اشغر
جملاتی از کاربرد کلمه اشغر
در منابع عربی آمده‌است که قتیبه بن مسلم، کاشغر را برای مدت کوتاهی از چین گرفت ولی پس از مدتی به‌طور توافقی دست به عقب‌نشینی زد. اما مورخان جدید این ادعا را به کلی رد می‌کنند.
بنشاندمش به پیش و مئی دادمش‌کزو همرنگ لاله شد رخ آن ماه‌کاشغر
افراسیابی‌ها در اتحاد با دیگر اقوام ترک‌تبار منطقه، قدرت‌های کوچک فرارود را شکست دادند و در ۳۹۵ ه. ق دولت تضعیف‌شدهٔ سامانیان را سرنگون ساختند. پایتخت افراسیابی‌ها در کاشغر قرار داشت.
کاشمر هر محفلش از لعبتانی عیش بخش کاشغر هر مجلسش از شاهدانی طیش کاه
هدین در سپتامبر ۱۸۹۰ از طریق مسیر کاروان‌ها از تهران راهی مشهد شد و از آنجا به عشق‌آباد، سمرقند و بخارا و در نهایت شهر کاشغر در چین رسید. در آن شهر، هدین با پتروسکی سرکنسول روسیه طرح دوستی ریخت و از مهمان‌نوازی و توصیه‌های او بهره برد. او بعدها بارها به کاشغر بازگشت و از آن شهر به عنوان پایگاهی برای سفرهای بعدی‌اش استفاده کرد.
تو ایدری و از فَزَعِ جنگیان توست درکاشغر مصیبت و اندر خُتن فغان
کلک مُشَعْبد تو چراغی است نوربخش ازکاشغر زبانه زده تا به قیروان
ای شاه غلامان تو دارند به اقطاع چین و خُتَن و کاشغر و خَلُخٌ و یغما
کجا چو روی تو روید گلی بگلشن کاب کجا چو قد تو سروی بباغ کاشغر آید
آفاق‌خواجه در سال ۱۰۱۷ ه.ش در سن ۱۲ سالگی به همراه پدر خود به کاشغر آمد و در آنجا ساکن شد.
در سال ۱۹۸۴ او در کاشغر با کمک میرسلطان عثمانف زبان‌شناس معروف اویغور و نیز یکی از بهترین دانش‌آموزان خود در زمینهٔ شناسایی آرامگاه محمود کاشغری کار کرد و بر اساس حقایق متعدد در مقاله خود تحت نام «دربارهٔ وطن و حیات و مزار محمود کاشغری» منتشر کرد.
محمد یعقوب بیگ معروف به آتالیک غازی ماجراجویی تاجیک بود که به پادشاهی کاشغریه رسید.
ای بقد برکشیده همچو سرو و کاشغر ای رخ خوب تو همچون ماه و از وی خوبتر
در ژوئیه ۱۹۵۴ میلادی، از ترکیب شهرستان آقچی از ولایت آق‌سو و ۲ شهرستان آرتوش و اولوغچات از ولایت کاشغر، ولایت خودمختار قزل‌سو قرقیز تاسیس شد. یک ماه پس از آن، بخش‌هایی از اراضی شهرستان‌های ینگیسار، شهرستان کهنه‌شهر، تاشکورگان، و شهرستان اولوغچات ترکیب شده و شهرستان آق‌تو را تشکیل دادند. این شهرستان نیز به ولایت خودمختار قزل‌سو قرقیز پیوست.
گوش تو سوی سماع و لب نو سوی شراب چشم تو سوی دو رخساربت کاشغری
هوای او بهر جشنی هزاران شوشتر بندد زمین او بهر گامی هزاران کاشغر دارد
سین‌کیانگ یا ایغورستان (به چینی: 新疆، به اویغوری: شینجاڭ) نام منطقه خودمختار و نیز بزرگ‌ترین استان در کشور چین است که درگذشته ترکستان چین یا ترکستان شرقی نام داشت. اورومچی، مرکز استان سین‌کیانگ و کاشغر از شهرهای بزرگ این ناحیه است. نژاد غالب مردم این منطقه، ایغور است که از اقوام ترک‌تبار و عمدتاً مسلمان محسوب می‌شوند و به زبان اویغوری سخن می‌کنند. به دلیل استقلال این ناحیه با نام‌های جمهوری اسلامی ترکستان شرقی اول و جمهوری دوم ترکستان شرقی در گذشته و فعالیت جنبش استقلال ترکستان شرقی، در نتیجه چین نگران استقلال دوبارهٔ این منطقه است.
کاشغری خلاصه‌ای از داستان فرمانروای ترک، «شو»، را ذکر کرده که مربوط به مقابلهٔ شو با حملهٔ اسکندر ذوالقرنین به ترکستان غربی است.
ای’ترک‌کاشغر ای شمع غاتفر ای سرو کاشمر ای ماه قندهار
حکمرانی یعقوب بیگ در کاشغر همزمان بود با رقابت‌های استعماری روسیه، بریتانیا و چین برای تسخیر آسیای میانه که به بازی بزرگ شهرت دارد. کاشغریه یعقوب بیگ کم کم گسترده شد و تا اورومچی و تورفان نیز رسید.