اخیرالذکر

از مجموع مطالب بالا چنین بر می‌آید که شاید اتحادیه قبایل ماد به صورت اتحاد قبایلی غیر ایرانی وجود داشته و بخش ایرانی ساکنان سرزمین ماد فقط بعدها به شکل قبیلهٔ آریایی جداگانه‌ای تشکیل شد. احتمال منشأ اخیرالذکر این قبیله از نام آن پیداست «آریا». نامی است که نه یک قبیلهٔ منفرد به خویشتن داده بوده بلکه نام قومی می‌باشد. عقیدهٔ دیگری نیز اظهار شده‌است مبنی بر اینکه قدیمترین نام در اصطلاح نژادی «ماکتا. پ» که بزبان عیلامی‌نو است و با کلمهٔ دیگر آن زبان «ماتا. پ» به معنی ماد یا مادها قابل قیاس می‌باشد، مکتوم است. ممکن است اصطلاح مادها ریشهٔ عیلامی - کاسپی داشته باشد.