تابش الکترومغناطیسی
معنی کلمه تابش الکترومغناطیسی در فرهنگستان زبان و ادب

تابش الکترومغناطیسی

معنی کلمه تابش الکترومغناطیسی در فرهنگستان زبان و ادب

{electromagnetic radiation} [فیزیک] پدیدۀ ناشی از الکترومغناطیس که به صورت ذرات فوتون یا امواج عرضی نوسانی الکتریکی و مغناطیسی متعامد با سرعت نور در فضا منتشر می شود و حامل انرژی است

معنی کلمه تابش الکترومغناطیسی در دانشنامه عمومی

تابش الکترومغناطیسی پدیده ای موجی است که در فضا منتشر می شود و از میدان های الکتریکی و مغناطیسی ساخته شده است. این دو میدان در حال انتشار، برهم عمود، و در موج عرضی، بر جهت پیش روی موج نیز عمود هستند.
گاهی به تابش الکترومغناطیسی، نور می گویند، گرچه نور مرئی تنها بخش کوچکی از گسترهٔ امواج الکترومغناطیسی است. امواج الکترومغناطیسی بر حسب بسامدشان به نام های گوناگونی خوانده می شوند: امواج رادیویی، ریزموج، فروسرخ ( مادون قرمز ) ، نور مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس و پرتو گاما. این نام ها به ترتیب افزایش بسامد مرتب شده اند. تغییر در اندازه یا موقعیت بار الکتریکی، باعث پدید آمدن و انتشار موج الکترومغناطیسی می شود.
نخستین بار، ماکسول موج الکترومغناطیسی را پیش بینی کرد و سپس هاینریش هرتز آن را با آزمایش نشان داد. ماکسول پس از تکمیل نظریهٔ الکترومغناطیس، از معادلات این نظریه، شکلی از معادلهٔ موج را به دست آورد و نشان داد که میدان های الکترومغناطیسی موج گونه رفتار می کنند. بر پایه معادلات ماکسول، سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی، برابر با سرعت نور است، بنابراین او نتیجه گرفت که نور هم باید موج الکترومغناطیسی باشد.
بر پایه معادلات ماکسول، میدان الکتریکی متغیر با زمان باعث پدید آمدن میدان مغناطیسی متغیر با زمان می شود و برعکس؛ بنابراین اگر یک میدان الکتریکی متغیر، میدان مغناطیسی بسازد، آن میدان مغناطیسی نیز میدان الکتریکی متغیر می سازد، و این گونه موج الکترومغناطیسی ساخته می شود و پیش می رود.
نظریهٔ الکترودینامیک کوانتومی، برهم کنش تابش الکترومغناطیسی و ماده را توصیف می کند.
امواج الکترومغناطیسی بر حسب بسامدشان به نام های گوناگونی خوانده می شوند: امواج رادیویی، ریزموج، فروسرخ ( مادون قرمز ) ، نور مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس و پرتو گاما. این نام ها به ترتیب افزایش بسامد مرتب شده اند.
خورشید، این رآکتور گرما - هسته ای بزرگ، در سراسر طیف الکترومغناطیسی تابش می کند. از پرتوهای x و پرتوهای کیهانی گرفته تا موج های رادیویی به طول موج هایی تا ۱۵m یا بیشتر. اما چون سطح آن داغ است ( ۶٬۰۰۰ سانتی گراد ) ، بیشتر انرژی آن در طول موج های نسبتاً کوتاه ( فرابنفش، مرئی و فروسرخ نزدیک ) است و مقدار بیشینهٔ تابش در طول موج نزدیک به ۰٫۵ میکرومتر گسیل می شود. افزون بر این، پرتوهای فروسرخ خورشید نیز برای ما منبع گرما بشمار می آیند.
معنی کلمه تابش الکترومغناطیسی در دانشنامه عمومی

معنی کلمه تابش الکترومغناطیسی در ویکی واژه

پدیدۀ ناشی از الکترومغناطیس که به‌صورت ذرات فوتون یا امواج عرضی نوسانی الکتریکی و مغناطیسی متعامد با سرعت نور در فضا منتشر می‌شود و حامل انرژی است.

جملاتی از کاربرد کلمه تابش الکترومغناطیسی

اجاق میکروویو، فِر ریزموج یا مایکروویو یا تندپز، گونه‌ای اجاق است که از راه تابش الکترومغناطیسی ریزموج، و به جنبش درآوردن مولکول‌های آب و دیگر مولکولهای قطبیده، غذا را گرم کرده، سبب می‌شود که غذا در زمان کوتاهی بپزد.
اخترشناسی پر انرژی دانش و پژوهش اجرام آسمانی است که تابش الکترومغناطیسی را با طول موج پر انرژی می‌پراکنند. گستره این شاخه، درباره اخترشناسی پرتو ایکس، اخترشناسی پرتو گاما، اخترشناسی فرابنفش و همچنین پژوهش درباره نوترینو و پرتو کیهانی است.
کارهای ارزشمند هاینریش هرتز کاشف تابش الکترومغناطیسی نیز از خدمات بی‌مانند دانشمندان آلمانی در زمینه مهندسی برق بوده‌است که به اختراع رادیو انجامید.
بهرهٔ نوری، معیاری است برای بازدهی منبع در تولید نور مرئی از الکتریسیته. در مقابل، بازده روشنایی تابش، مشخص می‌کند که یک مقدار تابش الکترومغناطیسی مشخص، تا چه حد در تولید نور مرئی موفق است و به صورت نسبت شار نوری به شار تابشی بیان می‌شود. همهٔ طول موج‌های نور به یک اندازه رویت‌پذیر نیستند، به عبارت دیگر به یک اندازه در تحریک دید انسان مؤثر نیستند، زیرا چشم انسان دارای حساسیت طیفی است. تابش در محدودهٔ طیف‌های فروسرخ و فرابنفش برای نوردهی بی‌فایده‌است. در کل، بازده روشنایی منبع، به عملکرد آن منبع در تبدیل انرژی به تابش الکترومغناطیسی و عملکرد چشم انسان در تشخیص آن تابش بستگی دارد.
به غیر از تابش الکترومغناطیسی، ممکن است چند چیز از زمین مشاهده شود که از فاصله‌های بزرگ حاصل می‌شود. چند رصدخانه موج گرانشی ساخته شده‌اند، اما امواج گرانشی برای شناسایی بسیار دشوار است. مشاهدات نوری نظری نیز در درجه اول برای مطالعه خورشید ما ساخته شده‌است. اشعه کیهانی که از ذرات انرژی بسیار بالایی برخوردار است می‌تواند به جو زمین برسد.
آشیانه‌یابی فروسرخ سامانه انفعالی هدایت موشکی است که از تابش الکترومغناطیسی که در طیف الکترومغناطیسی فروسرخ از هدف منتشر می‌شود، استفاده می‌کند تا آن را تعقیب کند. موشک‌هایی که جستجوگر فروسرخ دارند به موشک «حرارت یاب» نیز معروفند. چون فرکانس اشعه فروسرخ دقیقاً زیر طیف نور مرئی است و از اجسام با دمای بیشتر از صفر مطلق (کلوین) منتشر می‌شود.