شامگاهی

عناوین «ستارهٔ صبحگاهی» و «ستارهٔ شامگاهی» تنها برای نورانی‌ترین سیاره یعنی سیارهٔ زهره (ناهید) به کار می‌رفت.

شامگاهی و به خورشید منیر است مکانت ور کمان دار نئی، از چه ز مژگان شده تیرت

بسیاری از پدیده‌های نجومی که از روی سطح سیاره مریخ (بهرام) مشاهده می‌شوند، همانند یا شبیه به آنچه از روی زمین دیده می‌شوند هستند؛ اما برخی از آنها (مانند منظره زمین به‌عنوان ستاره شامگاهی/بامدادی) کاملاً متفاوت هستند. به‌عنوان مثال، از آنجایی که جو مریخ فاقد لایه ازون است، امکان انجام مطالعات اخترشناسی فرابنفش از سطح مریخ نیز وجود دارد.

زهرهٔ صبحگاهی را کوکب صباحی و زهرهٔ شامگاهی را کوکب مسائی می‌گفتند.

زمین اگر از مریخ دیده شود یک سیاره داخلی مانند زهره است (ستاره صبحگاهی یا ستاره شامگاهی). از روی سطح مریخ، کره زمین و ماه زمین برای چشم غیرمسلح ستاره‌گون ظاهر می‌شوند، اما ناظرانی که تلسکوپ دارند، آنها را به صورت هلال‌هایی با برخی جزئیات قابل مشاهده خواهند دید.

همی نثار کند ابر شامگاهی در همی عبیر کند باد بامدادی آس

در برخی از کلیساهای عبادی غربی، عبادت شامگاهی (یا کومپلین) در جشن ارائه نشان دهنده پایان فصل ظهور و تجلی عیسی است. در کلیسای انگلستان، ارائه مسیح در معبد یکی از جشن‌های اصلی است که هم در ۲ فوریه یا در یکشنبه ۲۸ ژانویه و ۳ فوریه را جشن گرفته می‌شود.

و مروی است که «شامگاهی آن حضرت بیرون آمد و روی مبارک به مردمان کرد و فرمود: ای مردم چرا از خدا شرم نمی کنید؟ عرض کردند: یا رسول الله چه روی داده؟ فرمود: جمع می کنید آنچه را که نخواهید خورد و امید دارید چیزی را که به آن نخواهید رسید بنا می کنید جایی را که در آن نخواهید نشست».

نماز شامگاهی گشت صافی ز روی آسمان ابر معکن

چون بر این قصه هفته‌ای بگذشت شامگاهی به خانه رفت از دشت

در سال ۱۹۶۱ هنرنمایی او در فیلم دوباره خداحافظ در مقابل اینگرید برگمن مورد تحسین و نقد سینمایی قرار گرفت. در همین سال با بازی در فیلم پامچال شامگاهی، در مقابل کارمین کار، جایزه دیگری را در جشنواره فیلم کن از آن خود ساخت.

بخدا که بزم ما را ز غم تو شامگاهی نفروخت هیچ شمعی که نکشتمش بآهی