تحرک اجتماعی
معنی کلمه تحرک اجتماعی در فرهنگستان زبان و ادب

تحرک اجتماعی

معنی کلمه تحرک اجتماعی در فرهنگستان زبان و ادب

{social mobility} [باستان شناسی، جامعه شناسی] حرکت افراد و گاه گروه های اجتماعی از یک موقعیت به موقعیت دیگر در لایه های اجتماعی

معنی کلمه تحرک اجتماعی در دانشنامه عمومی

تحرک اجتماعی یا پویندگی اجتماعی اصطلاحی در دانش جامعه شناسی است که به حرکت افراد و گروه ها بین موقعیت های اجتماعی و اقتصادی مختلف گفته می شود. تحرک عمودی به معنای حرکت به بالا یا پایین نردبان اجتماعی و اقتصادی است. افرادی که دارایی، درآمد، یا پایگاه اجتماعی کسب می کنند دارای تحرک صعودی هستند، در حالی که کسانی که درآمد و پایگاه خود را از دست می دهند دارای حرکت نزولی می باشند. در جوامع امروزی میزان زیادی تحرک جانبی نیز وجود دارد که به حرکت جغرافیایی بین نواحی، شهرها، یا مناطق گفته می شود. تحرک عمودی و جانبی اغلب با یکدیگر همراه هستند.
دو راه برای مطالعه تحرک اجتماعی وجود دارد. نخستین راه، در نظر گرفتن مشاغل خود افراد و اندازه گیری حرکت آن ها در نردبان موقعیت های اجتماعی است. این گونه تحرک معمولاً تحرک درون نسلی نامیده می شود. از سوی دیگر، تحرک در میان نسل ها و اندازه گیری وارد شدن فرزندان به شغل پدرانشان، تحرک میان نسلی نام دارد.
میزان تحرک عمودی در جامعه یکی از عمده ترین شاخص های توسعه انسانی است. هرچقدر که میزان تحرک عمودی بیش تر باشد؛ بیان گر این است که افرادی که در قشرهای پایین تر متولد می شوند می توانند موقعیت اجتماعی خود را تغییر دهند. تغییر موقعیت اجتماعی، نشان دهنده فضای باز جامعه است. آمارها نشان می دهند که سه کشور سوئد، لهستان و ایالات متحده آمریکا بیش ترین میزان تحرک عمودی در جهان را دارند.
در جوامعی که معیارهای انتسابی در برخورداری بر معیارهای اکتسابی غلبه دارند؛ راه ارتقا و تحرک صعودی برای افراد بسته می شود و زمینه برای ایجاد انسداد اجتماعی به وجود می آید.

معنی کلمه تحرک اجتماعی در دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:جابه جایی اجتماعی

معنی کلمه تحرک اجتماعی در ویکی واژه

حرکت افراد و گاه گروه‌های اجتماعی از یک موقعیت به موقعیت دیگر در لایه‌های اجتماعی.

جملاتی از کاربرد کلمه تحرک اجتماعی

مارشال آی. پومر استدلال کرده‌است اعضای طبقه پرولتاریا به دلیل باورشان به احتمال یا امکان تحرک اجتماعی صعودی ماهیت واقعی روابط طبقاتی را نادیده می‌گیرند. چنین باوری یا چیزی شبیه به آن در علم اقتصاد با فرض عاملیت عقلایی لازم است. در غیر این صورت کارگران مزدوری حامیان آگاهانه روابط اجتماعی مخالف منافع خود نخواهند بود و این پیش‌فرض را نقض می‌کنند.
کانون‌های سنتی جامعه‌شناسی عبارتند از: قشربندی اجتماعی، طبقه اجتماعی، تحرک اجتماعی، جامعه‌شناسی دین، سکولارسازی، جامعه‌شناسی حقوق، جنس، جنسیت و انحرافات. از آنجایی که همه حوزه‌های فعالیت انسانی تحت تأثیر تعامل متقابل ساختار اجتماعی با عاملیت فردی است، جامعه‌شناسی به تدریج تمرکز خود را به موضوع و نهادهای دیگر، مانند جامعه‌شناسی سلامت و بیماری و جامعه‌شناسی پزشکی؛ جامعه‌شناسی اقتصادی؛ جامعه‌شناسی نظامی؛ جامعه‌شناسی مجازات و نظام‌های نظریه کنترل (جامعه‌شناسی)؛ جامعه‌شناسی اینترنت؛ جامعه‌شناسی آموزش و پرورش؛ سرمایه اجتماعی؛ و نقش فعالیت اجتماعی در توسعه جامعه‌شناسی معرفت گسترش داده است.
یک بار بنده به خدمت مقام معظم رهبری رفتم و گفتم یک روز هم صدارت احمدی‌نژاد را قبول ندارم، اما اضطرارا به او رای می‌دهم زیرا پایگاه اجتماعی موسوی به گونه‌ای است که ظرفیت تحرک اجتماعی علیه رهبری را دارد و احمدی‌نژاد اگر هم بخواهد از چنین ظرفیتی برخوردار نیست و در نتیجه من اضطرارا و از سر اجبار به احمدی‌نژاد رای دادم.