اخباری

معنی کلمه اخباری در لغت نامه دهخدا

اخباری. [ اَ ری ی ] ( ع ص نسبی ) منسوب به اخبار. کسی که حکایات و قصص و نوادر را روایت کند. ( انساب سمعانی ). محدث. اثری. || در مقابل اصولی و مجتهد. در اصطلاح فقهای شیعه کسی است که فقط بظاهر احادیث تمسک کند و به ادله عقلیه نکند. || در زمان و زبان ابن الندیم یعنی عالم بتاریخ و تراجم. مورخ. ج ، اخباریون ، اخباریین.
اخباری. [ اَ ری ی ] ( اِخ ) ابوبکر احمدبن حجربن الحسن بن مؤمل الأخباری. وی از قاسم بن محمد الانباری حدیث شنید و از او ابوالفتح بن مسرور البلخی روایت کند. ( انساب سمعانی ).
اخباری. [ اَ ری ی ] ( اِخ ) ابوبکریموت بن المزرع بن یموت البصری الاخباری. ابوسعیدبن یونس در تاریخ الغرباء ذکر او آورده و گوید: او بصری است و چندبار بمصر شد و بار آخر بسال 303 هَ. ق. بود و در سنه 304 از آنجا بیرون شد و هم بدانسال درگذشت. او ملیح الأخبار و نیکوآداب بود. ( انساب سمعانی ).
اخباری. [ اَ ری ی ] ( اِخ ) ابوالحسن علی بن احمدبن اسد التمیمی الأخباری. وی از اهل شهرزور است و به نیشابور نزول کرد و از ادبا و حفاظ شعر متقدمین و متأخرین و از علماء ایام ناس و انساب عرب بود و در آغاز به نیشابور اقامت داشت و مولد او شهرزور است و در عراق از قاضی ابوعبداﷲحسین بن اسماعیل شیبانی و ابوعبداﷲ محمدبن مخلد الدوری و اقران ایشان حدیث شنیده است. ( انساب سمعانی ).
اخباری. [ اَ ری ی ] ( اِخ ) ابوالحسن محمدبن احمدبن طالب الأخباری. وی ساکن شام بود و در طرابلس از ابوالقاسم عبداﷲبن محمد البغوی و ابوبکر عبداﷲبن ابی داود حرمی بن ابی العلاء و ابوبکر محمدبن الحسن بن درید و ابراهیم بن محمدبن عرفه و ابوعلی الحسین بن القاسم الکوکبی و محمدبن القاسم بن الانباری حدیث شنیده و عبداﷲبن القاسم الاطرابلسی از او روایت کند. وی پس از سال 370 هَ. ق. درگذشته است. ( انساب سمعانی ).
اخباری. [ اَ ری ی ] ( اِخ ) ابوالحسین احمدبن محمدبن العباس بن عبداﷲبن حفص بن عمربن بیان الأخباری. وی از اهل بغداد است و از عبدالملک بن احمدبن الزیات و ابوبکر محمدبن الحسین بن درید الأزدی و ابوبکر محمدبن القسم بن الأنباری و نصربن احمد الخبزرزی و محمدبن یحیی الصولی حدیث شنیده و قاضی ابوالقسم علی بن المحسن التنوخی از او روایت کند. وی در سال 375 هَ. ق. حدیث میگفته و وفات او پس از این تاریخ است. ( انساب سمعانی ).

معنی کلمه اخباری در فرهنگ معین

( اَ ) [ ع - فا. ] (ص نسب . ) ۱ - کسی که حکایت ها و داستان ها را روایت کند. ۲ - کسی که فقط به ظاهر احادیث اکتفاء کند نه به دلیل های عقلی .

معنی کلمه اخباری در فرهنگ عمید

ویژگی گروهی از علمای شیعه که به ظاهر احادیث و قرآن استناد می کنند نه به دلیل های عقلی.
مربوط به اِخبار: مضارع اخباری.

معنی کلمه اخباری در فرهنگ فارسی

( صفت ) منسوب به اخبار یا مضارع اخباری . فعل مضارعی که وجه صرفی آن دلت کند بر حدوث کار بطریق خبر و قطع و یقین : ( میشوم میخواهم میروم ... ) یا وجه اخباری . یکی از وجه های شش گانه در صرف فعلها و آن این است که کار را بطور قطع و یقین بیان نماید : ( میروم رفتم خواهم رفت . )

معنی کلمه اخباری در دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:وجه فعل

