اظهر

روی انس بن مالک قال: بینا رسول اللَّه (ص) ذات یوم بین اظهرنا اذ اغفی اغفاة ثمّ رفع رأسه متبسّما فقلنا: ما اضحکک یا رسول اللَّه؟ قال: «انزلت علیّ آنفا سورة فقرأ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ..» فقرأ حتّی ختم السّورة. ثمّ قال: «أ تدرون ما «الکوثر»؟ قلنا: اللَّه و رسوله اعلم. قال: «انّه نهر فی الجنّة وعدنیه ربی عزّ و جلّ فیه خیر کثیر، لذلک النّهر حوض ترد علیه امّتی یوم القیامة آنیته عدد النّجوم».

قوله: وَ سَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا یعنی الّذین هجوا رسول اللَّه. و قیل هو عام و هو الاظهر، أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ ای الی ایّ ندامة یرجعون و الی ایّ عاقبة یصیرون، ای مصیرهم الی النّار و هی شرّ مصیر. و قوله، أَیَّ مُنْقَلَبٍ نصب علی المصدر، ای ینقلبون انقلابا ایّ انقلاب و لم یعمل فیه سَیَعْلَمُ، لانّ «ایا» لا یعمل فیه ما قبله.

امامزاده اسماعیل چیذر از پسران امام هفتم شیعیان موسی کاظم است. آرامگاه او در تهران و در شمال بزرگراه آیت‌الله صدر و جنوب چیذر واقع شده و از خیابان پاشاظهری نیز به آن دسترسی هست.

پس از بازگشت از ارمنستان، علی مادرشاهی نظم جدید به شیوه عضوگیری آرسامس می‌دهد و دو عضو جدید را برای پیوستن به گروه برمی‌گزیند. مرتضی شهرامی نوازنده گیتار، جایگزین علی اظهری می‌شود و روزبه زورچنگ، نوازنده گیتار بیس سابق پویینت آو دث، نقش نوازندگی بیس را بر عهده می‌گیرد.

اظهر تبریزی مدتی در خدمت حکیم جعفر به تحصیل علم و فضایل پرداخت. او ابتدا از تبریز به هرات رفت و ملازم سلطان ابوسعید گورکانی شد؛ سپس به کتابخانه الغ بیگ در سمرقند رفت؛ بعدها از راه اصفهان به شیراز، بصره، بغداد، حلب، شام و مکه رفت و در همانجا به سال ۸۸۰ هجری قمری درگذشت. به این ترتیب اظهر باید عمری طولانی و افزون بر ۸۰ سال کرده باشد.

و قیل معنی انزل هاهنا خلق و اظهر کقوله: وَ أَنْزَلَ لَکُمْ مِنَ الْأَنْعامِ.

و انه اول من اظهر الاسلام علی ما روی عن عبد اللَّه قال کان اول من اظهر الاسلام رسول اللَّه (ص) و ابو بکر و عمار و امّه سمیة و صهیب و بلال و المقداد و لانه اول من قاتل علی الاسلام.

اواخر سال ۸۴ و اوایل ۸۵، پس از جدا شدن حسین از گروه، علی اظهری، نوازنده گیتار گروه موسیقی آرتیموث، که دورادور با حال و هوای گروه آشنا بود به آرسامس پیوست. با پیوستن اظهری، ترکیب گروه به ثبات نسبی دست یافت و تمرین موسیقی به صورت جدی تری پی گرفته شد. در همین دوره و با پیشنهاد علی مادرشاهی و به علت علاقه او به فرهنگ و تمدن ایران زمین، عنوان آرسامس برای گروه انتخاب شد.

در بیان آنکه حق تعالی از همه مخلوقات و موجودات ظاهرتر است و از غایت پیدایی پنهان است که خفی لشدة ظهوره زیرا هر مخلوقی را از آدمی و غیره باوصافش توان شناختن مثلا صورت آدمی را می‌بینی اگر از تو می‌پرسند که «چه کس است؟» می‌گویی: «نمیشناسمش» بعد از اختلاط که افعال و اقوال و اخلاق و هنرهای او را مشاهده می‌کنی گویی که «نیکش شناختم»؛ آنچه از او دیدی که موجب شناخت شد یقین‌که صورت نیست، معنی بی‌چون و چگونهٔ اوست. اکنون چون بدان مقدار اخلاق و افعال معنی آدمی بر تو پیدا شد؛ حق تعالی که جملهٔ مخلوقات افعال و اقوال و آثار اوست چون پنهان مانَد؟ از این روی می‌فرماید که الحق اظهر من الشمس فمن طلب البیان بعد العیان فهو فی الخسران.

از شاگردان معروف اظهر سلطان‌علی قاینی، سلطان‌علی مشهدی و شیخ بایزید پورانی هستند و برخی عبدالرحیم انیسی خوارزمی، سلطان‌علی سبز مشهدی، شیخ محمد امامی و غیب‌الله امامی را نیز شاگرد او دانسته‌اند. فرزند اظهر تبریزی، مولانا میرکی بود که او هم به استادی در نستعلیق رسید.

