تاسوعا

معنی کلمه تاسوعا در لغت نامه دهخدا

تاسوعا. ( ع اِ ) روز نهم محرم. ( آنندراج ) ( فرهنگ نظام ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ). مولد است. ( منتهی الارب ).

معنی کلمه تاسوعا در فرهنگ معین

[ ع . ] (اِ. ) روز نهم ماه محرم .

معنی کلمه تاسوعا در فرهنگ عمید

روز نهم ماه محرم.

معنی کلمه تاسوعا در فرهنگ فارسی

روزنهم محرم
( اسم ) روز نهم ماه محرم .

معنی کلمه تاسوعا در دانشنامه آزاد فارسی

روز نهم ماه محرم. اهمیت روز تاسوعا نزد شیعیان به واسطۀ واقعۀ کربلاست و در اجرای نمایش های مذهبی جایگاهی ویژه دارد. در واقعۀ کربلا، تاسوعا روز آمادگی برای جنگ و مذاکره بود و برخوردی بین سپاهیان دو طرف روی نداد. نیز ← عاشورا

معنی کلمه تاسوعا در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نهم محرم را، «تاسوعا» گویند. «تاسوعا» از ریشه «تسع» به معنای نه می باشد.
چند روز قبل از تاسوعای سال ۶۱ هـ. ق، عمر بن سعد فرمانده لشکر دشمن، نامه ای در ارتباط با عدم جنگ و صلح با امام حسین (علیه السلام) به عبید الله بن زیاد، ـ فرماندار کوفه ـ نوشته بود؛ اما شمربن ذی الجوشن ـ که در آن زمان در کوفه بود ـ ابن زیاد را از این کار باز داشت. عبید الله نیز حرف او را پذیرفت. ابن زیاد نامه ای به ابن سعد نوشت و دستور داد که: اگر حسین بن علی تسلیم نشد، حمله کن و او و یارانش را بکش. به شمر هم گفت: اگر ابن سعد از این دستور سر باز زد، گردن او را بزن و خود فرمانده لشکر باش. شمر نامه را پیش از ظهر روز پنج شنبه نهم محرم (تاسوعا) به کربلا رساند. ابن سعد که نسبت به صلح با امام حسین خوشبین بود، به یک باره در برابر نامه عبیدالله قرار گرفت و راه گریزی برای خود نیافت. از سویی او می دانست که امام، تسلیم نمی شود و از طرفی دیگر طرح صلح او با شکست مواجه شده بود. عمر بن سعد دو گزینه در جلوی خود داشت: ۱. نبرد با امام حسین (علیه السلام). ۲. رها کردن فرماندهی که محروم شدن از رسیدن به حکومت ری و گرگان را به همراه داشت. پذیرفتن هر یک از این دو راه برای او دشوار بود؛ ولی حب ریاست و هوای نفس، چنان بر وی غلبه یافته بود که دنیا را بر آخرت ترجیح داد و راه نخست را انتخاب کرد و تصمیم گرفت فرمان عبیدالله را اجرا کند و با امام حسین (علیه السّلام) به نبرد بپردازد. به همین جهت در روز نهم محرم بعد از نماز عصر سپاهیان خود را آرایش داد و آنان را آماده حمله نمود.
امان نامه
قبل از حرکت سپاه عمر بن سعد آوردن دو امان نامه (امان دادن یعنی کسی را در کنف حمایت خود گرفتن. امان نامه، نوشته ای بود که سبب مصونیت جانی شخص امان یافته می شد. عرب ها نسبت به امانی که می دادند حتی نسبت به دشمن خویش پایبند بودند و نقض آن را ناجوانمردی و نشانه فرومایگی می دانستند.) برای فرزندان ام البنین گزارش شده است که هر دو ناکام ماند. فرزندان امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و ام البنین یعنی اباالفضل العباس و جعفر و عبدالله و عثمان هر دو امان نامه را رد کردند و این چنین وفاداری خود را به امام حسین (علیه السّلام) نشان دادند. اولین امان نامه از جانب عبدالله بن ابی المحل بود. او به خاطر فامیل بودن با ام البنین از عبیدالله بن زیاد برای آنها امان گرفته بود. وقتی امان نامه برای این جوانمردان خوانده شد، در جواب گفتند: «ما