ریزپرداز

معنی کلمه ریزپرداز در فرهنگستان زبان و ادب

{microprocessor} [رایانه و فنّاوری اطلاعات، مهندسی مخابرات] پردازنده ای کوچک که به صورت تراشه طراحی و ساخته شده باشد

معنی کلمه ریزپرداز در ویکی واژه

پردازنده‏ای کوچک که به‌صورت تراشه طراحی و ساخته شده باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه ریزپرداز

ریزپردازنده‌های خط لوله مدرن از اجرای پیش بینانه برای کاهش هزینه دستورالعمل‌های شاخه مشروط با استفاده از طرح‌هایی استفاده می‌کنند که مسیر اجرای یک برنامه را بر اساس تاریخچه اجرای شاخه‌ها پیش بینی می‌کنند. به منظور بهبود عملکرد و استفاده از منابع کامپیوتری، دستورالعمل‌ها را می‌توان در زمانی برنامه‌ریزی کرد که هنوز مشخص نشده‌است که دستورالعمل‌ها باید قبل از یک رشته اجرا شوند.
در مهندسی کامپیوتر، اجرای خارج از ترتیب یک الگوی مورد استفاده در اکثر ریزپردازنده‌ها با عملکرد بالا است که منجر به استفاده از چرخه دستورالعمل می‌شود که در غیر این صورت توسط نوع خاصی از تأخیر پرهزینه، تلف خواهد شد. در این الگو، یک پردازنده دستورالعمل موجود در دستورهای کنترل شده را به جای اجرای دستورهای اصلی توسط دسترسی به دادهٔ ورودی در برنامه اجرا می‌کند. در انجام این کار، پردازنده می‌تواند از بیکار ماندن جلوگیری کند؛ به این صورت که به جای اینکه منتظر بماند تا در دستورالعمل قبلی، داده‌ها دریافت شود، دستورالعمل بعدی را که فوراً آماده اجرا هست؛ اجرا کند.
تراشه اصلی موتورولا ۶۸۰۰۰ قابل جایگزینی با تراشه موتورولا ۶۸۰۱۰ در سیستم می‌باشد که در نتیجه اجرای سریعتر دستورالعمل‌ها را در پی خواهد داشت، اما باعث ناسازگاری در اجرای بعضی از نرم‌افزارها خواهد شد. شرکت‌های ارتقاء دهنده سی‌پی‌یو معمولاً از ریزپردازنده‌های سریعتر مانند ۶۸۰۲۰/۶۸۸۸۱ یا ۶۸۰۳۰/۶۸۸۸۲ استفاده می‌کنند و اغلب آن‌ها قابلیت بازگشت به حالت ۶۸۰۰۰ را جهت حفظ سازگاری نرم‌افزارها دارا هستند. تعدادی از بوردهای ارتقای سی‌پی‌یو دارای یک سوکت مخصوص برای قرار دادن ریزپردازنده ۶۸۰۰۰ هستند، در حالیکه بردهای ۶۸۰۳۰ معمولاً همراه با یک ۶۸۰۰۰ آن‌بورد عرضه می‌گردند.
اما برای رفع اشکالات این تابلوهای رله‌ای به تدریج تابلوهای ریزپردازنده وارد بازار شد؛ که در آن آی‌سیها و میکروها جایگزین رله‌ها شدند و با زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی برنامه‌ریزی می‌شدند تا حجم تابلوها کوچکتر شود و تعمیرات و رفع خرابی آن توسط افراد متخصص‌تر اما با راحتی بیشتری انجام شود.
در آن دوران شرکت‌های سازنده رایانه‌های خانگی وارد یک جنگ قیمت ناخواسته با یکدیگر شده بودند. در زمان مدیریت جک ترامیل بر کمودور این اتفاق بین کمودور و تگزاس اینسترومنتس پیش آمده بود. جک ترامیل تصمیم گرفت برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی اقدام به خرید شرکت ام‌اواس تکنولوژی (تولیدکننده اصلی ریزپردازنده‌های رایانه‌های خانگی آن زمان) کند. نتیجه این عمل کاهش شدید بهای رایانه‌های خانگی بود، به‌طوری‌که در طی چند ماه حدود ۸ بار کاهش قیمت در بازار اتفاق افتاد.
آرتی‌دی‌ها تجهیزات پَسیو یا غیرفعال هستند. به این معنا که برای اینکه کار کنند باید از داخل آنها جریانی عبور داده شود. این جریان عبوری از داخل المان مقاومت باعث افزایش دما می‌شود که می‌تواند باعث خطا شود. از آنجایی که جریان عبوری از آرتی‌دی‌های پایه ریزپردازنده ای بسیار کم می‌باشد، در حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میکروآمپر، گرمای تولیدشده بسیار اندک می‌باشد و در نتیجه تأثیر آن قابل چشم پوشی است.
زمانی که ریزپردازنده ایجاد شد، کامپیوترها تجهیزاتی بودند که برای محاسبات پردازش داده‌ها و همچنین، محاسبات علمی مورداستفاده قرار می‌گرفتند. اندازه آنها از کوچک (مینی‌کامپیوترها) تا بسیار بزرگ (سیستم‌های مرکزی) متغیر بود. ریزپردازنده این امکان را برای مهندسان کامپیوتر فراهم می‌کرد تا میکروکامپیوترها را توسعه دهند.
طراحی این مدل به گونه‌ای بود که قطعات به‌طور فشرده بر روی سیستم قرار داشت، به همین دلیل ریزپردازنده موتورولا ۶۸۰۰۰ با لحیم کاری بر روی مادربورد نصب شده بود و امکان ارتقاء سخت‌افزاری عادی سی پی یو از این مدل سلب شده بود. تنها راه ارتقاء سی پی یو اتصال یک کانکتور در بالای سی پی یو بود که به زور، کنترل باس سیستم را در اختیار بگیرد. این روش باعث بروز مشکلات و بی‌ثباتی در بعضی مادربوردها شده بود. این قبیل ارتقاءهای سخت‌افزاری برای آمیگا ۶۰۰ در آن زمان کاملاً غیر متعارف و غیر مشهور بود.
ریزپردازنده‌های مدرن از مکانیسم‌های زیر استفاده می‌کنند که در سخت‌افزار پیاده‌سازی شده‌اند تا وابستگی‌های مبهم را حل کنند و زمانی که وابستگی نقض شد بازیابی شوند.