ساموا
معنی کلمه ساموا در دانشنامه عمومی
این جزیره همچون هاوایی در یک نقطه دور افتاده از اقیانوس آرام واقع شده است و یک جزیره گردشگری به شمار می آید.
نام قدیم این منطقه برای نخستین بار توسط یک فرد هلندی در سال ۱۷۲۲ کشف شد و نام قدیم این منطقه ساموآن بوده است. نیوزیلند در زمان جنگ جهانی اول و در سال ۱۹۱۴، ساموآ را ضمیمهٔ خود کرد و تا سال ۱۹۶۲ این کشور را اداره می کرد. ساموآ در ۱ ژانویهٔ ۱۹۶۲ از نیوزیلند اعلام استقلال کرد. ساموای باختری یکی از کشورهای همسود و بخشی از مجمع الجزایر ساموا استند.
پس از استقلال در سال ۱۹۶۲، مالیتوآ تانومافیلی دوم با عنوان پادشاه بر تخت سلطنت تکیه زد و از آن پس تاکنون ساموآ توسط نظام پادشاهی اداره شده است. پادشاه ساموآ در سال های ۱۹۶۲ تا ۲۰۰۷، نخستین پادشاهی بود که در دوران سلطنتش آئین بهائی را پذیرفت. وی در جمعه ۱۱ مه ۲۰۰۷ در بیمارستان ملی توپوآ تاماسیسی میااوله در پایتخت ساموآ، آپیا، درگذشت.
توفیلائو اتی آله سانا از حزب حراست حقوق بشر در سال ۱۹۸۸ نخست وزیر ساموآ شد، در سال ۱۹۹۸ نیز توئیلا سایلله مالیه لگویی به سمت نخست وزیر و مأمور تشکیل دولت منصوب شد.
این کشور شامل دو جزیرهٔ آتشفشانی - ساوایی و اپولو - و چند جزیرهٔ کوچک تر است. پایتخت این کشور شهر آپیا با ۵۸٬۸۰۰ نفر جمعیت می باشد. مساحت ساموآ ۲، ۸۳۱کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۹۸٬۰۰۰ نفر است. از شهرهای مهم ساموآ می توان به، وایتله ۵۲۰۰ نفر، فاله آسیو ۳۲۰۰ نفر، وایله ۳ هزار نفر و له آئووآ ۲۸۰۰ نفر اشاره کرد. بزرگ ترین و مهم ترین جزایر کشور ساموآ، آپولو ( Upolu ) و ساوای ( Sava'I ) نام دارند.
ساموآ شامل ۱۱ ایالت می باشد:
• توآماساگا ( Tuamasaga )
• آنا ( A'ana )
• آیگا ایله تای ( Aiga - i - leTai )
• آتوا ( Atua )
• واآئو فونوتی ( Va'a - o - Fonoti )
• فاآساله له آگا ( Fa'asaleleaga )
• گاگا امائوگا ( Gaga'emauga )
• گاگاایفومائوگا ( Gagaifomauga )
• وایسیگانو ( Vaisigano )
• ساتوپاایتا ( Satupa'itea )
• پالایولی ( Palauli )
معنی کلمه ساموا در دانشنامه آزاد فارسی
موقعیت. کشور ـ جزیرۀساموآ در آب های مرکز جنوبی اقیانوس آرام، در شمال شرقی جزایر فیجی و شمال کشور ـ جزیرۀ تونگا واقع است. ۲,۸۳۱ کیلومتر مربع مساحت دارد و شهر آپیاپایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور ساموآ، که بخشی از جزایر پولینزی محسوب می شود، از نُه جزیره و جزیرکتشکیل شده که همگی منشأ آتشفشانی دارند. چهار جزیرۀ مهم این کشور ـ اوپولو، ساوایی، آپولیما، و مانونوـ کوهستانی و مسکونی اند و بقیّه جزیرک ها به زیستگاه و پناهگاه پرندگان و حیات وحش اختصاص یافته اند. جزیرۀ ساوایی، بزرگ ترین جزیرۀ این مجموعه، ۱,۷۰۸ کیلومتر مربع مساحت دارد؛ جزیرۀ اوپولو ۱,۱۱۸ کیلومتر مربع و بقیۀ جزایر و جزیرک ها روی هم ۵ کیلومتر مربع وسعت دارند. کوه سیلی سیلی، در مرکز جزیرۀ ساوایی، ۱,۸۵۷ متر ارتفاع دارد و بلندترین نقطۀ کشور ساموآ محسوب می شود. اقلیم این کشور گرم و مرطوب و فصل بارندگی آن، که به ویژه در سراشیب های جنوب شرقی بیشتر است، از آذر تا فروردین ماه است. اگرچه هوای ساموآ از اردیبهشت تا آبان نسبتاً آرام و مطبوع است، توفندهایخطرناک گاه این آرامش را برهم می زنند و فاجعه به بار می آورند. نیمی از اراضی این کشور از جنگل پوشیده شده و نواحی پست آن را مرداب های پوشیده از درختان کرنا یا چندل فراگرفته است. حیات وحش آن به پرندگانی چند به ویژه گونه ای کبوتر منحصر می شود. شهرهای مهم آن عبارت اند از آپیا، مولیفانوئا، آسائو، و ساله لولوگا.
