ادراک

حدیثش را یکی از گوش سریافت یکی از سمع ادراک و نظر یافت

که پیش مالکان ملک ادراک به میزان قیاس عقل دراک

تداومِ زمانیِ حیات در نزد انسانِ زنده ناشی از تداوم ارسال جان از سرمنشأ به صورت تپش‌های نورانی حاوی حیات و جان و به تبع آن زمان می‌باشد و اطلاق لفظ «آینده» در دیدگاه انسانی تنها به تصورِ تداوم جان‌های ارسالی از جانب سرمنشأ و دریافت آن توسط انسان منوط می‌گردد. در واقع تپش‌های نور مجردِ حاوی «جان» و «آن (زمان)»، انسان را به صورت پیاپی و لحظه به لحظه وادار به حیات و ادراک نموده و زمان پرداخته‌شده به ادراک بلافاصله با زمان دریافتی جدید که در تپش‌های جدید نورانی جان‌بخش وجود دارد جایگزین و تجدید گشته و در نتیجه نزد انسان از «آن» های ادراکی قبلی به عنوان زمان گذشته یاد می‌گردد.

از نظر طباطبایی، دو نوع ادراک وجود دارد: ۱. اعتباری ۲. حقیقی. عوامل تأثیرگذار بر ادراکات «اعتباری» عبارتند از: محیط جغرافیایی، محیط کار و زندگی، میزان تکامل زندگی دنیوی، میزان اطلاعات و دفعات ورود یک فکر به ذهن انسان. عوامل تأثیر گذار بر ادراکات «حقیقی» عبارتند از: سیستم ادراکی، اخلاق انسانی، اخلاق اجتماعی، رفتارها و اعمال شخصی، رفتارها و کنش‌های اجتماعی و عوامل خارجی مانند محل سکونت، فقر شدید، ثروت فراوان، نظام اقتصادی، احکام و حقوق اقتصادی، اجتماع و ویژگی‌های تمدنی آن.

برخی از ویژگی‌های شخصی، مانند نگرش، انگیزش، علاقه، تجربه گذشته و انتظارهای شخص، بر نوع پنداشت یا ادراک او اثر می‌گذارند.

هر کسی معنی این بیتها نداند، و خود فهم نکند، این معنی از کجا و فهم و ادراک از کجا؟ اما با این همه اگر می‌خواهی که شمه‬‌ای به پارسی گفته شود، گوش دار:

اگر چه در زمانی که سی. اس. لویس «معجزه‌ها» را نوشت، مکانیک کوانتوم و عدم تعین‌گرایی فیزیکی مراحل ابتدایی پذیرش توسط دانشمندان را می‌گذراندند، ولی وی این امکان منطقی را بیان کرد که اگر ثابت شده بود که جهان فیزیکی غیر متعین است، این امکان فراهم می‌شد که یک نقطه ورود به دیدگاه سنتی سیستم‌های بسته پیدا شود که در آن یک «رویداد محتمل/غیرمحتمل فیزیکی دارای تشریح علمی» می‌تواند به صورت فلسفی به عنوان یک عمل «یک پدیده غیر فیزیکی بر روی واقعیت فیزیکی» بیان شود (توجه کنید که از دیدگاه فیزیکالیست‌ها، پدیده‌های غیر فیزیکی می‌بایست مستقل از موجودات دارای ادراک یا فرآیندهای ذهنی آن‌ها باشند).

اصول کلی اثر تاچر در ادراک چهره در حرکت بیولوژیکی هم به‌کار برده می‌شود. وارونگی محلی نقاط مجزا دشوار است، و در برخی موردها تقریباً غیرممکن است زمانی که کل شکل وارونه شده باشد.

ابن سینا همانند ارسطو معتقد است که در احساس، صورت محسوسات وارد نفس می‌شوند ولی فاقد مادهٔ خارجی هستند و از این نظر حس شبیه خیال است. می‌توان گفت که در نظر این سینا محسوس همان چیزی است که صورت اش به آلت حسی داده می‌شود و در آن نقش می‌بندد و قوه حاسه آن را ادراک می‌کند. در ادارک حواس ظاهری جهار مؤلفه وجود دارد که عبارتند از: محسوس خارجی، انفعال یا تأثر حسانی، واسطهٔ تأثیر محسوس در عضو حسی مانند هوا و نور، لذت و الم که هر جا احساس باشد آن دو نیز هستند. این سینا محسوسات مدرک بالذات را به دو قسم تقسیم کرده‌است که عبارتند از محسوساتی که تنها به یک اختصاص دارند و محسوساتی که مشترک بین چند حس هستند. از دستهٔ اول می‌توان به صوت برای قوه حاسه گوش یا سامعه و رنگ را برای چشم اشاره کرد.

مولیً تقاصرت الاوهام عاجزة لا یعتدون الی ادراکه سُبُلا

عطار معتقد است جهانی که ما با حواس خود ادراک می‌کنیم موهوم است. به عبارت دیگر ما فقط ظاهر اشیا را می‌بینیم و درک می‌کنیم نه حقیقت و باطن آنها را و اگر حقیقت اشیا را می‌دیدیم درمی‌یافتیم که اصل همه آنها یک چیز است.

پدیدهٔ پراهمیت اکتساب زبان توسط کودکان از جملهٔ مهم‌ترین زمینه‌های پژوهشی در دانش امروزین و گسترهٔ زبان‌شناسی به‌شمار می‌آید. مطالعات زبان‌شناسان نشان می‌دهد که تحصیل و دریافت زبان، انسان را به سامانهٔ ذهنیِ قواعد و دستورها زبانی مجهز می‌نماید تا با استفاده از آن اشخاص قادر باشند باهم صحبت نموده، و منظور یکدیگر را ادراک کنند.

نه دین نه عقل نه تقوی نه ادراک فتاده مست و حیران بر سر خاک

چو ادراک اهل ذکا، تیز و تند ز تندیش بازار مهمیز، کند

صدری که چون سخن ز سخنهای او رود ادراک منهزم شود و عقل مبتذل

به طور مستقیم در بالا آجنا یک چاکرای جزئی به نام ماناس وجود دارد. این چاکرا وظیفه ارسال ادراکات حساس به چاکراهای بالاتر را بر عهده دارد. ماناس شش گلبرگ دارد ، یکی برای هر یک از پنج حواس و دیگری برای خواب است. این گلبرگ ها معمولاً سفید هستند اما هنگام فعال شدن حواص رنگ آنها را به خود میگیرند و در هنگام خواب سیاه می شوند.

بتو پیداست عقل و جان و ادراک تو خورشیدی فتاده در سوی خاک

(۳) تجارت غیرمعمول ادراکی، از جمله خطاهای ادراکی جسمی.

عقل را ادراک آن میسور نیست ور بود هم شرح آن مستور نیست

وهم و فکر و حس و ادراک شما همچو نی دان مرکب کودک هلا