تبعیض جنسیتی
معنی کلمه تبعیض جنسیتی در دانشنامه آزاد فارسی
نوعی ایدئولوژی مبتنی بر برتری یک جنس بر جنس دیگر. در بیشتر نمونه ها، تبعیض جنسیتی به صورت اعتقاد به برتری جنس مذکّر و تلقی زن به منزلۀ موجودی که از نظر فکری، روانی، و جسمی پست تر از مرد است جلوه گر می شود. این دیدگاه، که زنان و مردان در آن شریک اند، در تاریخ به نهادهای جامعۀ جهانی شکل بخشیده است. این اعتقاد از طریق فرهنگ پذیری نسل هایی از کودکان دوام یافته و در نتیجۀ آن بین دو جنس تمایزاتی گذاشته شده است. تبعیض جنسیتی تا قرن ۲۰ و رشد جنبش های مبارز به نفع حقوق زنان عملاً هیچ معارضی نداشت، اما در فرهنگ توده ها همچنان تبعیض جنسیتی نفوذ عمده ای بر پیش فرض های خودآگاهانه و ناخوآگاهانۀ اشخاص دارد.
معنی کلمه تبعیض جنسیتی در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه تبعیض جنسیتی
کمیسیون خدمات کشوری ایالات متحده یکی از نخستین جوایز زن فدرال خود را در سال ۱۹۶۱ به آیچیسون اعطا کرد. او از بین بیش از ۲۵٬۰۰۰ نامزد برای دریافت این جایزه انتخاب شد؛ جایزهای که بخشی از رسمیتیافتنی بود که اهرم فشاری را در اختیار آیچیسون قرار داد تا رئیسجمهور لیندون جانسون را به سمت تهیهٔ پیشنویس فرمان اجرایی منع تبعیض جنسیتی در دولت ایالات متحده سوق دهد.
مفاهیم ساختار و عاملیت در آزادی مثبت نقش محوری دارند چرا که برای آزاد بودن، فرد باید بتواند برای بهکار گرفتن اختیار از قید محدودیتهای ساختار اجتماعی رها باشد. آزادی یک فرد را، از نظر ساختاری، تبعیض طبقاتی، تبعیض جنسیتی، سنگرایی، تواناگرایی و نژادپرستی میتوانند محدود کنند. چنانکه آزادی مثبت اساساً با تسلط عاملیت اجتماعی رابطه دارد، این آزادی با توانا بودن شهروندان در مشارکت در دولت و حکومت و رساندن صدا و داشتن علائقشان، بهرسمیت شناختهشدن نگرانیهایشان و عمل بر اساس آنها، تأمین میشود.
در اواخر دههٔ ۱۳۹۰، تصویر دختران از روی جلد کتاب درسی سوم ابتدایی حذف شد و به شدت خبرساز شد. منتقدان این عمل، حذف تصویر را نشانهای از تبعیض جنسیتی ساختاری علیه زنان و تمایلداشتن به حذف زنان از صحنه اجتماع ایران، عنوان کردند. ریشدار کردن مردان نیز در کتابهای درسی رسمی کشور، در این دوران انجام شد. آموزش ایدئولوژیک کودکان نیز در دوران جمهوری اسلامی، خبرساز و مورد توجه بودهاست؛ وجود قابل توجه مناسک مذهبی در کتابهای درسی، همچون آموزش ریاضی با تصاویر «وضو گرفتن»، به اعتراضات دربارهٔ «آموزش ایدئولوژیک کودکان در ایران» دامن زدهاست.
با این حال، بعضی از فیلسوفان و نویسندگان تقریباً در هر قرن، پیشگامان اخلاق فمینیستی را تشکیل میدهند. نویسندگان در قرن هفدهم، هجدهم و نوزدهم بهطور صریح در مورد آنچه که آنها اشتباهات اخلاقی ناشی از تبعیض جنسیتی میخواندند یا اشتباهات فرا اخلاقی بخشی از روشنفکران که باور داشتند اشکال ایدهآل استدلال اخلاقی در زمینه تواناییهای مردان است و نه زنان، بحث و گفتگو میکردند.در اوایل قرن بیستم و رایج شدن اصطلاح فمنیسم در مجامع اروپا و آمریکا، نظریهپردازان بیشتری استدلال کردند که تبعیض ناعادلانه بر پایه جنسیت است. برخی نویسندگان استدلال کردند که فیلسوفها و نظریه پردازان در درک خود از تفاوتهای جنسیتی در استدلال اخلاقی اشتباه کردهاند.
آپارتاید جنسیتی (همچنین آپارتاید جنسی[الف] یا آپارتاید جنس) تبعیض جنسیتی اقتصادی و اجتماعی علیه افراد به علت جنسیت یا جنس آنان است. این سیستمی است که با استفاده از شیوههای فیزیکی یا قانونی، برای تنزل افراد به جایگاههای پایینتر اجرا میشود. دانشور فمینیست، فیلیس چسلر، استاد روانشناسی و مطالعات زنان، این پدیده را اینگونه شرح میدهد: «روشهایی که دختران و زنان را به وجودی فرعی و جداگانه محکوم میکند و پسران و مردان را به نگهبانان همیشگی عفت خویشاوندان زن خود تبدیل میکند». موارد آپارتاید جنسیتی نه تنها به ناتوانی اجتماعی و اقتصادی افراد منجر میشود، بلکه میتواند به آسیب فیزیکی شدید نیز منجر شود.
بر اساس پایگاهدادهها و وبگاههای کاربربنیان و رسانههای وابسته به موضوع، فقط حدود نیمی از فیلمها شروط سادهٔ آزمون بکدل را برآورده میکنند. از این آزمون برای نمایش سوگیری رسانهای و تبعیض جنسیتی بهره گرفته میشود.