اعتدالی

معنی کلمه اعتدالی در لغت نامه دهخدا

اعتدالی. [ اِ ت ِ ] ( ص نسبی ) منسوب به اعتدال. ( ناظم الاطباء ) :
چون بنقطه اعتدالی بازگردد روز و شب
روزگار این عالم فرتوت را برنا کند.ناصرخسرو.نوروز به از مهرگان اگرچه
هر دو دو زمانند اعتدالی.ناصرخسرو.|| ( اِخ ) نام فرقه و جمعیتی سیاسی در اول مشروطیت. ( یادداشت بخط مؤلف ).

معنی کلمه اعتدالی در فرهنگ عمید

۱. میانه رو.
۲. (سیاسی ) [منسوخ] در دورۀ مشروطه، عضو حزب اعتدالیون، میانه رو.

معنی کلمه اعتدالی در فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱ - منسوب به اعتدال میانه رو ۲ - پیرو حزب اعتدالیون ( از احزاب سیاسی دور. مشروطیت در ایران ) .

جملاتی از کاربرد کلمه اعتدالی

در این رابطه هیچ گروهی مسئولیت این سوءقصد را به عهده نگرفت ولی از طرف اعتدالیون این سوءقصد به دموکرات‌ها و گروه حیدرخان عمواوغلی و علی‌محمد تربیت نسبت داده شد. اعتدالیون برای تلافی، در صدد انتقام‌جویی برآمدند. در نتیجه چند مورد سوءقصد به سرکردگان حزب دمکرات انجام شد. در این میان حیدرخان عمواوغلی توانست جان سالم به‌در ببرد. در لیست متهمین به ترور بهبهانی، اسم علی‌محمد خان تربیت نیز وجود داشت. وی در غروب ۲۴ رجب (۹ امرداد ۱۲۸۹) دو هفته پس از ترور بهبهانی، هنگامی که به همراه سید عبدالرزّاق‌خان، یکی دیگر از مجاهدین، از خیابان سعدی فعلی به میدان مخبرالدوله نزدیک می‌شد، به وسیله چند نفر به سرکردگی حسین بیگ نوروزاف ترور شد و به قتل رسید. بهبهانی در نجف دفن شد.
نه بی لطفت هوا را اعتدالی نه چون قهرت جهانرا قهرمانی
زند بخرمن هستی گر آتشم چه عجب مزاج سرکش او را که اعتدالی نیست
در عدم بیدل تو و من شیشه و سنگی نداشت کس چه سازد زندگی بی‌اعتدالی می‌کند
از محتویات اعتدالین خدایان می‌توان به رونوشتی از نسخهٔ خطی کتاب شریعت از کراولی، دفتر خاطرات شخصی و یک هم آوری از لوح افشا اشاره کرد.
نوروز به از مهرگان اگرچه هردو دو زمانند اعتدالی
اعتدالین در دو نیمکره شمالی و جنوبی زمین از جهت زمانی دقیقاً بالعکس می‌باشند؛ یعنی اعتدال بهاری و فصل بهارِ نیمکره شمالی، اعتدال پاییزی و فصل پاییزِ نیمکره جنوبی است و بالعکس.
عماد افروغ اعتدال‌گرایی را یک خرد جمعی توصیف می‌کند که در آن تمام ظرفیت‌های مدنی یک کشور امکان حضور داشته باشند. افروغ معتقد است به‌کارگیری روش اعتدالی به صورت انفرادی ممکن نیست. برای پیاده‌سازی اعتدال در جامعه، باید تمام جامعه بستری برای پذیرش اعتدال‌گرایان باشد و نه صرفاً قشری خاص.
در مجلس دوم مشروطه، عبدالحسین‌میرزا فرمانفرما و عین‌الدوله نیز با این فرقه ائتلاف نمودند؛ بنابراین مجموع نمایندگان اعتدالیون در این مجلس به ۳۶ تن در برابر ۲۸ نفر عامیون رسید. سایر اعضای اصلی این فرقه شامل سپهدار اعظم تنکابنی، سردار محیی، سید عبدالله طباطبایی و ابوالقاسم ناصرالملک بودند.
«اشکانیان که همواره اعتدالی در نظرات خود نسبت به ارمنستان داشتند از فکر تسخیر کامل آن کشور چشم پوشیده بودند.»
«نظام سلطان» سوسیال انقلابی بود به یک حکومت، از اشراف اعتدالی شد
ز نخل زندگی تا هست برگی بر قرار خود ز آه سرد چون باد خزان بی اعتدالی کن
باغ از زاغ تهی کرد، زغن بر سر و سهی نماند، شاخ بلا برید، تیغ ستم بر کند، پای فتنة شکست، دست رخته ببست، غبار ظلمت زدود، فروغ ایمان فزود، سرایمان بغیبت ظاهر ساخت، جهان از علت وعیب بپرداخت، گردش زمان را گوشمالی سزا داد، مزاج روزگار را اعتدالی روا دید، که هر چه زاید، امن و امان باشد و هر چه آرد، اسلام و ایمان.
فرقه اجتماعیون اعتدالیون که به اعتدالیون نیز مشهور بودند، یکی از دو جناح مهم سیاسی دورهٔ مشروطه است. این جناح، که در مقابل جناح عامیون قرار داشت، طرفدار تغییرات آهسته و مخالف اقدامات تندروانه و رادیکال بود.
اعتدالین به صورت شش ماهه از سال ۱۹۰۹ میلادی تا ۱۹۱۳ میلادی شروع شد. جلد ۲ هیچ گاه منتشر نشد و جلد ۳:۱ آخرین شماره‌ای بود به صورت پیاپی منظم منتشر شد. نسخه‌های اعتدالین به صورت نامنظم توسط تشکیلات مختلف منتشر شدند و بیشتر با عنوانشان شناخته می‌شوند. نشریات ۳:۵ به به بعد پس از مرگ کراولی در ۱۹۴۷ منتشر شده‌اند.
گاه‌شماری جلالی، یکی از دقیق‌ترین تقویم جهان هماهنگ با سال اعتدالی و مبنای گاهشماری ایرانی از سده پنجم خورشیدی بدین سو است. گاهشماری ایرانی با ماه‌های سی و یک روزه (گاه‌شماری هجری خورشیدی) و گاه‌شماری اوستایی نو با ماه‌های سی روزه هر دو همگام با گاه‌شمار جلالی است، با این تفاوت که در گاه‌شماری هجری خورشیدی هر روز داری فقط شماره است و ۶ ماه اول سال ۳۱ روز و ماه آخر ۲۹ روز است ولی در گاه‌شماری اوستایی نو هر ماه فقط ۳۰ روز و داری شماره و ۳۰ اسم متفاوت هست و در آخر سال پنج روز اندرگاه به آن به صورت جدا اضافه می‌شود.
چه نشینی ای قیامت؟ بنمای سرو قامت به خلاف سرو بستان که ندارد اعتدالی
غنچه را بی اعتدالیهای باد صبحدم پرده از رخسارهٔ راز نهان افکنده بود
فتاد از تیشۀ بی اعتدالی ز باغ «فاستقم» طوبی مثالی
اعتدال بهاری یکی از دو اعتدالین زمین است که در هر سال رخ می‌دهد و نشان‌دهنده آغاز بهار است.