آمالگام (شیمی): ملغمه، ملغمه کردن. به عربی الملغم. (پزشکی): مادهای که در دندان پزشکی برای پُر کردن دندانهای خلفی مصرف میشود.
جملاتی از کاربرد کلمه آمالگام
در ۱۹۵۹ دکتر دندانپزشکی جرح و تعدیلی را در نسبت جیوه به کل آمالگام پیشنهاد کرد که این نسبت از ۶۲٪ به ۵۰٪ تغییر یابد. فرمول استاندارد آمالگام دوباره در سال ۱۹۶۳ وقتی یک آمالگام بسیار مرغوب با ترکیبی که دارای مس زیادی بود معرفی شد تغییر کرد. اگرچه در ابتدا اینطور تصور میشد که مرغوبیت این ترکیب از پراکنده شدن بیشتر مواد در آمالگام است ولی بعداً کشف شد که استحکام بیشتر این آمالگام ناشی از افزایش پیوند مس-قلع است که نسبت به پیوند قلع-جیوه در برابر خوردگی، حساسیت کمتری دارد.
آزمایشهای تصادفی بالینی اخیر هیچ مدرکی برای ضررهای عصب شناختی یا کلیوی مرتبط با آمالگام در کودکان ۵ تا ۷ سال نشان نداد.
این مطالعه نشان داد که پر کردن دندان با آمالگام هیچ ضرری برای فرد در پی نداشته و پر کردن دندان با موادی غیر از آمالگام دلیلی ندارد.
آمالگام معمولاً با کامپوزیتهای پایه رزین مقایسه میشود زیرا بسیاری از کاربردها مشابه هستند و بسیاری از خصوصیات و هزینههای فیزیکی قابل مقایسه هستند. در ژوئیه ۲۰۱۸ اتحادیه اروپا آمالگام را برای درمان دندانپزشکی کودکان زیر ۱۵ سال و زنان باردار یا شیرده ممنوع کرد.
طبق مطالعهای در سال ۱۹۸۹ بیشتر آمالگامها ۱۰ تا ۱۲ سال دوام میآورند در حالی که کامپوزیتهای دندانی نصف این مدت دوام میآورند.
امروزه در کشورهای پیشرفته، فرایند بازیابی نقره و طلا بوسیله امالگام جیوه با روشها دیگر جایگزین شدهاست. خطرات زبالههای سمی جیوهای نقشی اساسی در حذف تدریجی فرآیندهای استخراج بوسیله آمالگام جیوه، داشتهاند. با این حال، ادغام جیوه هنوز هم توسط معدنچیان در مقیاس کوچک برای استخراج طلا از رسوبات (اغلب بهطور غیرقانونی)، به ویژه در کشورهای در حال توسعه استفاده میشود.
این اتصال قلع-جیوه که امروزه به فاز گاما-۲ مشهور است به عدم استحکام کمک میکند و برای رشد عدم استحکام در طول انقباض و گرفتگی آمالگام بعد از قرارگیری در دندان مورد استفاده قرار میگیرد که در نتیجهٔ آن، مقادیر اضافی آمالگام در حین تراشیدن به راحتی برداشته شوند.
آمالگام یک ماده ترمیمی فوقالعاده و انعطافپذیر است که در دندانپزشکیها به چند دلیل استفاده میشود. ارزان است و نسبتاً استفاده آسانی دارد و در طول جاگذاری در دندان، به راحتی شکل میپذیرد. برای مدت کوتاهی نرم میماند لذا میتواند حجمهای نامنظم دندان راپر کند و سپس سفت میشود. آمالگام نسبت به مواد ترمیمکننده دیگر مانند کامپوزیتها دارای طول عمر زیادی است.
آمالگام دندان مورد مطالعه قرار گرفتهاست و بهطور کلی برای انسان بی خطر تلقی میشود، اگرچه اعتبار برخی از مطالعات و نتیجهگیری آنها زیر سؤال رفتهاست. در ژوئیه ۲۰۱۸ اتحادیه اروپا آمالگام را برای درمان دندانپزشکی کودکان زیر ۱۵ سال و زنان باردار یا شیرده ممنوع کرد.
این مناقشه از وقتی که آمالگام ابداع شد شروع شد اما در قرن بیستم قوت تازهای گرفت.