورت جمع، تازیان بیابان باش خاصه و واحد از خود ندارد و اعاریب بهمان معنی است و برخی گفته اند اعاریب جمع اعراب است و منسوب بدان اعرابی است و آن یکی ِ آن است و اعراب جمع عرب نیست زیرا عرب اسم جنس است. ( منتهی الارب ).
اعراب. [ اِ ] ( ع مص ) آشکارا کردن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). واضح و روشن گردانیدن. ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ). آشکارا و روشن ساختن. ( از اقرب الموارد ). || اصلاح کردن. || پیدا گفتن سخن را. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ). نیکو ساختن و پیدا گفتن کلام و لحن نکردن در آن. ( از اقرب الموارد ). || تاختن اسب و تیز کردن آن. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ) . راندن اسب و حاضر ساختن آن. و فی التاج : اعرب علی فرسه ؛ اذا اجراه. ( از اقرب الموارد ). || بشنیدن آواز شناختن اسب را از عربی و هجین و مهارت در آن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). بشنیدن شیهه اسب شناختن اسب عربی را از هجین. ( از اقرب الموارد ). || صاحب اسبان تازی شدن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). صاحب اسبان یا شتران عربی شدن یا کسب کردن آنها را و خود صاحب آنها را «معرب » گویند. ( از اقرب الموارد ). خداوندستور تازی شدن. ( تاج المصادر بیهقی ). || درست کردن کلام را. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). لحن نداشتن در کلام. ( از اقرب الموارد ). سخن به اعراب گفتن. ( المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ). || فرزند برنگ عرب شدن مرد را، یستعمل مجهولاً. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ). فرزند مرد برنگ عرب شدن. ( ناظم الاطباء ). دارای فرزند برنگ عرب شدن. ( ازاقرب الموارد ). خداوند فرزند عربی گون شدن. ( تاج المصادر بیهقی ). || بیعانه دادن. ( آنندراج ). بیعانه دادن خریدار. ( از اقرب الموارد ). ربون دادن. ( تاج المصادر بیهقی ). || بیان کردن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ) ( المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ). || زشت گفتن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). فحش و سخن زشت گفتن. ( از اقرب الموارد ). فحش گفتن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( المصادر زوزنی ). || بازداشتن از زشت گفتن. از اضداد است. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). بازداشتن از فحش و سخن زشت گفتن کسی را. از لغات اضداد است. ( از اقرب الموارد ). || نکاح یا تعریض بنکاح نمودن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). نکاح. ( لسان العرب از ذیل اقرب الموارد ). || نکاح کردن با زن عروب. