ابروان

عزیزم ببخشید فرزند لطفاً مردی میانسال است با اندامی ریزنقش و چشمانی مشکی و خود را یک مرد تیپیکال شرقی می‌نامد. او موهای مشکی و فرفری و سبیلی خرمایی‌رنگ دارد. پیشانی او بلند است و موهایش در قسمت پیشانی ریخته‌اند. سبیل او تمیز است و مرتب کوتاه‌شده و به دو طرف تابانده شده‌اند. ابروان او نیز ابروانی کوتاهند. او عموماً روپوشی سفید به تن و سینی فلزی‌ای به دست دارد. ببخشید همان عروسک دلاک است که در کلاه‌قرمزی ۹۱ حضور داشت.

ابروان (خوشاب)، روستایی از توابع بخش مشکان شهرستان خوشاب در استان خراسان رضوی ایران است. مردم این روستا به زبان کردی کرمانجی با لهجهٔ خراسانی صحبت می‌کنند.

چو کمان ابروانش فکند خدنگ غمزه چه کنم که جان نسازم سپر از پی خدنگش؟

جایگاه ابروان مشخص نیست اما به نظر در جایی میان فیروزآباد و توج قرار داشته‌است. واندنبرگ، منطقه فراشبند را با ناحیه‌های که آتشکده‌های مهرنرسه در آن برپا بوده (ابروان و چهار آتشکده در روستاهای نزدیک آن)، یکی دانسته‌است. تشابهات معماری میان بقایای پنج آتشکده در این منطقه، گویای این است که آن‌ها در یک محدودهٔ زمانی ساخته شده‌اند. علاوه بر این، به نظر واندنبرگ احتمالاً ارتباطی بین نام فعلی این ناحیه محال اربعه (شامل دهرم، دهرود، هنگام و رودبال) و چهار روستای بناشده بوسیله مهرنرسه وجود دارد.

حسن عسکری را فردی میانه‌قامت، گندمگون، زیباروی، نه فربه و نه لاغر، با گردن بلند و سینهٔ پهن، زیباروی، با ابروان کمانی، پیشانی گشاد، چشم‌های فراخ، سرخ‌گونه و با خال هاشمی بر گونهٔ راست توصیف کرده‌اند.

خورشید خانم نقش‌مایه ایرانی که صورت خورشید را به صورت زنی تصویر می‌کند با ابروان پیوسته و موهای مشکی با فرق از وسط باز شده و گیس‌هایی به صورت هلال بر روی صورت آورده شده و لبانی کوچک.

ز تیر طعنه چه ترسم چرا سجود نیارم کشیده تا بنِ گوش ابروانِ هم چو کمان را

به دل ها ناوک انداز است دایم ابروان تو جدا هرگز ندیدم تیر مژگان از کمان تو

در حسرت طاق ابروانش پیوسته ز هجر چون هلالم

در باب ظاهر ابن تومرت، این چنین ترسیم کرده‌اند: مردی گندمگون با چشمانی فرورفته، ریشی تُنُک، بینی کشیده، ابروانی گشاده، خالی سیاه بر گونه راست و دارای سری بزرگ و شانه‌هایی فراخ. کسانی که در ترجمه احوال او چیزی نوشته‌اند، عموماً او را مردی عالم، عابد، پرهیزگار، اهل ریاضت، شجاع، عاقل، باهوش، تیزبین، ژرف اندیش، کم حرف، خوش‌رو، فصیح و سخنور وصف کرده‌اند.

بدست چشم مستت زابروان تیغ دو سر دیدم بجز در پنجه حیدر سر تیغ دو پیکر نه

گفت آن ابروان پرخم ماست کج تصور مکن که گفتم راست

ابن حوقل در کتاب صورةالارض در سدهٔ چهارم هجری، شهرهای مراغه، تبریز، ارمیه، خوی، سلماس، برکری، اردبیل، داخرقان، اشنه، میانج، مرند و برزند را جزء شهرهای مهم آذربایجان ذکر کرده‌است. در کتاب حدود العالم نیز -که تألیف همین سده‌است- مناطق اران، ارمنستان و آذربایجان جدا از هم ذکر شده‌اند. محمد مقدسی -دیگر جغرافی‌دان سدهٔ چهارم هجری- در حالی که بین مناطق اران، ارمنستان و آذربایجان تفاوت قائل می‌شود، سلماس، ارومیه، مراغه و خوی را جزء ارمنستان شمرده و رسبه، تبریز، جابروان، خونج، میانج، سراة، بروی، ورثان، موقان، میمذ و برزند را جزء شهرهای آذربایجان ذکر کرده‌است.

تیر مژگان در کمان ابروان چون می‌نهاد در میان جان هدف ساز نشان او که بود

تا شکاری ز کمند سر زلفت نجهد ز ابروان و مژه‌ها تیر و کمان ساخته‌ای

بر استوای قامتشان گویی ابروان بالای سرو راست هلالی خمیده‌اند

تیر مژگان در کمان ابروان نی قتل راست بل برای زینت آمد تیر مژگان داشتن

بقصد جان خلقی چشم مستت کمان ابروان آورده تا گوش