سومریان
جملاتی از کاربرد کلمه سومریان
در منابع دیگر به دست آمده، تولید آبجو را حدود ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد توسط سومریان برآورد کرده‌اند که از حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد در مصر مصرف می‌شده‌است.
امپراتوری اکد، نخستین امپراتوری شناخته‌شده در جهان بود.اَکَّدیان (۲۵۰۰–۲۳۰۰ پ. م)، قومی سامی نژاد بود که در شمال خاک میانرودان و در حوالی موصل و کرکوک کنونی، می‌زیستند. این قوم، ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد در نزاع با سومریان، پیروز شدند. در دوره حکومت پادشاهی به نام سارگون از سال ۲۳۳۴ پ. م، تسلط خود را از کرمانشاهان تا شام و دریای مدیترانه، گسترش دادند.
سومریان، کهن‌ترین ساکنان شناخته شده جنوب بین‌النهرین - قومی متمدن و پیشرفته بودند. آنان از نژاد سامی نبودند و با عنوان ساکنان غیرسامی بین‌النهرین از ایشان یاد می‌کنند. برخی این احتمال را می‌دهند که از کنار دریا به این منطقه مهاجرت کرده باشند. رد پای آن‌ها از اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد در میانرودان دیده می‌شود.
این شهر بر طبق تحقیقات باستان‌شناسی در ۵۴۰۰ پیش از میلاد به عنوان اولین سکونتگاه سومریان بنا نهاده شد.
اینانا در سومر تا قدری به ایزدبانوی اناهیتا نزد ایرانیان شباهت دارد.مری بویس، آناهیتا را تکراری از اینانای بین‌النهرین می‌داندسومری‌ها اصل خود را از شرق سومر می‌دانند و خود را مهاجر و مهم‌ترین خدای خود، اینانا را ارتّه‌ای معرفی می‌کنند. بر اساس کتیبه لو-دگیرا سومریان از کشوری کوهستانی به شمال شرقی به این سرزمین آمده‌اند
از ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، انسان از آفت‌کش‌ها برای محافظت از محصولاتش استفاده می‌کرده‌است. اولین آفت‌کش شناخته شده، گرد گوگرد است که حدود ۴۵۰۰ سال پیش سومریان باستان در بین‌النهرین از آن استفاده می‌کردند.
اکثر صاحبنظران خط و زبان‌های باستانی بر این باورند که منشأ پیدایش خط از بین‌النهرین و سرزمین سومر بوده‌است و کهن‌ترین اقوامی که در بین‌النهرین خط میخی را به کار برده‌اند، سومریان هستند. سومریان چون مصری‌ها و چینی‌ها، از نخستین اقوامی هستند که تمایل به ضبط گفتار و اندیشه‌هایشان داشتند. کاتبان سومری با ابداع خط میخی تصویری جامعه بشری را از دوران مجهول و تاریک پیش ازتاریخ وارد مرحله تاریخی کردند. آن‌ها با ابداع خط میخی دوره‌ای را آغاز کردند که به عنوان آغاز خط‌نویسی شهرت دارد.
آلامتو نام کهن ایلام به زبان سومری به معنی سرزمین مرتفع است، این نام از آنجا بر روی این سرزمین گذاشته شد که سومریان به سرزمینهای شرقی خود این نام را داده بودند.