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). تزویج کردن باعروب ( زن صاحب جمال ). ( از اقرب الموارد ). || سخن عجمی را عربی گردانیدن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). معرب ساختن کلمه عربی را. ( از اقرب الموارد ). با تازی کردن سخن پارسی. ( تاج المصادر بیهقی ). عربی کردن لفظی ، چنانکه : ضحاک اعراب ده آک است. ( یادداشت بخط مؤلف ). || حاجت را آشکارا کردن. بدین معنی به حرف «عن » متعدی شود. یقال : اعرب عن حاجته ؛ ابان عنها. || حجت خود را آشکار و بدون تقیه گفتن. کقوله : «تأولها منا تقی و معرب »؛ ای المفصح بالتفضیل و الساکت عنها. || یک بار یک روز در میان آب دادن و یک بار سه روز در میان آب دادن ، آنگاه یکسان ساختن آنرا. ( از اقرب الموارد ). || بیان کردن حرکات اواخر کلمات عرب ، چرا که واضح میکند معانی مقتضیه را یا آنکه دور می کند فساد التباس را به این معنی مأخوذ است از عَربَت ْ معدتُه ؛ اذا فسدت. پس بر این تقدیر همزه باب افعال برای سلب باشد. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). بیان کردن اعراب کلمه و آشکار ساختن آن. و برخی گفته اند: همزه افعال برای سلب است یعنی برطرف ساختن ابهام از کلمه. ( از اقرب الموارد ). در اصطلاح ، تغییر آخر کلمه بر اثر اختلاف عوامل در لفظ یا در تقدیر باشد. ( از تعریفات جرجانی ). مقابل بنا. حرکات دادن بحروف. ( یادداشت بخط مؤلف ). مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: نزد نحویان بقول ابن صاحب چیزی است که تغییر یابد آخر کلمه معرب بسبب آن ، و مراد از چیز اعم از اینکه موصول یا موصوف باشد حرکت یا حروف است. یعنی متصف شدن آخرکلمه بچیزی که پیش از آن نبود. بنابراین اختلاف آخر کلمه در ترکیب کلام اعراب نیست و حرکت کلمات در حال انفراد اعراب است. و از قید «آخر کلمه » در تعریف تغییر حرکت وسط کلمات از آن خارج گردد که آن نیز اعراب محسوب نیست. و همچنین حرکت آخر کلمه اگر از جهت اعراب نبود بلکه از جهت تناسب با حرف کلمه باشد، چنانکه در «غلامی » اعراب محسوب نیست جز بر مذهب ابن الحاجب. و نیز تنوین اعراب محسوب نیست ، زیرا به آخر کلمه وارد نگردد بلکه به حرکت ملحق شود. اما تغییر حروف اعراب در جمع سالم و تثنیه هرچند بظاهر در آخر کلمه نیست وحرف آخر آن دو «نون » باشد که معرض تغییر نیست لیکن بواقع «نون » در مثل «مسلمان » و «مسلمون » بجای تنوین در مفرد باشد و به همین جهت در حال اضافه حذف گردد وحرف آخر آن دو «الف » و «واو» هستند که از حروف اعراب محسوبند و همچنان که تنوین عارض است حروف آخر کلمه را یعنی نون تثنیه و جمع نیز که بجای تنوین در مفرداست همان حکم را دارد. بنابراین اعراب نزد ابن حاجب چیزی است که تغییر حرف آخر کلمه بسبب آن روی میدهد ( حرکات و حروف اعراب ). اما نزد دیگران اعراب نفس تغییر و یا اختلافی است که در آخر کلمه روی میدهد و بدین جهت اعراب را چنین تعریف کرده اند: اعراب اختلاف آخر کلمه است بحسب عوامل مختلف. مؤید این قول بناء مقابل اعراب است که به اتفاق قول عبارت است از عدم اختلاف و کلمه بناء بر حرکات اطلاق نمی شود، بنابراین حرکات در مبنی ما به البناء است و در اعراب نیز حرکات چیزی است که اعراب به آنها تحقق یابد نه اینکه خود آنهااعراب باشند. مؤید قول اول ( آن که اعراب خود حرکات یا حروف باشند ) اینکه اعراب برای رساندن معانی مختلف وضع شده است ، بنابر این آن چیز که اختلاف به آن ظاهر می شود سزاوارتر است برای این معنی ، زیرا امری واضح و متحقق است بخلاف نفس اختلاف که امری معنوی و اعتباری است. در هر حال اعراب را تقسیماتی است بدین شرح :

