بین النهرین

بین النهرین

معنی کلمه بین النهرین در لغت نامه دهخدا

بین النهرین. [ ب َ نَن ْ ن َ رَ ] ( اِخ ) یونانی ، مسوپوتامیا ( مزوپوتامیا ) ( بین دو رود ) ناحیه ای در آسیای غربی در امتداد رودهای دجله و فرات و بین آنها که از جنوب به شمال از خلیج فارس تا کوههای ارمنستان و از شرق به غرب از فلات ایران تا بیابان شام ممتد است. اول بار بعد از زمان اسکندر مقدونی بنام مسوپوتامیا خوانده شد. در تورات بنام فدان ارام ( سفر پیدایش - 25:20 ) خوانده شده است. قسمت شمالی آن را اعراب الجزیره مینامند. از نواحی کوهستانی شمالی مسیر دجله و فرات به طرف جنوب از شیب این ناحیه میکاهد و پس از استپهای سبز دشت مرکزی بین النهرین می آید که زمانی بعلت وجود شبکه بسیار وسیع آبیاری بی اندازه حاصلخیز بوده است. اکنون این ناحیه غالباً بایر و کم آب است و فقط اینجا و آنجا واحه هائی در آن دیده میشود. دو رود در جنوب بیکدیگر پیوسته شطالعرب و دلتای آن را میسازند که نیزارهای فراوان دارد. در نتیجه رسوباتی که پیوسته از شطالعرب به خلیج فارس منتقل میشود مصب آن رفته رفته در خلیج پیش میرود. بطوری که شهرهای قدیم که در ساحل خلیج بود اکنون چندین کیلومتر در داخل خشکی جای دارند. قسمت جنوبی بین النهرین تاآنجا که اطلاع داریم مهد تمدن بشر بوده و از این جهت کمی بر مصر پیشی داشته است در همین جا که شهرهای : اریدو، اور، لارسا، لاگاش ، نیپور، اکد و بابل پیدایش یافت. تمدن در این ناحیه در هزاره چهارم ق. م. مسیح استقرار یافته بود. تا پیش از قرن 18 ق. م. جز دوره های موقت ، بین النهرین مرکب از کشور - شهرهای بسیار بوده بیشتر آنها در جنگهای حمورابی از بین رفتند و سرانجام دو دولت آشور ( در بین النهرین علیا ) و بابل ( در بین النهرین سفلی ) بوجود آمد که تمدن مشترکی داشتند.
پس از تصرف ( 539 ق. م. ) بدست هخامنشیان بین النهرین بعنوان یک واحد سیاسی از بین رفت ولی اهمیت فرهنگی و اقتصادی آن قریب 1800 سال دیگر باقی ماند. سلسله هخامنشی در 331 ق. م. بدست اسکندر مقدونی منقرض شد. در 312 ق. م. سلوکیان و پس از آنها در 141 ق. م. اشکانیان ، و بالاخره در 226 م. ساسانیان روی کار آمدند. دولت ساسانی در 226 م. بدست اعراب برافتاد و بین النهرین و ایران جزء سرزمینهای خلافت اسلامی گردید. پس از تأسیس بغداد ( 145 هَ. ق. ) در زمان منصور خلیفه عباسی ، بین النهرین از نو رونق گرفت. در حمله هلاکوخان مغول بین النهرین ویران شد و شبکه آبیاری آن از میان رفت و در 1638 م. به تصرف دولت عثمانی درآمد و درتحت تسلط عثمانیان توجهی به عمران آن نشد. در قرن 19 م. مخصوصاً پس از طرح ساختمان راه آهن بین برلین و بغداد برای بریتانیا اهمیت سوق الجیشی یافت. در جنگ جهانی اول از میدانهای عمده جنگ بود و در سال 1925 م. تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت و در 1921 م. مملکت عراق در آن تأسیس گردید. بین النهرین به جهت معادن نفتش اهمیت بین المللی دارد. شهرت دیگر این ناحیه ناشی از کاوشهای مداومی است که در قرن اخیر برای تحقیق در بقایای آثار تمدن قدیم این سرزمین صورت گرفته و نتایج گرانبهایی از آن بدست آمده است. ( دائرة المعارف فارسی ).

معنی کلمه بین النهرین در فرهنگ فارسی

یونانی مسوپوتامپا ناحیه ای در آسیای غربی در امتداد رودهای دجله و فرات و بین آنها که از جنوب به شمال از خلیج فارس تا کوههای ارمنستان و از شرق به غرب از فلات ایران تا بیابان شام ممتد است ٠

معنی کلمه بین النهرین در دانشنامه عمومی

بین النهرین (استان روم). بین النهرین ( به لاتین: Mesopotamia ) ، نام یکی از استان های روم و یکی از کم عمرترین استان های روم است که در زمان امپراتور روم تراژان در سال ۱۱۶–۱۱۷ و در زمان سپتیمیوس سوروس در سال ۱۹۸ میلادی تشکیل شد که میان امپراتوری روم و شاهنشاهی ساسانی دست به دست می شد تا آن که با فتح بین النهرین توسط اعراب، تحت کنترل خلافت راشدین درآمد.