معنی کلمه اخباری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عمل کننده به کتاب و سنّت و نه عقل و اجماع را اخباری می گویند که در مقابل این عنوان اصولی قرار دارد.
عنوان «اخباری» یا «اخباریان» در کتاب های فقهی متأخّر بر گروهی از فقهای شیعه اطلاق می گردد که خط مشی عملی آنان در دستیابی به احکام شرعی و تکالیف الهی، پیروی از اخبار و احادیث است، نه روش های اجتهادی و اصولی.
در مقابل آنان، فقهای معتقد به خط مشی اجتهادی هستند که با عنوان «اصولی» شناخته می شوند.
پیشینه تاریخی اخباری
تقابل این دو گونه نگرش به سده های نخستین حیات فقه شیعه بازمی گردد. با پایان یافتن عصر حضور امامان علیهم السّلام و آغاز عصر غیبت صغری در سال ۲۶۰ (ه‍. ق)، در چگونگی دستیابی به احکام شرعی، دو نوع نگرش پدید آمد.
← نگرش اول در دستیابی به احکام شرعی
مکتب اهل حدیث در اوائل قرن یازدهم هجری بار دیگر به وسیله محمد امین استرآبادی (م ۱۰۳۳ یا ۱۰۳۶ ه‍. ق) در قالبی نو مطرح و احیا شد. وی در این مرحله با سامان دادن مکتب اهل حدیث، بر مکتب اصول گرایی سخت حمله کرد و بدین ترتیب، دوره نوینی از تقابل دو مکتب یاد شده در حوزه فقاهت شیعی پدید آمد و در حقیقت، رواج و اطلاق عنوان «اخباری» بر گروهی از فقها با مفهوم و اصطلاح خاص و امروزی، از همین دوران و با ظهور استرآبادی آغاز شده است.
← بارزترین عالمان اخباری
...

معنی کلمه اخباری در ویکی واژه

کسی که حکایت‌ها و داستان‌ها را روایت کند.
کسی که فقط به ظاهر احادیث اکتفاء کند نه به دلیل‌های عقلی.

