راست آمدن

معنی کلمه راست آمدن در لغت نامه دهخدا

( راست آمدن ) راست آمدن. [ م َ دَ ] ( مص مرکب ) سازگار آمدن. ( آنندراج ). سازگاری یافتن. هماهنگی یافتن. مطابقت داشتن. عملی بر وفق صواب صورت گرفتن. برابری کردن. یکسانی داشتن :
چگونه راست آید رهزنی را
که ریزد آبروی چون منی را.نظامی.عشق با نام و ننگ نایدراست
ندهد دست عشق و رعنایی.عطار.هستی ما و هستی تو دو نیست
راست ناید دویی و یکتایی.عطار.میباش و از مزاج حریفان نشان طلب
با طبع هرکه راست نیایی کران طلب.نظیری ( از آنندراج ).- امثال :
شمار ( حساب ) خانه با بازار راست نیاید.
کذب و جبن و احتکار و خست و رشوتخوری
هیچ ناید راست با تاج کیانی داشتن .ملک الشعراء بهار.- به عقل راست آمدن ؛ با عقل مطابقت داشتن. سازگار عقل بودن. مطابق عقل بودن.
- بهم راست آمدن ؛ متحّد و همسان و یکی شدن. یگانگی یافتن. یکجا جمع شدن. وحدت یافتن :
از سر گنج و مملکت برخاست
دین و دنیا بهم نیاید راست.نظامی.که عشق و مملکت ناید بهم راست
از این هر دو یکی میبایدت خواست.نظامی.مستوری و عاشقی بهم ناید راست
گر پرده نخواهی که درد دیده بدوز.سعدی.سعدیا مستی و مستوری بهم نایند راست
شاهدان بازی فراخ و صوفیان بس تنگخوی.سعدی.- راست آمدن صحبت ؛ موافق آمدن صحبت. ( آنندراج ) :
صحبت راست روان راست نیاید با چرخ
تیر یک لحظه درآغوش کمان میباشد؟( از آنندراج ). || استقامت یافتن. قامت افراشتن. از کجی براستی گرائیدن :
نخلی که قد افراشت به پستی نگراید
شاخی که خم آورددگر راست نیاید.ملک الشعراء بهار. || درست شدن. اصلاح شدن. سر و صورت یافتن. بصلاح رسیدن. روبراه شدن. انتظام یافتن. صلاح پذیرفتن. مرتب شدن ، منظم گشتن : بکشتن و حرب این کار راست نیاید. ( تاریخ سیستان ). بی وزیر کار راست نیاید. ( تاریخ بیهقی ). و با خود گفتم که چنین هم راست نیاید. ( کلیله و دمنه ).
بدین راست ناید کزین سبز باغ
گلی چند را سر درآری بداغ.نظامی. || صورت گرفتن. تحقق یافتن. بوقوع پیوستن. بحقیقت رسیدن. درست درآمدن. صادق آمدن. بدروع نینجامیدن. بکژی نکشیدن. مقابل ناراست آمدن : هر چیزی که از اصحاب الکهف گویند بنویس تا بنگریم که راست آید یا نه. ( ترجمه تفسیر طبری بلعمی ).مرا یاد میداد از آن خواب که بزمین داور دیده بود که جده تو نیکو تعبیر کرد و همچنان راست آمد و من خدمت کردم و گفتم این نموداری است از آنکه خداوند دید.( تاریخ بیهقی ). اینک موی پیشانی و خاک خرابه خود بتو فرستادم تا در زیر پای خود درآوری و سوگند تو راست آید. ( قصص الانبیاء ص 213 ). || به اندازه درآمدن : او را بخواب گفته بودند که هر که این زره درپوشد و بروی راست آید جالوت بدست وی کشته شود. ( قصص الانبیاء ص 144 ). طالوت بفرمود تا آن زره بیاوردند و آن سیصد و سیزده تن پوشیدند بر هیچکس راست نیامد. ( قصص الانبیاء ص 144 ). جبرائیل ابراهیم را هدایت کرد و حجر بیاورد و راست آمد بر رکن کعبه که همان قدر جای بود. ( مجمل التواریخ و القصص ). || درست آمدن.

معنی کلمه راست آمدن در فرهنگ معین

( راست آمدن ) (مَ دَ ) (مص ل . ) سازگار شدن ، هماهنگی یافتن .

معنی کلمه راست آمدن در فرهنگ فارسی

( راست آمدن ) سازگاری یافتن . مطابقت داشتن

معنی کلمه راست آمدن در ویکی واژه

سازگار شدن، هماهنگی یافتن.

جملاتی از کاربرد کلمه راست آمدن

قوله تعالی: مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجالٌ از گرویدگان مردانی‌اند، صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ که راست آمدند در آنچه پیمان کردند با خدای بر آن، فَمِنْهُمْ مَنْ قَضی‌ نَحْبَهُ ازیشان هست که بر وفای خود برفت از دنیا، وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ و از ایشان هست که چشم میدارد، وَ ما بَدَّلُوا تَبْدِیلًا (۲۳) و پیمان به بیوفایی بدل نکردند.
امیر جواب فرمود که «خواجه خلیفه ماست بخراسان، و مرو و دیگر شهرها همه پر لشکر است؛ بحاضری‌ ما بهرات چه حاجت است؟ ما سوی غزنین خواهیم رفت که صواب این است. و پسران علی تگین بر راه راست آمدند، بجانب بلخ و تخارستان هیچ دل مشغولی‌ نیست. و فرزند عزیز مودود و سپاه سالار علی آنجااند، اگر بزیادت لشکر حاجت آید، از ایشان بباید خواست.» این جوابها برین جمله برفت.
فَإِنْ آمَنُوا اگر جهودان بگروند بِمِثْلِ ما آمَنْتُمْ بِهِ چنان گرویدن که شما گرویدید فَقَدِ اهْتَدَوْا وا راه راست آمدند وَ إِنْ تَوَلَّوْا و اگر بر گردند فَإِنَّما هُمْ فِی شِقاقٍ ایشان در جدایی ستیزند: فَسَیَکْفِیکَهُمُ اللَّهُ آری کفایت کند ترا اللَّه شغل ایشان وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ و اوست شنوا و دانا.
فَإِنْ حَاجُّوکَ پس اگر با تو حجت جویند، (و پیکار آرند) فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِیَ لِلَّهِ گویی من فرا دادم (فرا سپردم) همگی خود خدای را، وَ مَنِ اتَّبَعَنِ و هر که بر پی من ایستاد (همین کرد که من کردم،) وَ قُلْ لِلَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ گوی ایشان را که کتاب دادند وَ الْأُمِّیِّینَ و امیان عرب أَ أَسْلَمْتُمْ خویشتن بیوکنید؟ فَإِنْ أَسْلَمُوا پس اگر خویشتن بیوکنند (و مسلمان شوند) فَقَدِ اهْتَدَوْا بر راه راست آمدند وَ إِنْ تَوَلَّوْا و اگر برگردند فَإِنَّما عَلَیْکَ الْبَلاغُ بر تو که هست پیغام رسانیدن است وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ (۲۰) و اللَّه بیناست به بندگان خود.