سوز و گداز. [ زُ گ ُ ] ( ترکیب عطفی ، اِمص مرکب ) سوزنده و گدازنده. ( ناظم الاطباء ). || سوختن و گداختن. التهاب و سوزش. رنج و عذاب : بسی پادشاهان گردن فراز که رفتند از اینجا بسوز و گداز.فردوسی.چون شمعسحرگاه دل سوخته هر شب بی روی تو در سوز و گداز است چه گویم.عطار.ای مجلسیان سوز دل حافظ مسکین از شمع بپرسید که در سوز و گداز است.حافظ.چون نیست نماز من آلوده نمازی در میکده زآن کم نشود سوز و گدازم.حافظ.|| ( اِ مرکب ) نام آهنگی است و این همان شیرین و فرهاد است. ( یادداشت بخط مؤلف ).
معنی کلمه سوزوگداز در فرهنگ فارسی
سوزنده و گدازنده نام آهنگی است و این همان شیرین و فرهاد است
جملاتی از کاربرد کلمه سوزوگداز
مهم‌ترین گوشه‌های بیات اصفهان عبارتند از درآمد، جامه‌دران، بیات راجه، عشاق، شاه ختائی، سوزوگداز، و بیات شیراز. موسیقی‌دانان مختلف احساسات مختلفی را برای بیات اصفهان برشمرده‌اند که معمولاً بین شادی و غم و دارای عمق توصیف شده‌است. آثار شناخته‌شدهٔ بسیاری در بیات اصفهان وجود دارد که تصنیف «شاه من، ماه من» از مرتضی نی‌داوود یکی از آنان است؛ این اثر توسط خوانندگان بسیاری بازخوانی شده و مرتضی حنانه موسیقی عنوان‌بندی مجموعهٔ تلویزیونی هزاردستان را بر اساس همین قطعه ساخته‌است. برخی از نمونه‌های دیگر عبارتند از تصنیف «آمد نوبهار» از مهدی خالدی، تصنیف «امشب شب مهتابه» از علی‌اکبر شیدا، و تصنیف «بردی از یادم» از مصطفی گرگین‌زاده.
فرهت این گوشه‌ها را برای بیات اصفهان نام می‌برد: درآمد، جامه‌دران، بیات راجه، عشاق، شاه ختائی، و سوزوگداز. داریوش طلایی هم فقط گوشه‌های درآمد، جامه‌دران، بیات راجه، نغمه و سوزوگداز را برای این آواز برشمرده‌است. ولی فرهاد فخرالدینی گوشه‌های بیشتری برای این آواز برمی‌شمرد: جامه‌دران، بیات راجه، حزین، عشاق (اوج)، رُهاب، شاه‌ختایی، سوزوگداز، راز و نیاز، مثنوی، و رِنگ فرح‌انگیز. در ردیف‌های مختلف، گوشه‌های دیگری نیز برای بیات اصفهان ذکر شده‌است، از جمله گوشهٔ بیات شیراز در ردیف عبدالله دوامی، گوشهٔ کرشمه در ردیف موسی معروفی، و گوشهٔ بیات درویش حسن در ردیف حسن کسائی برای ساز نی.
بیات اصفهان از نظر فواصل با گام کوچک هماهنگ (مینور هارمونیک) در موسیقی کلاسیک غربی نزدیکی بسیاری دارد؛ تفاوت گام مینور هارمونیک و گام بیات اصفهان در آن است که درجهٔ ششم در بیات اصفهان یک ربع پرده زیرتر است. این درجه در بیات اصفهان نقش نت ایست را ایفا می‌کند و تأکید بر آن باعث تمایز آن از گام کوچک هماهنگ می‌گردد. مهم‌ترین گوشه‌های بیات اصفهان عبارتند از جامه‌دران، بیات راجه، عشاق، شاه‌ختائی، و سوزوگداز.
گوشهٔ سوزوگداز گوشه‌ای متمایز است که پس از شاه ختائی اجرا می‌شود. از نظر فواصل و مد، این گوشه با درآمد بیات اصفهان مطابقت دارد اما در آن تأکید بیشتر بر روی نت‌هایی است که در فاصلهٔ پنجم درستِ بالای نت پایهٔ اصفهان قرار دارند (یعنی برخلاف درآمد، نت‌های بمتر از نت پایه مورد تأکید نیستند). در اجرای آوازی بیات اصفهان، معمولاً گوشهٔ سوزوگداز با اجرای یک مثنوی دنبال می‌شود که ممکن است به آن نام «گوشهٔ مثنوی» نیز بدهند.
به جز درآمد اصفهان که در محور اصلی آن اجرا می‌شود، برخی گوشه‌های دیگر (نظیر سوزوگداز) نیز در همین فضای صوتی اجرا می‌شوند اما گروه دیگری از گوشه‌ها همچون عشاق و شاه‌ختائی در واقع نمود دستگاه‌های شور و نوا هستند.