جملاتی از کاربرد کلمه اخباری

شاهاک بعدها به ترجمه اخباری که به نظر او غیراخلاقی بود از عبری به انگلیسی دست زد و این اخبار را سعی می‌کرد به اطلاع آمریکائیان برساند. او این ترجمه‌ها را به روزنامه‌ها، دانشگاه‌ها و فعالان حقوق بشر می‌فرستاد. این مقالات به دلیل تیترهایی نظیر «شکنجه در اسرائیل» یا «مجازات جمعی در کرانه باختری» بحث‌برانگیز بودند. او به یکی از چهره‌های معروف بین‌المللی در این زمینه تبدیل شد و با افرادی دیگر نظیر نوام چامسکی، ژان پل سارتر، گور ویدال، کریستوفر هیچنز و ادوارد سعید در ارتباط بود.
بدان که هرچه در ذم دوستی دنیا بیاورده ایم دلیل این است، لکن دوستی دنیا از مهلکات است و دشمنی وی از منجیات و این اخباری که در دشمنی وی آمده است بیاوریم و ثنای مهین زهد است که با اهل علم اضافت کرده است وی را در قرآن که چون قارون بیرون آمد در موکب خویش آراسته، هرکسی همی گفت کاشکی این مرا بودی، «قال الذین اتوا العلم ویلکم ثواب الله خیر» آن قوم که اهل علم بودند گفتند که ثواب آخرت از این همه بهتر. و از این گفته اند هرکه چهل روز در دنیا زاهد شود چشمهای حکمت در دل وی گشاده گردد. و رسول (ص) گفت، «اگر خواهی که خدای عزوجل تو را دوست دارد در دنیا زاهد مشو». و چون حارثه رسول (ص) را گفت که من مومنم حقا. گفت، «نشان آن چیست؟» گفت، «این نفس من چنان زاهد است که زر و سنگ من برابر است و گویی در بهشت و دوزخ می نگرم». گفت، «نیک نگاه دار که یافتی آنچه می بایست». آنگاه گفت، «این بنده ای است که خدای تعالی دل وی منور کرده است. عبد نور الله قلبه»
بحرانی همچون مفسران اخباریون دیگر نقش عقل را در تفسیر رد می کند و تفسیرش را خالی از بررسی های اجتماعی و تحلیلی با نگاه عقلی می نویسد. وی معتقد است عقل انسان ها از درک ظاهر و باطن قرآن عاجزند چون قرآن کلام خالق است.
پس احادیث و اخباری را که در ترغیب به رجاء و امیدواری به خدا، و وسعت عفو و رحمت او رسیده مخصوص است به کسانی که چشم داشت رحمت را با عمل خالص داشته باشند و به دنیا و لذت آن فرو نرفته باشند.
تاکر خاطرنشان می‌کند که اینکه بگوییم سیف قابل اعتماد نیست، دیگر معتبر نیست. تاکر و لاندو تاسرون خاطرنشان می‌کنند که اگرچه سیف ممکن است یک گردآورنده حدیث بی‌وجدان بوده باشد، اما این نباید از اعتبار کلی او به عنوان یک انتقال دهنده اطلاعات تاریخی (اخباری) بکاهد. حتی اگر روایت‌های سیف از ابن سبا ساختگی باشد، به نظر می‌رسد که او فقط ناقل داستان است و نه منبع آن و اتهام جانبداری می تواند به همان اندازه به سایر اخباری های معاصر سیف از جمله ابومخنف مورخ شیعه وارد شود. علاوه بر این، فوات سزگین، آلبرشت نوث و مارتین هیندز نیز نظرات ولهاوزن را به چالش کشیده‌اند و سیف را در جایگاهی برابر با دیگر سنت گرایان قرار داده‌اند.
اخباری علاوه بر سابقه مربیگری، تحلیل گر و کارشناس برنامه‌های ورزشی در صداوسیما می‌باشد.
و مروی است که اگر بندگان، گناه نکنند خدا خلق دیگری خواهد آفرید که گناه کنند و ایشان را بیامرزد و حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند که «به آن خدائی که جان من در قبضه قدرت اوست که خدا به بندگان مهربان تر است از مادر مهربان به فرزند خود» و در احادیث وارد شده است که در روز محشر خداوند عالم چنان آمرزش و مغفرت کند که به خاطر هیچ کس خطور نکرده باشد، تا اینکه شیطان هم به طمع افتد و آیات و اخباری که در این معنی رسیده از حد و حصر متجاوز است و بیان از شرح و ذکر همه آنها عاجز.
الجزیره درتلاشی جهت اقدامی بلند مدت در نظر دارد اخباری را دربارهٔ جهان عرب، به خصوص اسرائیل، از چشم‌انداز خاورمیانه‌ای آن تهیه نماید. این کانال جدید در ۱۵ نوامبر ۲۰۰۶، تحت عنوان الجزیره انگلیسی آغاز به کار نمود و مراکز پخشی در دوحه (مقرها و مرکز پخش فعلی الجزیره)، آتن، بوینس آیرس، لندن، کوالالامپور و واشینگتن دی سی دارد. این کانال ۲۴ ساعته، در ۷ روز هفته اخبار را طی ۱۲ ساعت از دوحه و چهار ساعت از هریک از مراکز لندن، کوالالامپور و واشینگتن پخش کرده‌است.
وجه اول آن که بداند که حجت بر عالم عظیم تر است و خطر وی بیشتر است که از جاهل کارها فرو گذارند و از عالم فرونگذارند و جنایت عالم فاش تر. و اخباری که اندر خطر عالم آمده است تامل بباید کرد که اندر قرآن حق تعالی عالم را که اندر علم مقصر بود به خری ماننده می کند و می گوید، «خرواری کتاب در پشت دارد. کمثل الحمار یحمل اسفارا» و جای دیگر به سگ ماننده می کند و همی گوید، «کمثل الکلب ان تحمل علیه یلهث، او تترکه یلهث» یعنی اگر داند و اگر نداند طبع خویش نگذارد و از سگ و خر چه خسیس تر بود؟