معنی کلمه اعراب در فرهنگ معین

( اِ ) [ ع . ] ۱ - (مص ل . ) درست سخن گفتن . ۲ - ( اِ. ) حرکت حرف آخر در کلمات عربی . ۳ - حرکات حروف در کلمات .

معنی کلمه اعراب در فرهنگ عمید

۱. آشکار و روشن ساختن.
۲. فصیح سخن گفتن، درست بیان کردن.
۳. کلمۀ عجمی را عربی کردن.
۴. (اسم ) حرکاتِ حروف یا کلمات (فتحه، کسره، ضمه، مد، و تشدید ) که در بالا یا زیر کلمات قرار می گیرد.
۱. = اعرابی
۲. عرب ها، تازیان.

معنی کلمه اعراب در فرهنگ فارسی

۱ - ( مصدر ) آشکار کردن . ۲ - درست بیان کردن فصیح سخن گفتن . ۳ - ( مصدر ) واضح کردن حرکت حرف آخر . ۴ - ( اسم ) حرکت حرف آخر در کلمات عربی . ۵ - حرکات حروف را در کلمات اعراب گویند ( بجای شکل در عربی ) . یا محلی از اعراب ندارد . جایی ندارد اهمیتی بدو نمیدهند

معنی کلمه اعراب در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] إعراب. اِعْراب ، مهم ترین و بحث انگیزترین موضوع در نحو زبان عربی ، تا جایی که برخی آن را نحو و نحو را اِعراب خوانده اند.
از نظر لغوی ، واژه دارای معانی مختلفی است . رایج ترین معنی لغوی آن «واضح ساختن » است. از دیگر معانی آن ، «سخن زشت گفتن» و «باز داشتن ازسخن زشت » است؛ از این رو، آن را از واژه های اضداد شمرده اند.
[ویکی فقه] اِعْراب ، مهم ترین و بحث انگیزترین موضوع در نحو زبان عربی ، تا جایی که برخی آن را نحو و نحو را اِعراب خوانده اند.
از نظر لغوی ، واژه دارای معانی مختلفی است . رایج ترین معنی لغوی آن «واضح ساختن » است.
خلیل بن احمد، العین ، ج۲، ص۱۲۸، به کوشش مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی ، قم ، ۱۴۰۵ق .
در تعریف اصطلاحی واژه نیز تعاریف گوناگونی ارائه شده است ،
سیوطی ، الاشباه و النظائر، ج ۱، ص۱۵۹، به کوشش عبدالله نبهان ، دمشق ، مجمع اللغة العربیه .
تا آن جا که می دانیم هیچ یک از نحویان و زبان شناسان پیشین عرب ، اصل وجود اعراب را در زبان عربی ِ کهن و به طور خاص زبان فصیح ، انکار ننموده اند، اما برخی مستشرقان همچون فولرس وجود این پدیده را در گویشهای سرزمین حجاز و قرآن انکار می کنند و حتی تردید دارند که بادیه نشینان - آنان که شاعران از میان ایشان برخاسته اند - بدین زبان سخن گفته باشند.
رمضان عبدالتواب ، مباحثی در فقه اللغه و زبان شناسی عربی ، ج۱، ص۴۲۹، ترجمة حمیدرضا شیخی ، مشهد، ۱۳۶۷ش .
...
