آمادا

معبد صخره‌ای دره نیز به محل جدید آمادا منتقل شد.

اَمَدانه یا آمادای یا آمادانه نام قدیم شهر همدان است. نام این شهر برای نخستین بار در کتیبهٔ تیگلت پیلسر سوم (۱۱۰۰ پیش از میلاد) پادشاه آشور آمده‌است. این شهر پایتخت پادشاهان ماد بوده‌است. این اسم بایستی مشتق از کلمهٔ ماد باشد، چنان‌که آشوریان قوم ماد را آمادای ذکر کرده‌اند. از این رو آمادانه به معنی محل مادها و جایی است که مادها زندگی می‌کردند.

دختر آمادا یک راهبه شد و پسر کوچکترش هم گابریل قبلاً به پدرش سپرده شده بود، اما دست آخر توسط سه نفر از عموهایش بزرگ شد. خواهر آمادا با شلیک تیر در صومعه اریس خودکشی کرد. یکی از دوستان خوب مادرش، ماریا خوزه، به مرگ محکوم شد، اما او بعد از اطلاع از این محکومیت گالیسیا را ترک کرد. جرم او دوختن یک پرچم کمونیستی بود، همسر این زن کمی قبل اعدام شده بود. این روزها گابریل پسر آمادا گارسیا به دیوار قلعه سن فیلیپ، جایی که مادرش تیرباران شد، می‌رود و خاطره او را در خود زنده می‌کند. وی اعدام مادرش را و اینکه این جنایت فاشیسم در گالیسیا بطور سیاسی محکوم نشده‌است را تبلیغ می‌کند.

منابع آشوری در ردیف شکل‌های مادای و آمادای که معرف اتحادیه قبایل ماد بوده کلمهٔ «ماتای» را که ریشهٔ عیلامی دارد آورده‌اند. این نیز شاید حاکی از آن باشد که اصطلاح مادها از دیر باز در سرزمین منظور متداول بوده‌است.

چشم عبرت بین نداری، ورنه هر شاخ گلی محضر آمادای باشد به خون بلبلی

کلمه ماد، بزبان آشوری مادای، آمادای، ماتای و بزبان عیلامی‌نو ماتاپه و بزبان یونانی قدیم مدی یکی از نام‌های قومی و جغرافیایی است که ریشهٔ واضح از زبان‌های ایرانی برای آن نمی‌توان یافت. مع‌هذا در میان مردم آن سرزمین که در قرن نهم پ.م. به زبان ایرانی سخن می‌گفتند متداول بود و این خود از شکل دیگر کلمه یعنی آمادای که در ردیف مادای در منابع آشوری محفوظ مانده و مشهود است. در این صورت واژه‌سازی با پیشوند «آ» و بدون آن ویژهٔ زبان‌های ایرانی است.

شرکت آمادا در سال ۱۹۴۸ تأسیس شد و در حال حاضر دارای عملیات در کشورهای ایالات متحده آمریکا، کانادا، مکزیک، برزیل، بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، سوئد، سوئیس، جمهوری خلق چین، روسیه، ترکیه، تایوان، کره جنوبی، سنگاپور، تایلند، مالزی، ویتنام، هند، استرالیا و آفریقای جنوبی می‌باشد.

آمادا گارسیا یک عضو فعال حزب کمونیست در موگاردوس نزدیک فرول، در گالیسیا بود. او در جلسات سیاسی و سایر فعالیت‌هایی، که معمولاً زنان انجام نمی‌دادند، شرکت می‌کرد؛ و در سال‌های ۱۹۳۰ این شیوه رفتارش روی گروه‌های ارتجاعی روستا تأثیر عمیقی گذاشت.

خشتریته رئیس دهکده کار کاشی رهبر و الهام بخش قیام بود. وی موفق به جلب دوساننی رئیس پیشین دهکده ساپاردا و مامی‌تیارشو رئیس دهکده پیشین در ناحیهٔ مادای گشت. الواح آشوری مامی‌تیارشو را رهبر قبایل ماد توصیف می‌کنند و لقب مامی‌تیارشو را در سؤالات چنین باید دانست که او یکی از رئیسان نواحی ماد است. نباید تصور کرد بر خلاف آنچه گاهی گمان می‌کنند که وی تنها فرد مادی بوده که در اتحادیه قبایل ماد شرکت داشته. هر سه پیشوای شورشی مادی بود‌اند و اسامی سه مرکز شورش یعنی دژ کارکاشی، دژ ساپاردا و دژ آمادای در لوح منقول است. از گذشته این سه نواحی از مسعمرات آشوریان بوده باج و خراجی هر سال به سلاطین آشور پرداخت می‌نمودند.