معنی کلمه بین النهرین در دانشنامه آزاد فارسی

بِین النَّهْرین (Mesopotamia)
بِین النَّهْرین
(یا: میانرودان) سرزمینی در آسیای غربی، واقع در میان رودهای دجله و فرات، عمدتاً در عراق امروزی. قسمتی از بخش علیای بین النهرین، که پس از ظهور اسلام به دست مسلمانان افتاد، جزیره خوانده می شد، که ناحیۀ شمالی آن در ترکیۀ کنونی است. از بین النهرین در تورات به نام فَدّان آرام یاد شده است. زمانی شبکه های آبیاری بین دجله و فرات این سرزمین را بسیار حاصل خیز می ساخت، امّا با حملۀ مغول شبکه های آبیاری آن ویران شد. جنوب بین النهرین مهد تمدن بشر بوده و تمدن های سومری، آشوری و بابلی را در دامن خود پرورده است. قدمت تمدن در این سرزمین به هزارۀ ۴پ م می رسد. دولت ـ شهرهای اریدو، اور، لارسا، لاگاش، نیپور، اکد و بابل در آن جا پدید آمدند و قانون حمورابی در آ ن جا نوشته شد. بین النهرین در ۵۳۹پ م به تصرّف ایرانیان درآمد و تا ۶۳۷م تحت حاکمیت ایرانیان قرار داشت. با ظهور اسلام و پیروزی مسلمانان، جزو بلاد اسلامی شد. در ۱۶۳۸ عثمانی ها این سرزمین را تسخیر کردند. در جنگ جهانی اول از میدان های عمدۀ جنگ بود. در ۱۹۲۰ تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت و از ۱۹۲۱، با تأسیس کشور عراق، بخشی از این کشور شد.

معنی کلمه بین النهرین در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بین النهرین، منطقه ای است میان رودهای دجله و فرات، که در شمال و شمال غربی بغداد واقع شده است.
عرب ها آن را جزیره می خوانند، اما توسعاً به منطقه ای اطلاق شده که از شمال شرقی به کوه های زاگرس و از جنوب غربی به کناره فلات عربستان محدود است و از خلیج فارس در جنوب شرقی تا بلندی های آنتی توروس در شمال غربی امتداد دارد.
اولین نامگذاران بین النهرین
اولین بار یونانیان این منطقه را مسوپوتامیا (بین النهرین) نامیدند، تنها در نزدیکی بغداد است که دجله و فرات به دو رود توأمان، یعنی « رافدان » عرب ها، تبدیل می شود که طی هزاره های گذشته مدام مسیرشان در حال تغییر بوده است.
بین النهرین، در جنوب رَمادی (حدود ۱۱۰ کیلومتری غرب بغداد) واقع بر کرانه فرات و پیچ دجله در پایین سامرا (حدود ۱۱۰ کیلومتری شمال ـ شمال غربی بغداد)، سرزمینی هموار و آبرفتی است.
ارتفاع بین النهرین از سطح دریا
از بغداد تا دهانه اروندرود، تفاوت ارتفاع از سطح دریا حدود ده متر است.
آب و هوا بین النهرین
...
[ویکی شیعه] بَینُ النَهرَین، جلگه بزرگی در عراق که دو رود فرات و دجله از دل آن می گذرد. این منطقه، مهد تمدن های کهن و بزرگ بوده است. نام فارسی این دشت، میان رودان است.
خاندان ابن فرات آل ابی الجعد آل ابی الجهم آل ابی ساره آل ابی شعبه آل ابی سبره آل ابی صفیه آل اعین آل حیان تغلبی آل یقطین آل خرسان خاندان بحرالعلوم خاندان ابن نما آل بریدی آل خاقانی آل ثوابه خاندان جواهری خاندان حرزالدین
بابل (دوران باستان) مدائن (دوره ساسانیان) کوفه (دوره بنی هاشم) سامرا (دوره بنی عباس) بغداد (دوره بنی عباس) حله (دوره مزیدیان)
[ویکی اهل البیت] بِیْنَ النَّهْرِیْن، سرزمینی در غرب آسیا در حوضه رودهای دجله و فرات. این سرزمین مثلثی است به وسعت حدود 200 هزار کم‍ 2 که بخش هایی از ترکیه، سوریه، عراق و ایران درون این مثلث واقع شده اند.
ناحیه تاریخی بین النهرین در امتداد دو رود دجله و فرات و بین آنها ممتد است. قسمت شمالی آن به نام الجزیره عمدتاً لم یزرع است، اما نیمه جنوبی به نام سواد، دشتی حاصلخیز و آبرفتی است.
رودهای دجله و فرات در این ناحیه مانند رود نیل در مصر، سرچشمه حیات و تمدن بوده است. از دوره بابلی ها، این دو رود به وسیله کانال هایی به هم مربوط بودند و شاخه های متعدد و بارآور سراسر دشت را آبیاری می کرده است.
مرداب ها و سواحل و جزایر باتلاقی که در میان شبکه ای از نهرها و رودخانه های کوچک واقع شده اند، قسمت بالای اروندرود را می پوشانند.
سامی ها که در حدود 3500 قبل از میلاد به آنجا مهاجرت کردند، با تمدن عالی سومری ها مواجه شدند به نام بابلی ها و آنهایی که در شمال مقیم گردیدند به نام آشوری ها خوانده شدند. پایتخت بابلی ها، بابل و پایتخت آشوری ها، نینوا بود. شهر بابل بر دو کرانه رودخانه فرات در جنوب عراق، در 90 کیلومتری بغداد کنونی بنا شده بود که امروز به آن حلّه می گویند.
سومری ها نخستین قوم از ساکنین بین النهرین بودند که در فاصله 4500-3500 قبل از میلاد به شهرنشینی روی آوردند و تمدن سومری را پایه ریزی کردند و شهرهای خود را بر بالای تپه ها و زمین های مشرف بر باتلاقهای بین النهرین ساختند که معروف ترین آنها عبارت بود از اور، اورک، یا ارخ، نیپ پور، لاکاش، اریدو، لارسا.
این شهر در سالهای 1849-1595 قبل از میلاد اهمیت فراوان یافت و در دوران سلطنت حمورابی به یکی از مراکز مهم سیاسی-فرهنگی عصر خود در آسیای مقدم بدل گشت. اما دولت میتانی که گویا ساکنانش هندی و ایرانی بودند، در سده سیزده قبل از میلاد از میان رفت و پس از چند سده، آشوریان بر آن سرزمین مسلط شدند.
حران و بین النهرین شمالی از حدود سالهای 610 و یا 606 قبل از میلاد به مدت 54 سال در تصرف مادها بوده است. در 539 قبل از میلاد کوروش، شاهنشاه هخامنشی، وارد بابل شد و بین النهرین را به تصرف درآورد. در 535 ق.م استان متحدی شامل بابل و ابر نهر (غرب رود فرات) پدید آمد که سراسر بین النهرین و اراضی غرب فرات از جمله فینیقیه، سوریه و فلسطین را دربرمی گرفت و تابع دولت هخامنشی بود.