[ویکی فقه] اَعراب. از جمله مفاهیمی که در قرآن کریم به آن پرداخته شده، بیان مفهوم و ویژگی های اعراب بادیه نشین هست.
اعراب جمع «عرب» است و «عرب» نام یکی از فرزندان حضرت اسماعیل نبی(ع) بود ؛و «عربی» منسوب به عرب، و «اعرابی» به افراد بادیه نشین گویند، هر چند در شهر باشند؛ بنابراین اعراب به ساکنان بادیه نشین اطلاق می گردد. به عبارتی مرد اعرابی به کسی گویند که در بیابان به دنبال آب و گیاه باشد؛ یعنی هر کس که ساکن روستا ها و شهر های عربی باشد، عرب گفته می شود؛ اما کسانی که در بادیه و صحرا سکونت داشته باشند، اعراب گویند.
[ویکی فقه] اعراب (ابهام زدایی). اعراب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • عرب، به فتح همزه و سکون عین جمع عرب• اعرابی، افراد بادیه نشین• اعراب کلمه، حالت های آخر کلمه از حیث حرکت و سکون اِعراب (به کسر همزه)
...
[ویکی فقه] اعراب (جمعیت عرب). لفظ اعراب در موارد متعددی در قرآن بیان شده است و معارفی را در ذیل آن آمده است. اعراب جمع "عرب" است و "عرب" نام یکی از فرزندان حضرت اسماعیل نبی بود؛
از جمله مفاهیمی که در قرآن کریم به آن پرداخته شده، بیان مفهوم و ویژگیهای اعراب بادیه نشین هست. از منظر قرآن میتوان اعراب زمان پیامبر اسلام را به سه دسته تقسیم کرد: کسانی که به خدای تبارک ایمان داشته و از مال خود در راه خدا صدقه میدادند؛
توبه/سوره۹، آیه۹۹.
در آیه ی فوق میان اسلام و ایمان تفاوت گذاشته شده است؛ چون دیانت داری مراتب می باشد؛ ایمان امری قلبی است که قوام آن به اخلاص بوده و فرد با عمق جان هر آنچه به رسول خدا وحی شده، تصدیق می کند، که نتیجه ی آن پذیرش دعوت خدا و رسول خداست؛ اما اسلام به اطاعت ظاهری و آوردن واجبات و اجتناب از محظورات اطلاق میگردد، هر چند به درجه ی ایمان نرسد.
مغنیه، محمدجواد؛ تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامة، ۱۴۲۴ق، چاپ اول، ج‏۷، ص۱۲۵.
۱. ↑ طباطبائی(علامه)، سیدمحمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، قم، اسلامی، ۱۴۱۷ق، چاپ پنجم، ج ۹، ص۳۷۰.
...
[ویکی فقه] اعراب (فقه). به حالت های آخر کلمه از حیث حرکت و سکون اِعراب (به کسر همزه) گویند. همچنین اعراب بر حرکات ساختمان کلمه نیز اطلاق شده است.
← وظیفه نمازگزار نسبت به اعراب اذکار
۱. ↑ جواهر الکلام،ج۹، ص۲۹۳.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج ۱، ص۶۰۲.
...

