خرفستر
معنی کلمه خرفستر در فرهنگ معین
معنی کلمه خرفستر در فرهنگ عمید
معنی کلمه خرفستر در فرهنگ فارسی
معنی کلمه خرفستر در دانشنامه عمومی
خرف یا خرَپ در فارسی به معنی شراره آتش و ستر به معنی ستردن و از بین بردن است. [ نیازمند منبع] خرفستر احتمالاً به معنی ضد و از بین برنده آتش مقدس است. بارتولومه ریشه خرف را به معنی سهیم بودن و نفع و سود داشتن آورده است. از این رو واژه خرفستر از بین برنده سود یا همان جانور زیانکار معنی شده است. در زبان فارسی دری از لفظ خستر هم استفاده شده است.
حشرات و جانوران موذی مثل مار و موش و مخصوصاً هر جانور خرد زیانکار خرفستر به حساب می آید. گاهی حیوانات بزرگی چون فیل هم خرفستر شمرده شده اند.
لیست خرفسترانی که در وندیداد آمده بدین شرح است: مار، بید، کژدم، وزغ، موش، مورچه، پشه، کک، کنه، ملخ، مگس، زنبور، عنکبوت، کرم، سوسک، سن، ساس، شپش، سرگین گردان، بزمجه، لاک پشت، گربه، خرگوش و فیل. ( ر. ک. وندیداد، ترجمه و شرح هاشم رضی، ج ۲، ص ۷۷۵–۷۶۲ شرح )
در دین زرتشتی خرفستران آفریده اهریمن هستند و کشتن آنها لازمه بهدینی است. «پیدا است که هر بهدینی یکی غن باید داشتن که خرفستران و گناهکاران را بدان زند و کشد تا کرفه مندتر شود. » ( فرنبغ دادگی، ۱۲۱–۱۲۰ :۱۳۸۰ )
از مهمترین آیین های جشن اسفندگان ( سپندارمذگان ) مراسم کشتن و دورکردن خرفستران است.
احتمالاً فردوسی در این بیت مشهور شاه نامه به نکوهش این عمل می پردازد.
سعدی نیز در شعری در بوستان سعدی این بیت فردوسی را نقل به مضمون کرده و به فردوسی برای گفتن آن رحمت می فرستد.
شعر از ملک الشعرای بهار:
کیک و مله کژدم و مار و مگس
اشپش و زنبور و از این جنس بس
ساخته ز اندیشهٔ اهریمن اند
مایهٔ آزردن مرد و زن اند
معنی کلمه خرفستر در دانشنامه آزاد فارسی
جانوران و حشرات آسیب رسان در فرهنگ اوستایی. در باور زَردُشتیان از آفریده های اهریمن برای تباه کردن جهان پاک هستند. زردشتیان ، به ویژه موبدان ، نابود کردن خرفستران را از وظایف دینی خود می شمرند. در اَوِستای متأخر، کفارۀ برخی از گناهان کشتن حشرات موذی دانسته شده است و برای پاک شدن بزه باید هزاران خرفستر، مانند مار و کژدم و وزغ و مور را کشت . کشندگان خرفستران در بهشت جایی بلند و زیبا می یابند. در گات ها واژۀ خرفستر برای زیانکاران و نابکاران و نیز دشمنان مَزدیَسنان به کار رفته است .
معنی کلمه خرفستر در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه خرفستر
مؤبدی این قصهٔ خرفستران گوید و بس نکتهٔ حکمت در آن
بود روز «دین» مرگ خرفستران بکش هرچه خرفسترست اندر آن
دین روز خرفسترکش (خرفستر حیوانات موذی مانند مار و کژدم ر زنبور و موریانه و گرگ و غیره که کشتن آنها نوعی از ثواب‌هاست.)
که خرفستران یار اهریمن‌اند دد و دام و با مردمان دشمن‌اند
تند هلک‌گوی (عصبانی و دیوانه‌وار) مباش، چه تند هلک‌گوی مردم چنان چون آتش است که اندر بیشه افتد و همه مرغ و ماهی بسوزد و هم خرفستر سوزد.