سلحشوران

شنیده توبسی قصه سلحشوران بحرب دیده دلیران بجبه و مغفر

بر ساوش از سوئی چون سلحشوران خونین سری نموده ز دار آونگ

من مدافع دریابیگی نیستم، به سوابق خوب و بد او هم کاری ندارم ولی دریابیگی هرکه بود و هرچه بود کسی نبود که دست التماس به سوی امثال سید خرقانی دراز کند. او یک‌بار بعد از حکومت مرحوم عماد نظام و بار دیگر پس از عزل میرزا رضا قلی خان سالار اعظم به حکمرانی بوشهر رسید و در هربار دست به کارهای خوب و بدی زد که در این‌جا از موضوع بحث ما خارج است… تصرف بوشهر و تمام دوائر دولتی آن از این نظر بسیار حائز اهمیت بود که در صورت ادامه آن و تجزیه بوشهر از آن روی که نیروهای مسلح و ضعیف دولت وقت توانائی مقابله با سلحشوران انقلابی نداشتند، اقتصاد سایر قسمت‌های دیگر کشور را نیز دچار رکود و فلج می‌کرد و این چیزی بود که سرانجام آن جز کناره‌گیری شاه مستبد چیز دیگری نمی‌توانست باشد.

در مقام صلح این قوم ار سپر انداختند تیغ بازی با سلحشوران جنگی می‌کنند

از مجموع آثارش که در حدود ۴۴ نمایشنامه بوده دوازده کمدی کامل و قطعاتی پراکنده به دست آمده است. این آثار عبارتند از: آخارنی‌ها (۴۲۵ پ. م)، سلحشوران (۴۲۴ پ. م)، صلح (۴۲۱ پ. م)، ابرها (۴۲۳ پ. م)، پرندگان (۴۱۱۴ پ. م)، لیسیستراتا (۴۱۱ پ. م)، قورباغه‌ها (۴۰۵ پ. م)، زنبوران (۴۲۲ پ. م)، مجمع زنان (۳۹۲ پ. م) تسموفوریازوس (۴۱۰ پ. م)، اکلزوسیازوس (۳۹۱ پ. م) و پلوتوس (۳۸۸ پ. م).