اقتصاد. کشاورزی، شیلات، چوب و الوار و صنعت گردشگری چارچوب اصلی اقتصاد ساموآ را تشکیل می دهند و کاکائو، نارگیل خشک و شیلات عمده ترین کالاهای صادراتی آن است. نارگیل، موز، آناناس، انبه، سیب زمینی هندی، و خربزۀ درختی برای مصارف داخلی تولید می شوند.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر کشور ساموآ، سلطنتی مشروطه با یک مجلس قانون گذاری است. در حال حاضر مالیئتوئا تانومافیلیِ دوم شخص اول مملکت است. او زمام امور را مادام العمر در دست دارد و جانشین او را اعضای مجلس مؤسسان برای مدت پنج سال انتخاب می کنند. قدرت اجرایی در دست شخص اول مملکت است که سمت نخست وزیری را نیز برعهده دارد. مجلس قانون گذاری ساموآ از ۴۹ نماینده تشکیل می شود که مردم آنان را برای مدت پنج سال انتخاب می کنند.
مردم و تاریخ. جمعیت ساموآ ۱۸۷,۰۳۲ هزار نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۶۶ نفر در کیلومتر مربع می رسد. ۹۳ درصد از جمعیت این کشور را ساموآئی های پولینزیایی تبار تشکیل می دهند و ۷۸ درصد از این جمعیت در روستاها به سر می برند و۶۳.۵ درصد از مردم آن از آیین پروتستان پیروی می کنند. رشد جمعیت آن۰.۶ درصد است. پولینزیایی ها در حدود ۱۱۰۰پ م به جزایر ساموآ مهاجرت کردند و در آن جا ساکن شدند. یاکوب روخوینِهلندی، نخستین اروپایی بود که در ۱۷۲۲ از این جزایر دیدن کرد. لوئی بوگنویل، دریانورد و پویندۀ فرانسوی، در ۱۷۶۸ به جزایر مزبور وارد شد و آن جا را جزایر ناویگاتورنامید. هیئت های مذهبی انگلیسی در ۱۸۳۰ و آلمانی ها در ۱۸۵۵، ظاهراً برای تبلیغ مسیحیت و راهنمایی و ارشاد بومیان و کفار، به ساموآ رهسپار شدند. چارلز ویلکسدر ۱۸۳۹ و ریچارد میدامریکایی نیز در ۱۸۷۲ به این سرزمین گام نهادند و اجازۀ تأسیس یک پایگاه دریایی در جزیرۀ توتوئیلارا برای دولت امریکا دریافت کردند که امروز به ساموآی امریکا موسوم است. تضاد مصالح و منافع سه کشور انگلیس و آلمان و امریکا به مناقشات سیاسی و اختلافات دیپلماسی میان این کشورها منجر شد و سرانجام در ۱۸۹۹ به توافقی سه جانبۀ انجامید و انگلستان منافع خود را در ساموآ به آلمان واگذار کرد. پس از جنگ جهانی اول، در ۱۹۱۹، مستعمرۀ آلمان در ساموآ به قیمومت و سرپرستی نیوزیلند محول شد. سرپرستی نیوزیلند بر ساموآ تا ۱۹۶۱ به درازا کشید و ساموآ در ۱ ژانویۀ ۱۹۶۲ به استقلال کامل دست یافت.
جملاتی از کاربرد کلمه ساموا
تقریباً ۴۵٬۰۰۰ جزیره گرمسیری با مساحت حداقل ۵ هکتار (۱۲ جریب فرنگی) وجود دارد. نمونه‌هایی از جزیره‌های صخره‌های مرجانی شامل مالدیوها، تونگا، ساموا، نائورو و پولینزی است. جزیره‌های گرانیتی شامل سیشل و تایتان و جزیره‌های آتشفشانی مانند سنت هلن است.
او در فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۴ لیگ قهرمانان آسیا، با تیم العین آقای گل این رقابت‌ها شد.آساموا جیان ۲۰ ژوئن ۲۰۲۳ رسما از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.