جمالی دربارهٔ انتساب جمال‌الدین به افغانستان و شهرت او به افغانی - با بیان این نکته که چنین ادعایی قانع‌کننده نیست - می‌نویسد که در زمان نوشته‌شدن مقدمه، کسان بسیاری از «اقوام و بستگان سید در اسدآباد» زندگی می‌کرده‌اند؛ از این‌رو، «ایرانی‌بودن سید، اظهر من الشمس و ابین من الامس است».

شیخ الاسلام گفت: از وی ببوعثمان و بباحفص٭ می‌آمدی روا بودی طعام خوردن، لیکن مقصود او چیزی دیگر بود «ووی از بزرگترین مشایخ است همت ازو، و ویرا کرامات بود ظاهر» وی گفت: الزهادة فی الدنیا مفتاح الرغبة فی‌الآخره. ووی گفته: من اظهر کرامته فهو مدعی، و من ظهرت علیه الکراسات فهو ولی. و قال: الفقر لباس الاحرار والغنا لباس الابرار. و قال: من صحب الفقراء فلیصحبهم علی سلامة السر و سخاء السر و سخاء النفس وسعة الصدر و قبول امحن بالنعم. و قال: کلام الرجل فیمالا یعنیه یورث فعل مالا یعینیه و فعله ما لا یعنیه یسقط عن درجات ما یعنیه، و کان منکراً علی المدعین اشد الانکار.

آثار اظهر بین سال‌های ۸۲۴ تا ۸۷۷ ه‍.ق امضا دارد که هم‌اکنون بیشتر آن‌ها در موزه‌های ایران و استانبول نگهداری می‌شود. از این رو می‌توان سال ۸۸۰ را که برخی برای درگذشتش ذکر کرده‌اند صحیح دانست.

برخور از فرزند زیبا اظهر اشرف نسب ای شه سادات اشرف سیرت اظهر شعار

ز درد عشقت ضعیف و زارم بچاره سازی کسی ندارم امیدوارم که بر گشاید گره ز کارم امام اظهر

اظهر تبریزی شاگرد مولانا جعفر تبریزی معروف به جعفر بایسنقری از خوشنویسان و رئیس کتابخانه شاهرخ میرزا و پسرانش الغ‌بیگ و بایسنقر میرزا بود. مولانا اظهر را سومین کسی می‌دانند که در خط نستعلیق استاد شد. نخست میرعلی تبریزی بود که او را بنیانگذار این خط نامیده‌اند و پس از او شاگردش جعفر تبریزی آمد و این شیوه را با جدیت دنبال کرد و گسترش داد و سومین نفر در این راه اظهر بود. البته چنانچه جعفر تبریزی از میرعلی که واضع خط نستعلیق بود بهتر می‌نوشت، خط اظهر را هم از جعفر تبریزی بهتر دانسته‌اند.

از عالم جسم خفیه گردیم در عالم عشق اظهر آییم

و قیل: فضل اللَّه قوله حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمانَ و رحمته کَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ و قیل: فضله، اظهار الجمیل. و رحمته، ستر القبیح. و فی الدّعاء یا من اظهر الجمیل و ستر علی القبیح‌ ذو النون: گفت رحمت عام است که گفت: رَحْمَتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْ‌ءٍ و فضل خاصّ است که گفت: وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ بِأَنَّ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ فَضْلًا کَبِیراً و امّت محمد را در این آیت شرفی است تمام که ایشان را در مرتبت فضل برابر پیغامبر نهاد، فقال تعالی للنبی: وَ کانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ عَظِیماً و قال لامّته: وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ بِأَنَّ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ فَضْلًا کَبِیراً.

مولانا اظهر تبریزی یا ظهیرالدین اظهر از خوشنویسان و نستعلیق‌نویسان صاحب‌نام قرن نهم هجری است. او ملقب به استاد استادان، استادالاساتید و ظهیرالدین است و او را صاحب فضل و کمالات بسیار دانسته‌اند.

در سال ۲۰۰۷ میلادی، فستیوال متال فرانت ارمنستان طی دعوتنامه‌ای از آرسامس درخواست حضور در فستیوال متال‌فرانت ۲۰۰۸ را با حضور گروه بلک متال ملکش را کرد، آرسامس نیز این دعوت را پذیرفت و همه چیز آماده حضور آنان در این فستیوال بود که به ناگاه گروه متوجه مشکلی برای خروج حامد عزیزی از کشور شد. حامد به دلیل مشکل خدمت نظام وظیفه و نداشتن گذرنامه از همراهی گروه بازماند. چندی نگذشته بود که علی ثنایی و اظهری نیز که در آن زمان در تهران بودند به ناگاه تصمیم به جدایی از گروه گرفتند و بدینگونه ترکیب اعضای آرسامس در مدت زمان کوتاهی مانده به فستیوال ناقص شد و گروه از شرکت در این فستیوال بازماند.