معنی کلمه بین النهرین در ویکی واژه

(جغرافیا): بخشی در آسیای باختری و خاک عراق، که در امتداد رودهای دجله و فرات و میان آن‌هاست و از فلات ایران تا بیابان شام کشیده شده‌است.

جملاتی از کاربرد کلمه بین النهرین

به طور کلی، بهشت ​​در دین بین النهرین جای انسان نیست. همانطور که گیلگمش در حماسه گیلگمش به دوستش انکیدو می گوید: "دوست من چه کسی می تواند به آسمان ها برود؟ فقط خدایان تا ابد با شماش ساکن هستند". در کنار تصور هفت بهشت، ایده سه بهشت ​​نیز در بین النهرین باستان رایج بوده است.
خاب نیسان نام جشنواره بهار در بین [[اهالی بین النهرین است. این جشنواره در تاریخ ۱ آوریل مطابق با شروع تقویم کلدانیان و آشوریان برگزار می‌شود.
اتانول قدیمی ترین آرام بخش شناخته شده است که به عنوان یک بیهوشی عمومی خوراکی در طی جراحی در بین النهرین باستان و در قرون وسطی مورد استفاده قرار میگرفته است. مسمومیت با اتانول از غلظت حدود %0/03 تا %0/05 در خون شروع میشد و هنگامی که این غلظت به حدود 0/4% رسید,منجر به کمای القایی می شده است.
لغویان، مورّخان و مفسّران، در رابطه با ریشه و معنای این واژه و چگونگی پرندگانی که این مأموریت را انجام دادند، هم نظر نیستند. برخی آن را از قصه ها و افسانه های بین النهرینی می دانند و برخی معتقدند ابابیل نام یک پرنده است که بسیار شبیه به پرستو است و لانه خود را از سنگ‌های کوچک و گِل میسازد. در مناطق شمالی ایران بسیار مشاهده شده‌است.
آشوری‌ها مردمانی هستند که از دوران باستان در بین النهرین زندگی کرده‌اند و امروزه می‌توان آن‌ها را در سرتاسر جهان یافت. آن‌ها به خاطر امپراتوری آشور و شهرهایی چون نینوا و نمرود شناخته می‌شوند.
این گاو وحشی جثه بسیار بزرگتری از گاوهای اهلی امروزین داشت و اهلی شدن آن‌ها حدود هزاره ششم پیش از میلاد در ایران، شمال سوریه، شمال بین النهرین و قفقاز جنوبی اتفاق افتاد. شواهدی وجود دارد که آن‌ها به طور جداگانه در هند و شمال آفریقا هم اهلی شدند.