ام الفضل در دورهٔ خلافت عثمان پیش ازهمسرش درگذشت. امّا اخباری هم از وی در ابتدای خلافت علی بن ابیطالب آمده است که از مکه برای خلیفهٔ وقت در مدینه نامه نوشت که عایشه همسر پیامبر در پی تجهیز لشکر به قصد جنگ با شماست!
قسم دهم: اخباری که وارد شده است در خصوص اینکه با وجود ایمان، گناهی ضرر نمی رساند، همچنان که با وجود کفر، هیچ عملی نفع نمی بخشد و اینکه گاه است که خدای تعالی به جهت مقدار ذره ای از ایمان، با عمل خوبی از اعمال صالحه، بنده را می آمرزد و داخل بهشت می کند.
«قالَ یا هارُونُ ما مَنَعَکَ إِذْ رَأَیْتَهُمْ ضَلُّوا» بعبادة العجل، «أَلَّا تَتَّبِعَنِ» لا زائدة، و التأویل ان تتبعنی کقوله: «ما مَنَعَکَ أَلَّا تَسْجُدَ» یعنی ان تسجد. یقول ای شی‌ء منعک من اللحوق بی و اخباری بضلالتهم فیکون مفارقتک ایّاهم تقریعا و زجرا لهم عمّا اتوه. و قیل معناه هلّا اتبعت عادتی فی منعهم و الانکار علیهم و مقاتلتهم علی کفرهم. «أَ فَعَصَیْتَ أَمْرِی» حیث اقمت فیما بینهم و هم یعبدون غیر اللَّه.
از علمای بزرگ اخباری می‌شود به محمدامین استرآبادی، علامه مجلسی، محمدتقی مجلسی و شیخ حر عاملی اشاره کرد.
پس در صدد معالجه این مرض برآی و بدان که معالجه آن مانند معالجه مرض عجب است، چون کبر، متضمن معنی عجب نیز هست و از معالجات مخصوصه مرض کبر، آن است که آدمی آیات و اخباری که در مذمت این صفت رسیده به نظر درآورد و آنچه در مدح و خوبی ضد آن، که تواضع است وارد شده ملاحظه کند، چنانچه خواهد آمد.
تو بگاه مثل جود سر امثالی تو بگاه خبر خوب سر اخباری
بدان که معالجه مرض بخل، محتاج به علمی است و عملی اما علم، پس آن است که آفت بخل را بداند و فایده جود و کرم را بشناسد و بعد از آنکه طالب علاج این مرض باشد، بسیار ملاحظه آثار و اخباری که در مذمت بخل، و مدح سخاوت رسیده بکند و وعده و وعیدی که بر این دو صفت شده، به نظر درآورد و ذلت بخیلان، و تنفر طباع را از ایشان مشاهده نماید و بداند که از برای او خانه دیگری غیر از این خانه نیز هست، که خواهی نخواهی بایدش به آنجا رفت و در آنجا نیز احتیاج دارد و قدری را که پیش فرستد و در آنجا ذخیره نماید که در روز درماندگی به کارش آید و اعتماد بر فرزندان نکند تو درباره پدر و مادر ببین چه کردی که فرزندان درباره تو کنند.
او از محدثانی مانند سفیان بن معاویه روایت کرده و محدثانی مانند محمد بخاری و یحیی بن معین از او روایت کرده‌اند. اگرچه او فردی موثق دانسته نشده و افرادی مانند احمد بن شعیب نسائی او را به جعل آزادانهٔ حدیث متهم کرده‌اند. او یک اهل حدیث و همسو با احمد بن حنبل بود. رسول جعفریان او را یک اخباری بسیار ضعیف می‌داند که کارش گردآوری اخبار پراکنده و بی‌اساس بود. گفته‌شده که او زمانی جهمی مذهب بوده و بعدها اهل حدیث شده‌است. از میان اهل سنت، عجلی، احمد بن حنبل، یحیی بن معین، و ابن حبان او را ثقه دانسته‌اند. اما نسائی، ابن عدی، ذهبی، ابن حجر عسقلانی او را تضعیف کرده‌اند. حتی کسانی که او را تضعیف نکرده‌اند، او را به اشتباه در حدیث و توهمات نادرست متهم کرده‌اند.
مراسم معارفه صادق لاریجانی (داماد وحید خراسانی) به عنوان رئیس قوه قضاییه یک بار لغو شد و با تأخیر چند روز بعد برگزار شد. برخی سایت‌ها خبری منتشر کردند که وحید خراسانی دامادش را از احراز این پست بر حذر داشته‌است؛ به نقل از خبر آنلاین: یک مقام آگاه و نزدیک به صادق لاریجانی این مطلب را شایعه خواند و اظهار داشت: «چنین اخباری، شایعه‌ای بیش نیست و از اساس تکذیب می‌شود.»
البته لازم است ذکر شود که بعضی از اخباریان قائل به صحت یا ضعف حدیث نبوده و تمام احادیث و عمل به آنان را صحیح و درست می‌دانند حتی اگر این احادیث در کتب نا معلوم باشد.
حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرمود که «زنهار، چشم نینداز به بالاتر از خود، و نگاه به آن مکن و به معیشت پیغمبر خدا نظر کن، که خوراک او جو بود و شیرینی او تمر بود و هیزم او پوست درخت خرما، اگر به دست او می آمد» و از آن حضرت مروی است که «هر که قناعت کند به آنچه خدا به او می دهد غنی ترین مردم است» و حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمود که «هر که از خدا به اندک معیشتی راضی شود خدا نیز به اندک عملی از او راضی می شود» و از آن حضرت مروی است که «خدای تعالی می فرماید: من چون بر بنده مومن تنگ می گیرم محزون می شود و حال اینکه او را به من نزدیکتر می کند و هر گاه او را معیشت می دهم فرحناک می گردد و حال اینکه او را از من دورتر می کند» و فرمود که «هر چه ایمان بنده زیادتر می شود تنگی معاش او بیشتر می گردد» و اخباری که در فضیلت قناعت رسیده است از حد و حصر متجاوز است و همین خبر مشهور کافی است که «عز من قنع و ذل من طمع» یعنی «هر که قانع شد بر مسند عزت پا نهاد و هر که را خار طمع در دامن آویخت به چاه مذلت افتاد».