آراخوزیا
معنی کلمه آراخوزیا در فرهنگ فارسی
معنی کلمه آراخوزیا در ویکی واژه
نام قدیم رخج که داریوش بزرگ در سنگنبشته بیستون از آن یاد میکنند. اراخوزیا گونه یونانی شده از هرَخوذیه سرزمینی است که داریوش انرا هرووتیش مینامد سرزمینی میان ایران و هند شرقی ترین بخش سیستان که امروزه بخشی از -ان در پاکستان و بخشیش در افغانستان است این سرزمین را در زمان اشکانیان هند پارسی یا هند سپید مینامیدند
آراخوزیا حداقل به دو بخش آرا یعنی میانه، مرز و خوزیا که فعلا مفهومی برای این صفت قابل تصور نیست. خوزستان سرزمین اصلی عیلامباستان بوده ولی ظاهرا بنام عیلام رسمیت نداشته است.[۱]
↑ البته نباید پنداشت آراخوزیا در زمان هخامنشیان مصطلح شده و یا به زبان پارسی باستان است، عبارت آرا تحت عنوان مرز یا کشور در دوران ماد و شاید پیش آن نیز رایج بوده است.
جملاتی از کاربرد کلمه آراخوزیا
نام رخج به اوستایی: هَرَخوَیتی، به پارسی باستان: هَرَئووَتیش، به یونانی باستان: آراخوزیا یا آراخوتای، به لاتینی: آراخوزیا، به پارسی دری: رُخَد و به عربی: رُخَج است.
بنابر گفته اراتوستن آریانا شامل استانهای پارتیا (خراسان)، پرادا (فراه)، آریا](هرات)، کارمانیا (کرمان)، باکتریا (بلخ)، مارگیانا (مرو)، هیرکانیا (گرگان)، درنگیانا (سیستان)، گِدروزیا (مکران)، آراخوزیا (قندهار بزرگ) و کوههای پاروپامیسوس (هندوکش) بودهاست. این شامل قسمتهای شرقی فلات ایران یعنی افغانستان و پاکستان و شمال هند، شرق و جنوب ایران، تاجیکستان، بخشهایی از ازبکستان، ترکمنستان و شمال غربی پاکستان است.[نیازمند منبع]
سلطنت کرد. درابتدای سلطنتش مولون ساتراپ ماد و الکساندر ساتراپ پارس و همینطور ساتراپیهای رخچ و گدروزیا شوریدند. پارتها نیز در حمایت از شورشیها با آراخوزیا و گدروزیا پیمان اتحاد بستند و کار به جایی رسید که مولون شهر سلوکیه را فتح کرد.
این سرزمین گسترده تمامی سرزمینهای شرقی ماد، پارس و قسمتهای جنوبی رشته کوههایی که تا بیابانهای گدروزی و کارمانیا تا دریا را دربر میگرفت. استانهای کارمانیا، گدروزیا، درنگیانا، آراخوزیا، آریا و پاروپامیز نیز جزئی از آریانا بودند. استرابون در مجموعه کتابهای جغرافیای خود (کتاب ۱۵، فصل ۲، بند ۸)، افزودهاست: سرزمینهای ماد، پارس، در شمال باکتریا و سغد را نیز آریانا گویند، زیرا این مردمان نیز تقریباً به یک زبان حرف میزنند. (جزئیات بیشتر در استرابون در کتاب پانزدهم، فصل ۲، بند ۸ موجود است.) گفتنی است که آپولودور آرتمیتایی از باکتریا که جزئی از آریانا نیز محسوب میشده، به صورت کلی به عنوان «زیور آریانا» یاد کردهاست.