خاویه

معنی کلمه خاویه در لغت نامه دهخدا

( خاویة ) خاویة. [ ی َ ] ( ع ص ) مؤنث خاوی. زمین خالی از اهل خود. خالیه. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( تاج العروس ) ( المنجد ). منه : ارض خاویة. ج ، خاویات : فتلک بیوتهم خاویة.( قرآن 27 / 52 ). || ساقطه ، بروی افتاده. ( از اقرب الموارد ) ( از المنجد ) ( از تاج العروس ) ( ناظم الاطباء ): فهی خاویة علی عروشها. ( قرآن 22 / 45 ).

معنی کلمه خاویه در فرهنگ معین

(وِ یَ یا یِ ) [ ع . خاویة ] (ص . ) زمین خالی (از سکنه . )

معنی کلمه خاویه در فرهنگ عمید

زمین خالی از سکنه.

معنی کلمه خاویه در فرهنگ فارسی

زمین خالی، زمین خالی ازاهل خود
( صفت ) زمین خالی ( از سکنه ) .

معنی کلمه خاویه در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی خَاوِیَةٌ: چیز تو خالی که آن را دور انداخته باشند - سرنگون شده (عبارت "خَاوِیَةٌ عَلَیٰ عُرُوشِهَا "استعاره است برای دیاری که از سکنه خالی شده است و در اصل یعنی دیوارهایش روی سقفش فرو افتاده که کنایه است از کمال خرابی ، زیرا خانه وقتی خراب میشود اول سقف آن فر...
معنی عُرُوشِهَا: سقفهایش (عبارت "خَاوِیَةٌ عَلَیٰ عُرُوشِهَا " کنایه است از کمال خرابی ، زیرا خانه وقتی خراب میشود اول سقف آن فرو میریزد ، و سپس دیوارها به روی سقف میافتد)
ریشه کلمه:
خوی (۵ بار)
«خاویه» از مادّه «خواء» (بر وزن هواء) گاه، به معنای ساقط گشتن و ویران شدن است، و گاه به معنای خالی شدن; این تعبیر در مورد ستارگان (شهب) که سقوط می کند نیز آمده، می گویند: «خوی النجم» یعنی ستاره سقوط کرد. «راغب» در «مفردات» می گوید: معنای اصلی «خوی» خالی شدن است، این تعبیر در مورد شکم های گرسنه، گردوی پوک و ستارگان خالی از باران گفته شده است (عرب جاهلی معتقد بود که هر ستاره ای در افق ظاهر می شود بارانی همراه دارد).
سقوط. خالی شدن در مجمع و مفردات می‏گوید: اصل خواء خالی شدن است گویند «خوی بطنه من الطعام» شکمش از طعام خالی شد. ولی دیگران سقوط و انهدام نیز گفته‏اند در قاموس گفته «خوت الدار: تهدّمت و خوت و خویت: خلت من اهلها و ارض خاویة ای خالیة» همچنین است قول صحاح و اقرب. فکر می‏کنم که خاویه در آیه به معنی ساقط باشد گر چه در مجمع خالیه گفته است یعنی: یا مانند آن که بر دهکده‏ای گذر کرد و آن بر سقفها افتاده و بعد دیوارها بر روی سقفها افتاده بود. در نهج البلاغه خطبه 98 هست: خاویه به معنی خالیه و یا ساقط است ولی خالی بودن بهتر به نظر می‏رسد زیرا ستم خانه را خالی و بی‏صاحب می‏گذارد. قوم را در آن محل می‏بینی که افتاده‏اند گوئی تنه‏های نخل سقوط کرده‏اند. ناگفته نماند خاویه در قرآن مجید پنج بار آمده است و مادّه آن واوی و یائی هر دو بکار رفته و مصدر واوی آن خوّ مصدریائی‏اش خوی و خواه است (اقرب).

معنی کلمه خاویه در ویکی واژه

زمین خالی (از سکنه.)
خاویة

جملاتی از کاربرد کلمه خاویه

صرصری ده با هوای بادیه «انهم اعجاز نخل خاویه»
همین معنی در قرآن گرامی آمده است که: فتلک بیوتهم خاویه بما ظلموا.