معنی کلمه اعراب در ویکی واژه

درست سخن گفتن.
حرکت حرف آخر در کلمات عربی.
حرکات حروف در کلمات.

جملاتی از کاربرد کلمه اعراب

بهر کم خوردنست و بی‌آبی ذهن هندو و نطق اعرابی
فرو گرفت چپ و راست بدسکال ترا سپاه هیبت تو چون حروف را اعراب
پشت احمد چو گشت محرابی پیش روی آمدی چو اعرابی
روی عبد اللَّه بن عمرو عن النبیّ (ص): «انّ اعرابیا قال ما الصّور؟ قال: قرن ینفخ فیه»، و قال (ص): «کیف انعم و صاحب الصّور قد التقم الصّور بفیه و اصغی سمعه و حنا جبهته ینتظر متی یؤمر أن ینفخ فینفخ». قالوا: یا رسول اللَّه! کیف نقول؟
بود از آن اعرابئی بی توشهٔ یافته در شوره جائی گوشهٔ
اعرابی گفت: ای بطال! اما علمت ان عذاب القرب و الموافقة اشد من عذاب البعد و المخالفة. ندانسته ای که عذاب قرب و موافقت سخت تر بود هزار بار از عذاب بعد و مخالفت؟
خلیفه معتصم که از سلطه ایرانیان ترس داشت سعی داشت نیروی ترکان را تکیه گاه خود بسازد چون حمایت و دوستی اعراب را از دست داده بود و برای راضی نگهداشتن ترکان دست آنان را به مال و جان مردم باز گذاشت نتیجه این عمل باعث شیوع فساد و رشوه و رواج ظلم و ناامنی شد در بغداد کسی بر جان و مال خود ایمنی نداشت ترکان مردم را هزارگونه آزار می‌رساندند و خلیفه نمی‌توانست جلوی آنان را بگیرد.
ملیحه محمدی، از بستگان سهراب اعرابی گفته‌است که جنازهٔ او به منظور خاکسپاری، یکشنبه، ۲۱ تیر به خانواده‌اش تحویل داده شد. مراسم خاکسپاری سهراب اعرابی، صبح روز دوشنبه ۲۲ تیر، در بهشت زهرای تهران برگزار شد.
غلامی داشت اعرابی سیاهی درآمد آن سیه ناگه ز راهی
اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل می‌دهند. این بخش از ساختار فرهنگی عراق براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده است. گرایش‌ها و عصبیت عربی این بخش از فرهنگ عراق بسیار قدرتمند بوده و پان عربیسم به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی فعال در عراق و حتی جهان عرب در این فرهنگ ریشه داشته است. این بخش از ساختار فرهنگی عراق به دلیل حمایت‌های نظام سیاسی در پی تسلط بر سایر بخش‌ها و همسان‌سازی فرهنگی بوده است.
دیار مضر به بخش غربی جزیره گفته می‌شد. مرکز این بخش، شهر رقه بود و اکثریت جمعیت را در این بخش از جزیره اعراب تشکیل می‌دادند.
تصرف تو در احکام کارخانه دهر فزون تر از اثر عالمست در اعراب
گر سواد زلف چندی دیرتر روشن شود مصحف رویت نمی‌خواهد زخط اعراب را
اعراب باقیه خود به دو دسته تقسیم می‌شوند:
ابوالحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی (۲۸۰–۳۴۶ ه/ ۸۹۶-۹۵۷ م) همه‌چیزدان، تاریخ‌نویس، نویسنده، جغرافی‌دان و جهان‌گرد عرب مسلمان و از اعضای دارالحکمه بود. از او به عنوان هرودوت اعراب یاد می‌شود. نسب وی به عبدالله بن مسعود یکی از یاران پیامبر اسلام می‌رسد.
همه ساکنان شهرستان آباده و نواحی پیرامون آن پیش از حمله اعراب به ایران، زرتشتی بودند و سرانجام در دوره صفویه به دین اسلام و مذهب تشیع گرویدند . هم‌اکنون تمامی شهروندان آباده غیر از یک خانواده زرتشتی و چند تن کلیمی در این شهرستان ، مسلمان و شعیه دوازده امامی هستند .
به گفته استفان وایلد، استاد دانشگاه بن، این‌گونه قضاوت‌ها از متن ادبی قرآن، عموماً هم توسط اعراب مسیحی و هم محققان مسلمان رد می‌شوند.
ائتلاف دولت قانون یک ائتلاف سیاسی انتخاباتی است که نوری مالکی نخست وزیر عراق و حزب الدعوه در سال ۲۰۰۹ برای شرکت در انتخابات ایالتی تشکیل دادند. در این ائتلاف علاوه بر حزب خود نوری مالکی، گروههای دیگری همچون برخی از سران قبایل اعراب، کرد های شیعه، مسیحیان و افراد مستقل حضور دارند. شعار این حزب «امنیت ، خدمات و حکومت مرکزی مقتدر» است.
یک شب اعرابی زنی مر شوی را گفت و از حد برد گفت و گوی را
اسناد فلسطین به اسناد منتشر شده توسط شبکه خبری الجزیره و روزنامه گاردین در سال ۲۰۱۱ گفته می‌شود که به گفته آن‌ها مکاتبات دیپلماتیک مربوط به نزاع اعراب و اسرائیل می‌باشد. به گفته تلویزیون الجزیره این اسناد بزرگ‌ترین درز اطلاعات دیپلماتیک مربوط به مناقشه فلسطین بوده و شامل ۱٬۷۰۰ تصویر، یادداشت، ایمیل، نقشه، و هزاران صفحه از مکاتبات دیپلماتیک با شرح عملکرد داخلی روند صلح اسرائیل و فلسطین می‌باشد. این اسناد بین ۲۳ تا ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ منتشر شد. حکومت خودگردان فلسطین اسناد منتشره را جعلی خوانده‌است.