نیازی به امان نامه تو نداریم. امان خدا بهتر از امان عبید الله پسر سمیه است.» دومین امان نامه را شمر ـ که او نیز نسبت قوم و خویشی با آنها داشت ـ بازگو کرد و آن وفاداران در جواب گفتند: «خدا، تو و امان تو را لعنت کند. تو ما را امان می دهی در حالی که فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در امان نمی باشد.» (البته برخی امان نامه را یکی می دانند به این صورت که شمر دوست عبدالله بن ابی محل بود و هر دو نسبت فامیلی با ام البنین داشتند. امان نامه را هر دو از عبید الله بن زیاد گرفتند؛ پس یک امان نامه بیشتر نبوده است.) دستور جنگ در روز نهم از طرف عمربن سعد صادر شد؛ در حالی که یاران امام در مقابل یاران لشکر دشمن بسیار کم بودند و جنگی نا برابر در حال شکل گیری بود.
کلام امام صادق در وصف تاسوعا
امام صادق (علیه السّلام) در حدیثی درباره این روز فرموده اند: «تاسوعا روزی است که امام حسین (علیه السّلام) و یارانش در کربلا محاصره شدند و اهل شام در اطراف آنان اجتماع نمودند. ابن مرجانه و ابن سعد از کثرت لشکر خود خوشحال شدند و امام حسین (علیه السّلام) و یاران او را در آن روز ضعیف شمردند یقین کردند که برای حسین یاوری نخواهد آمد و اهل عراق آن حضرت را کمک نخواهند کرد.»
دستور حمله
...
[ویکی اهل البیت] روز نهم ماه محرم را تاسوعا گویند. «تاسوعا» از ریشه «تسع» به معنای نُه می باشد. در بین عزاداران حسینی، روز نهم محرم با نام قمر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس زینت یافته است.
تاسوعای سال 61 هجری امام حسین علیه السلام و یارانش در محاصره نیروهای کوفه بودند. روزی بود که آب را به روی اهل بیت و یاران امام بسته بودند، راه ها همه تحت کنترل بود تا کسی به امام نپیوندد.
تهدیدهای سپاه عمر سعد، جدی تر و حالت تهاجمی آنان به سوی خیمه ها بیشتر می شد. عصر روز پنجشنبه تاسوعا، ابن سعد با دستوری که از ابن زیاد دریافت کرده بود، آماده جنگ با امام حسین علیه السلام شد. گروهی از سپاه کوفه به سوی خیمه گاه امام تاختند. امام کنار خیمه اش نشسته و به شمشیر تکیه داده بود.
زینب، صدای همهمه مهاجمان را شنید. امام را (که خواب، چشمانش را ربوده بود) بیدار کرد. سیدالشهدا، خوابی را که آن لحظه دیده بود نقل کرد که رسول خدا صلی الله علیه و آله به او فرمود: پیش ما می آیی.
حسین علیه السلام برادرش عباس را همراه جمعی جلو فرستاد تا از هدف مهاجمان آگاه شوند. چون فهمیدند که به قصد جنگ یا گرفتن بیعت آمده اند به دستور امام، آن شب را مهلت طلبیدند تا به عبادت و نماز بپردازند و درگیری به فردا موکول شد.
امام صادق علیه السلام درباره محاصره شدن سیدالشهدا در روز عاشورا فرموده است: «تاسوعا یوم حوصر فیه الحسین و اصحابه بکربلاء واجتمع علیه خیل اهل الشام و اناخواعلیه و فرح ابن مرجانة و عمر بن سعد بتوافر الخیل و کثرتها واستضعفوا فیه الحسین و اصحابه و ایقنوا انه لا یاتی الحسین ناصر و لا یمده اهل العراق».
تاسوعا روزی است که حسین علیه السلام و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شامیان بر ضد آنان گرد آمد. ابن زیاد و عمر سعد نیز از فراهم آمدن آن همه سواران خوشحال شدند و آن روز، حسین علیه السلام و یارانش را ناتوان شمردند و یقین کردند که دیگر برای او یاوری نخواهد آمد و عراقیان نیز او را پشتیبانی نخواهند کرد.

