تحت الشعاع

معنی کلمه تحت الشعاع در لغت نامه دهخدا

تحت الشعاع. [ ت َ تَش ْ / تُش ْ ش ُ ] ( از ع ، ص مرکب ، اِ مرکب ) کنایه از دو روز یا سه روز که در آخر هر ماه میباشند که جرم قمر درآن ایام از غایت باریکی از باعث قرب شمس بزیر شعاع و روشنی شمس از نظر معدوم میگردد و آن ایام منحوس است. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). دو یا سه روز از آخر هرماه قمری که در آن ایام جرم قمر ناپدید میگردد. ( ناظم الاطباء ). زیر شعاع آفتاب رفتن قمر در دو سه روز آخر ماه که از جهت نزدیکی به آفتاب جرمش دیده نمیشود.کسانی که اعتقاد به احکام نجوم دارند تحت الشعاع را منحوس میدانند. ( فرهنگ نظام ). چون میان کوکبی با آفتاب بقدر نصف جرمین فاصله باشد گویند کوکب در تحت الشعاع آفتاب است. بودن کوکب است با آفتاب پیش از احتراق یا بعد آن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) :
گردون و هفت اجرام او تحت الشعاع جام او
فوق الصفة زاکرام او دین مجد والا داشته.خاقانی ( دیوان چ عبدالرسولی ص 399 ).- تحت الشعاع بودن ؛ در تداول معاصر، از خود اثری نداشتن. تحت تأثیر و اراده دیگری قرار داشتن. زیر نفوذ و تحت تأثیر افکار و اعمال دیگری بودن.
- تحت الشعاع قرار دادن ؛ زیر نفوذ گرفتن کسی یا چیزی. سلب اثر و شخصیت از کسی یا چیزی کردن. اراده و افکار دیگران راتحت تأثیر افکار و اراده خود قرار دادن. اثر و نفوذ و اراده و فکری را تابع چیز دیگری قرار دادن.
- تحت الشعاع واقع شدن ؛ در جایی افتادن که قدر او چنانکه باید پیدا نباشد. تحت تأثیر کسی یا چیزی ، قدر و شخصیت خود را ازدست دادن و بی اثر واقع شدن.

معنی کلمه تحت الشعاع در فرهنگ معین

(تَ تَ شُّ ) [ ع . ] ۱ - (ق مر. ) زیر پرتو. ۲ - اجتماع آفتاب و ماه در یک برج (نجوم . ) ۳ - آن چه که بر اثر پیدایش چیزی دیگر از رونق افتاده .

معنی کلمه تحت الشعاع در فرهنگ عمید

۱. [مجاز] کسی یا چیزی که در برابر بزرگ تر و مهم تر از خود قرار گیرد و جلوه و نمود نداشته باشد، در زیر شعاع، در پرتو دیگری.
۲. (نجوم ) [قدیمی] دوسه روز آخر ماه قمری که جِرم ماه ناپدید می شود.

معنی کلمه تحت الشعاع در فرهنگ فارسی

۱- زیرپرتو ۲- اجتماع آفتاب و ماه در یک برج . ۳- آنچه که براثر پیدایش چیزی دیگر ار رونق افتاده : (( سال گذشته در فرانسه جنایت وحشتناکی اتفاق افتاد که همه اخبار سیاسی قرار دارد .
کنایه از دو روز یا سه روز که در آخر هر ماه میباشند که جرم قمر در آن ایام از غایت باریکی از باعث قرب شمس بزیر شعاع و روشنی شمس از نظر معدوم میگردد و آن ایام منحوس است .

معنی کلمه تحت الشعاع در ویکی واژه

زیر پرتو.
اجتماع آفتاب و ماه در یک برج (نجوم.)
آن چه که بر اثر پیدایش چیزی دیگر از رونق افتاده.

جملاتی از کاربرد کلمه تحت الشعاع

چو ازتحت الشعاع آئی پدیدار شود خلقی جمالت را خریدار
چون نهم خورشید نام می که در وقت طلوع صد چو خورشیدش نماید مضمحل تحت الشعاع
یکی خود سوخته تحت الشعاعی وصالی یافت بعد از انقطاعی
یکی از هشدار دهنده‌ترین همبستگی‌های بالقوه بین گازهای گلخانه‌ای و گرم شدن جهان، موضوع تاریک شدن جهان است که به نظر می‌رسد اثر گرم شدن جهان را به دلیل سردتر شدن زمین از طریق تاریک شدن جهان، تحت الشعاع قرار دهد. (بپوشاند)
وقتی خیلی جوان بودم تا حدودی از این که مادرم و پدرم و همه کسانی که می‌شناختم روزی می‌میرند و خودم هم همین‌طور شوکه بودم. یک جورایی بحران فلسفی داشتم. باورم نمی‌شد که ما فانی باشیم. بنا به دلایلی آن معلومات تجربهٔ من را یک جورایی تحت الشعاع قرار داد. مدتی بود که غمگین بودم. خیلی به دردسر افتادم. من زیاد مشروب می‌خوردم. آن روزگار سختی در زندگی من بود.
گردون و هفت اجرام او تحت الشعاع جام او فوق الصفه ز اکرام او دین مجد والا داشته
آفتاب شرعی و من چون عطارد گاه مدح زانهمی خواهم که پیوسته بود تحت الشعاع