زاولانه

معنی کلمه زاولانه در لغت نامه دهخدا

زاولانه. [ ن َ / ن ِ ] ( اِ ) بندهای آهنین که در پای بندیان و مردم گریزپای نهند. ( شرفنامه منیری ). بندی است از آهن که بر پای ستور و مردم دیوانه و مجرم نهند. ( آنندراج ). بند آهنی است که بر پای ستوران و گریزپایان نهند و آن را بترکی بخاو گویند. ( برهان قاطع ). بند آهن که بر پای کسی نهند و عوام زولانه گویند. ( فرهنگ رشیدی ). بندی آهنین بود و یک پاره ، که بر پای زندانیان نهند. ( فرهنگ نظام ) :
زلفینک او برنهاده دارد
بر گردن هاروت زاولانه.خسروی.بشهر تو گرچه گرانست آهن
نشائی تو بی بندو بی زاولانه.ناصرخسرو.چون خانه بیگانه آشیان شد
خو کرد در این بند زاولانه.
( دیوان ناصرخسرو ص 399 به نقل از حاشیه برهان قاطع چ معین ). || موی مجعد و پیچیده. ( برهان قاطع ). جعد و موی مرغول را نیز همین خوانند. ( فرهنگ نظام ). || زراسنگ . ( ناظم الاطباء ).

معنی کلمه زاولانه در فرهنگ معین

(ز وú نَ ) (اِ. ) بندی آهنی که با آن دست و پای گناهکاران یا چهارپایان را می بستند.

معنی کلمه زاولانه در فرهنگ عمید

۱. بندی آهنی که بر گردن یا دست و پای زندانیان می بستند: چون خانهٴ بیگانه ش آشنا شد / خو کرد در این بند و زاولانه (ناصرخسرو: ۲۲۹ ).
۲. حلقه و زنجیری که به پای اسب و استر می بستند، بخو.
۳. گیسوی پیچیده.

معنی کلمه زاولانه در ویکی واژه

بندی آهنی که با آن دست و پای گناهکاران یا چهارپایان را می‌بستند.

جملاتی از کاربرد کلمه زاولانه

چون خانهٔ بیگانه‌ش آشنا شد خو کرد در این بند و زاولانه
این نه کفش است که اندر همه حال زاولانه است و چدار است و شکال
زلفینک او نهاده دارد بر گردن هاروت زاولانه