معنی کلمه تاسوعا در ویکی واژه

به صورت تاسوآ نیز قابل انشاء بوده و هیچ تفاوتی در معنا نخواهد داشت. تاسوعا معادل تا به آب در زبان فارسی است و احتمالا ببان کننده رسیدن یا نرسیدن سپاه امام حسین و هچنین ابوالفضل به آب فرات است.
روز نهم ماه محرم.

جملاتی از کاربرد کلمه تاسوعا

زهرا دختر بزرگ یغما می‌گوید که وقتی او کودکی بیش نبوده، پدرش را هفته به هفته نمی‌دیده است. صفورا نیز این مطلب را تأیید می‌کند و می‌گوید صبح‌ها، خیلی زود از خانه بیرون می‌رفت و شب دیرهنگام به خانه بر می‌گشت. او نمی‌داند که یغما به کجا می‌رفته، امّا در ماه محرّم و روزهای عاشورا و تاسوعا، صفورا می‌گوید که او روز قبل از تاسوعا، در حالی که دستمالی نان خشک می‌بست راهی بیابان می‌شد و هنگامی که عصر عاشورا به خانه بر می‌گشت، چشمهایش یک کاسه خون بود.
مکارم شیرازی در مورد تظاهرات جنبش سبز در تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: «روز عاشورا درحالی‌که مردم کشور ما از کوچک و بزرگ، مرد و زن در آتش عشق حسینی می‌سوختند و ناله‌های عاشقانه سر می‌دادند و در هر کوی و برزن به سوگ نشسته بودند و با نظم و خلوص نیت مشغول عزاداری و نوحه‌سرائی بودند گروهی از مغرضان به بعضی از خیابان‌های تهران ریختند و قداست مراسم حسینی را که عامل وحدت صفوف همه ملت است شکستند، نخست به شعارهای سیاسی ساختارشکن پرداختند و سپس اقدام به تخریب اموال مردم و آتش زدن آن‌ها نمودند» وی در این بیانیه خواستار محکوم کردن حرمت‌شکنان و نیز نکوبیدن بر طبل اختلافات شد.
البته تردیدی نیست که فارابی در این امر رنج بسیاری متحمل شده‌است؛ اما نکته مهم در این رابطه این است که یکی از منابع او برای انجام این مقصود، کتاب «اثولوجیا» یا «ربوبیت» بود که یکی از بخش‌های کتاب «تاسوعات» فلوطین می‌باشد. وی فکر می‌کرد که این کتاب متعلق به ارسطو است و چون در آن به یک سلسله آراء افلاطونی برخورد کرده بود، همین امر او را بر این کار، تشویق می‌کرد. (در حالی که مطالب این کتاب، ارتباطی با ارسطو نداشت)
روز تاسوعا ز حق بشنید‌ام ر ارجعی رهرو داد بقا زین دار بی‌مقدار شد
رادان در جریان پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران در مقام جانشین فرمانده نیروی انتظامی فعالیت می‌کرد و نقش محوری در سرکوب معترضان و «امنیتی کردن فضا و پایان دادن جنبش سبز» داشت. نام او در میان ماجرای بازداشتگاه کهریزک که در آن چندین نفر از معترضان کشته شدند مطرح شد. او بعداً نقشش در کشته‌شدن معترضان در بازداشتگاه کهریزک را تکذیب کرد و نیز گفت که آمار دیگر کشته‌شدگان در اعتراضات آن سال را قبول ندارد. رادان در جریان تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ هواداران جنبش سبز در تلویزیون حضور داشت و معترضان را تهدید کرد. او بعداً گفت که از عملکردش در این دوران افتخار می‌کند.
مهدی حائری می‌گوید خمینی به‌شدت متأثر از ابن عربی بود و در تدریس اسفار ملاصدرا رویکردی عرفانی داشت و علاقه‌ای به مباحث فلسفی فارابی و ابن سینا نشان نمی‌داد. وی در عرفان به فصوص الحکم و فتوحات المکیه ابن عربی، مفتاح الغیب قونوی، شرح فصوص الحکم داوود قیصری و شرح قصیده ابن الفارض از کاشانی و اصطلاحات الصوفیه علاقه نشان می‌دهد. وی به روایت فلسفه نوافلاطونی رایج در میان حکمای مسلمان نیز گرایش داشت و در آثارش به اثولوجیا استناد می‌کند، که در اصل برگرفته از تاسوعات فلوطین بوده و به اشتباه متعلق به ارسطو پنداشته شده‌است. بدین ترتیب، وی آمادگی پذیرش آرای فلسفی غیراسلامی را مشروط به سازگاری با سنت و روایات دارا بود.
پس از ۸۵ سال زندگی، مقارن اذان ظهر روز تاسوعای سال ۱۴۲۷ قمری، برابر با ۱۹ بهمن ۱۳۸۴ خورشیدی، درگذشت و صبح روز جمعه یازدهم محرم، پیکر ایشان پس از اقامهٔ نماز توسط دوست دیرینش وحید خراسانی، در رواق دارالسرور و در کنار میرزا حسنعلی مروارید که حدود یک سال پیش درگذشته بود، به خاک سپرده شد. درست است.
۱۳۵۷؛ سازماندهی و راه‌اندازی راهپیمایی میلیونی تاسوعا و عاشورا، عضویت در شورای انقلاب
عزاداری تاسوعا و عاشورا و مراسم علم گردش (در هفتمین روز محرم) از فعالیت‌های مداوم سالانهٔ این هیئت است.
مسلمان صف چکیب دعوایه گلسین چاغیر عباسی تاسوعایه گلسین
آن‌طور که خود حسین به یاد دارد، همه چیز از مراسم عزاداری روز تاسوعا سال ۱۳۵۴ در مسجد ارگ شروع شد. آن روزها حسین جوانی ۱۷ ساله بود که برای عزاداری به داخل مسجد رفت و دیدن چند دوربین فیلمبرداری او را بسوی خود کشید. وقتی فیلم مراسم از تلویزیون پخش شد، حسین از دیدن تصویر خود ذوق زده و خوشحال شد:
این آیین در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس و معنوی کشور جمهوری اسلامی ایران ثبت گردیده‌است و در شب تاسوعای حسینی برگزار می‌گردد.